تبیان، دستیار زندگی
روزهایی که امام حسن مجتبی علیه السلام در اثر خیانت همسرش در بستر بیماری افتاده بود بهترین یاور و خدمتگزار آن بزرگوار خواهر گرامی اش حضرت زینب علیها السلام بود . و بالاخره در صحنه دردناک کربلا، زینب کبری علیها السلام وظیفه پرستاری خود را به اوج رساند .
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

زیباترین اسوه پرستاری

حضرت زینب

پرستاری از منظر اسلام آنچنان ارزشمند است که حضرت خاتم الانبیاء صلی الله علیه و آله پرستاران راستین را دوستان پیامبران الهی قلمداد کرده، می فرماید: «من قام علی مریض یوما و لیلة بعثه الله مع ابراهیم الخلیل فجاز علی الصراط کالبرق الخاطف اللامع(1)؛ کسی که یک شبانه روز از بیماری پرستاری کند، خداوند او را با ابراهیم خلیل علیه السلام محشور خواهد کرد و او همانند برق خیره کننده و درخشان از صراط عبور می کند .»

در دین مبین اسلام اگر پرستار به وظایف محوله خود به درستی اقدام نماید و در رفع نیازهای بیمار از کوششهای لازم فروگذاری نکند، مورد رحمت خداوند قرار می گیرد و با این خدمت پسندیده، گناهانش پاک می شود . در این زمینه رسول گرامی اسلام صلی الله علیه و آله فرمودند: «من سعی لمریض فی حاجة قضاها، خرج من ذنوبه، کیوم ولدته امه(2)؛ هر کس در رفع نیازهای بیماری بکوشد، از گناهانش پاک می شود همانند روزی که مادرش او را به دنیا آورد .»

بزرگ پرستار تاریخ

زینب کبری علیها السلام از همان دوران طفولیت به پرستاری از بیمار، مصدوم و مجروح پرداخت . پرستاری از مادرش حضرت زهرا علیها السلام، در ایام بیماری، نقطه آغاز این زندگی است . بعد از ارتحال جانگداز رسول خدا صلی الله علیه و آله حضرت فاطمه علیها السلام در اثر فراق پدر و مصیبتهای بعد از آن، در بستر بیماری افتاد . حضرت زینب علیها السلام که شاهد ناجوانمردانه ترین حوادث تاریخ بود، از مادرش پرستاری و پذیرایی می کرد . او در 6 سالگی ضمن پرستاری از مادر، وی را برای ایراد خطبه تاریخی تا مسجد همراهی کرد، و آنگاه تمام خطبه را حفظ نموده و به آیندگان منتقل نمود .

پرستاری از پدر بزرگوارش هنگام مجروح شدن در جنگهای مختلف و هنگام ضربت خوردن، از دیگر موارد خدمات حضرت زینب علیها السلام است . همچنین روزهایی که امام حسن مجتبی علیه السلام در اثر خیانت همسرش در بستر بیماری افتاده بود بهترین یاور و خدمتگزار آن بزرگوار خواهر گرامی اش حضرت زینب علیها السلام بود . و بالاخره در صحنه دردناک کربلا، زینب کبری علیها السلام وظیفه پرستاری خود را به اوج رساند .

در عصر عاشورا حضرت زینب علیها السلام نه تنها از امام سجاد پرستاری می کرد، بلکه جمعی زن و کودک داغدار، گرسنه، تشنه، بی پناه و مجروح و کتک خورده را که شدیدا به سرپرستی، پرستاری و نوازشهای عاطفی نیاز داشتند، تحت حمایت معنوی خود قرار داد

حضرت زینب علیها السلام بارها به یاری امام سجاد علیه السلام شتافته و پرستاری و حفظ جان آن حضرت را سر لوحه برنامه هایش قرار داده بود که به عنوان نمونه دو مورد بیان می شود:

1. امام سجاد علیه السلام می فرماید: شبی که فردای آن پدرم به شهادت رسید، من نشسته بودم و عمه ام زینب نزد من بود و از من به نیکوترین صورت پرستاری می کرد.(3)

2. در عصر عاشورا - هنگامی که به خیمه ها حمله کردند - دختر فداکار علی علیه السلام با از خود گذشتگی تمام امام سجاد علیه السلام را از میان آتش نجات داد. یکی از سربازان دشمن مشاهدات خود را چنین گزارش کرده است:

در هنگام غارت خیام بانوی بلند قامتی را دیدم که مثل پروانه به گرد یک خیمه آتش گرفته دور می زند، گاهی به داخل خیمه می رود و گاهی بیرون می آید، با سرعت نزد او رفتم و گفتم: ای بانو! مگر شعله آتش را نمی بینی؟! چرا مانند سایر بانوان فرار نمی کنی؟ با صدایی بغض آلود گفت: «ای مرد! ما شخص بیماری در این خیمه داریم که توان نشستن و برخاستن را ندارد، چگونه او را رها کنم در حالی که آتش از هر سو به طرف او شعله می کشد؟!»(4)

در عصر عاشورا حضرت زینب علیها السلام نه تنها از امام سجاد پرستاری می کرد، بلکه جمعی زن و کودک داغدار، گرسنه، تشنه، بی پناه و مجروح و کتک خورده را که شدیدا به سرپرستی، پرستاری و نوازشهای عاطفی نیاز داشتند، تحت حمایت معنوی خود قرار داد . او نه تنها از این گروه بی پناه حمایت می کرد بلکه خود را سپر بلای آنان قرار داده بود. تازیانه های دشمن را به جان می خرید و نمی گذاشت که بچه ها و اطفال یتیم در معرض بی مهریهای دشمن قرار گیرند. او تمام این مشکلات را در راز و نیازهایش با خداوند عالمیان در میان می نهاد و گاهی نیز در خطاب با پیکر مجروح برادر، درد دل نموده و می گفت: «یابن امی لقد کللت عن المدافعة لهؤلاء النساء والاطفال وهذا متنی قد اسود من الضرب(5)؛ ای پسر مادرم! در دفاع از این زنان و کودکان درمانده شده ام و این چهره سیلی خورده من است که از ضربات [دشمن] سیاه شده است .»

روزهایی که امام حسن مجتبی علیه السلام در اثر خیانت همسرش در بستر بیماری افتاده بود بهترین یاور و خدمتگزار آن بزرگوار خواهر گرامی اش حضرت زینب علیها السلام بود . و بالاخره در صحنه دردناک کربلا، زینب کبری علیها السلام وظیفه پرستاری خود را به اوج رساند

زینب کبری علیهاالسلام با فداکاریهای خویش در عرصه خدمت رسانی، به بالاترین درجه ایمان و برترین مرتبه احسان نائل گردید. او از همه چیز خود در راه احیای ارزشهای الهی گذشت، رفاه و آسایش و آرامش زندگی در منزل عبدالله جعفر را رها کرده، با اجازه همسرش در میدان مبارزه با مشکلات سرسخت زندگی گام نهاد . او برای تکمیل قیام امام حسین علیه السلام از هیچ کوششی فروگذاری نکرد و جهت اعتلای دین اسلام و تجدید حیات دوباره آن تمام زحمات و رنجهای مادی و معنوی را به جان خرید . او در این راه به نحو شایسته ای از بانوان و اطفال قافله پرستاری کرده و در تمام صحنه ها دیگران را بر خود مقدم داشت .

امام زین العابدین علیه السلام می فرماید: «کانت تقسم مایصیبها من الطعام علی الاطفال، لان القوم کانوا یدفعون لکل واحد منا رغیفا واحدا من الخبز فی الیوم واللیلة(6)؛ (عمه ام زینب در مدت اسارت،) غذائی را که به او می رسید میان بچه ها تقسیم می کرد [و خود رنج گرسنگی و تشنگی را تحمل می نمود] ; چرا که عوامل دشمن در هر شبانه روز یک قرص نان به ما می دادند.»

زینب کبری علیهاالسلام به پیروی از برادرانش امام حسین علیه السلام و حضرت عباس علیه السلام سهمیه آب خود را به کودکان می داد و در راه کوفه و شام با اینکه گرسنه و تشنه بود، همانند پدرش علی علیه السلام و مادرش فاطمه زهرا علیهاالسلام به واژه ایثار معنی بخشید .

پی نوشت:

1) وسائل الشیعه، ج 16، ص 344 .

2) تفسیر امام عسکری علیه السلام، ص 635 .

3) ارشاد مفید، ج 2، ص 93.

4) وفیات الائمه، ص 159 .

5) شجره طوبی، ج 2، ص 237 .

6) وفیات الائمه، ص 441.

بخش تاریخ و سیره معصومین تبیان


منبع : ماهنامه اطلاع رسانی، پژوهشی، آموزشی مبلغان شماره 55.

مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.