کشته شدن بنلادن
بیشک یکی از اتفاقات مهم سال 1390 کشته شدن بن لادن در جریان عملیات نیروهای آمریکایی بود که توانست تا مدتها تیتر اخبار را به خود اختصاص دهد. امال این مساله تبدیل به عاملی برای پایان اشغالگری در افغانستان و بمباران مناطق شمالی پاکستان نشد.

اواسط اردیبهشت ماه سال 1390 خبری با مضمون کشته شدن اسامه بنلادن تیتر اخیار تمام خبرگزاریها و شبکههای تلوزیونی جهان شد. خبری که از سال 2001 همگان منتظر شنیدن آن بودند. پس از حملات 11 سپتامبر و لشکر کشی نیروهای ائتلاف به رهبری آمرکیا به افغانستان هر روز جهانیان منتظر شنیدن این خبر بودند تا ببینند بالاخره فرجام این جنگ علیه تروریسم چه میشود. هر روز خبرهای متفاوتی از بمباران کوههای طورابورا، محل اختفای بنلادن، منتشر میشد اما همگی تکذبیب میگردید. خبرهایی نیز در این چند سال حول و حوش زخمی شدن وی منتشر میشد اما هر بار با انتشار پیام ویدئویی رهبر القاعده تمام امیدها به کشته شدن وی به یاس تبدیل میشد. این مساله زمینه ادامه اشغالگری در افغانستان را تقویت می کرد و در پناه آن نیروهای غربی به تجارت مواد مخدر خود نیز ادامه میدادند. اوضاع مثل سابق بود و هیچ تفاوتی در افغانستان مشهود نبود. حتی تشکیل دولت در افغانستان نیز راهگشا نبود و ناامنی در مناطق جنوبی ادامه داشت.
سرانجام انتظارها به سر رسید و باراک اوباما، رئیسجمهوری آمریکا، شب اول ماه مه میلادی، اردیبهشت ماه، در یک سخنرانی تلویزیونی اعلام کرد که یک واحد كماندویی آمریکایی، اسامه بن لادن را در مخفیگاه وی در پاکستان کشته است. وی گفت: سرانجام نیروهای آمریكایی توانستند عدالت را در مورد اسامه بن لادن اجرا كنند. در این لحظه به مردم آمریكا اعلام میكنم كه رهبر القاعده كشته شده است.
خبرگزاری فرانسه به نقل از یک مقام آمریکایی گزارش داد که آزمایش دی ان ای تایید می کند که فرد کشته شده در پاکستان اسامه بن لادن رهبر القاعده بوده است. جان برنن، مشاور رئیس جمهوری آمریکا در امور مبارزه با تروریسم در سخنانی در کاخ سفید گفت که دفن اسامه بن لادن در دریا با رعایت موازین اسلامی و در حضور افراد مناسب صورت گرفت
جزئیات از این قرار بود که اسامه بن لادن یكشنبه شب طی عملیاتی در ساختمانی مسكونی در منطقه آبوت آباد در 100 كیلومتری شمال شرق اسلام آباد در حمله هلیكوپترهای آمریكایی و نیز تیراندازی مستقیم این نیروها كشته شد. در جریان این حمله یكی از پسران بن لادن نیز كشته شد. همچنین سرویس امنیتی پاكستان از دستگیری سه تن از زنان اسامه بن لادن و شش پسر وی در جریان درگیریهای منجر به كشته شدن رهبر القاعده خبر داد. اسامه بن لادن در یك خانه سه طبقه به فاصله 100 یارد از یك آكادمی ارتش پاكستان در منطقه آبوت آباد در ایالت خیبرپختونخواه پاکستان واقع در 100 كیلومتری اسلام آباد پنهان شده بود. دو هلی كوپتر حامل نیروهای ضد تروریستی آمریكا در ساعت یك بامداد به این خانه حمله كردند. دیوارهای 4 تا 6متری این ساختمان هشت برابر بلندتر ازدیگر ساختمانهای اطرافش بوده و ارزش آن یك میلیون دلار برآورد شده است. با این حال این مجتمع دسترسی تلفنی و اینترنتی نداشته است.

25 کماندوی نخبه آمریکائی، با دو هلیکوپتر به مقر بنلادن حمله بردند. از همان ساعت، افراد مسلحی که از آنها به عنوان محافظان بنلادن نام برده میشود، از سقف ساختمان شروع به تیراندازی به سمت هلیکوپترها کردند. یکی از هلیکوپترها نیز سقوط کرده و منهدم شده است، اما مقامات آمریکائی میگویند که این هلیکوپتر دچار نقص فنی شده است.این عملیات مجموعا 40 دقیقه طول كشید. به گفته مقامات آمریکایی هیچ یك از نیروهای آمریكایی دراین حمله آسیب ندیدند.
جالب است كه منطقه آبوت آباد میزبان حداقل یك هنگ ارتش پاكستان و همچنین هزاران پرسنل نظامی پاكستانی است. در این منطقه ساختمانهای نظامی نیز وجود دارد. اطراف این منطقه را كوه و تپه محصور كرده و از مرز افغانستان و پاكستان به اندازه نصف روز فاصله دارد. 10 روز پیش رئیس ارتش پاكستان در یك آكادمی نظامی نزدیك محل اختفای بن لادن سخنرانی كرده و گفته بود كه ارتش پاكستان ستون فقرات شبه نظامیان مرتبط با القاعده و طالبان را شكسته است. پیش از این گفته میشد كه رهبر القاعده در مناطق كوهستانی مرز افغانستان و پاكستان و در غاری پنهان شده است و آمریكا تلاش كرد كه با حملات هواپیماهای بدون سرنشین، اهداف مختلفی در این مناطق كوهستانی را هدف قرار دهد.
شبكه تلویزیونی پاكستان تصویری از صورت نیمه متلاشی شده بن لادن پخش كرد، برخی ازرسانههای خبری اعلام كردند كه این تصاویر تقلبی است. تصویر خون آلود مردی كه نیمی از سرش بیمو است و یكی از چشمهایش نیمه باز است در دو سال گذشته در اینترنت وجود داشته كه توسط روزنامههای میل، تایمز، تلگراف ، سان و دیلی میرور استفاده شد اما به محض مشخص شدن جعلی بودن آن از روی وب سایت این روزنامهها برداشته شد
همچنین منابع آمریكایی اعلام كردند كه بازجوییها از چهار سال قبل از تعدادی از زندانیان گوانتانامو كه به دلیل فعالیتهای نظامی دستگیر شده بودند آغاز و به شناسایی یكی از زندانیان كه به دستیار بن لادن نزدیك بود، انجامید. زندانیان گوانتانامو نام مستعار یك قاصد را به بازجویان آمریكایی اعلام كردند و وی را به عنوان یكی از زیردستان و طرفداران خالد شیخ محمد، مغر متفكر حملات 11 سپتامبر، معرفی كردند. تقریبا چهار سال طول كشید تا نام واقعی این فرد كشف شد و دو سال نیز ردگیری وی به طول انجامید. طی هفتههای اخیر نیز نیروهای آمریكایی با استفاده از تصاویر ماهوارهای از حضور بن لادن در این خانه اطمینان حاصل كردند و سپس عملیات خود را انجام دادند. از محل سكونت فرستاده بن لادن كه یك مجتمع مسكونی یك میلیون دلاری بود و تنها 91 متر از آكادمی نظامی پاكستان فاصله داشت، به شدت مراقبت میشد و این باعث شد كه سازمان جاسوسی آمریكا (سیا) به این نتیجه برسد كه شخصیت مهمی در آنجا حضور دارد.

در همین حال در شرایطی كه شبكه تلویزیونی پاكستان تصویری از صورت نیمه متلاشی شده بن لادن پخش كرد، برخی ازرسانههای خبری اعلام كردند كه این تصاویر تقلبی است. تصویر خون آلود مردی كه نیمی از سرش بیمو است و یكی از چشمهایش نیمه باز است در دو سال گذشته در اینترنت وجود داشته كه توسط روزنامههای میل، تایمز، تلگراف ، سان و دیلی میرور استفاده شد اما به محض مشخص شدن جعلی بودن آن از روی وب سایت این روزنامهها برداشته شد. رسانههای عربی اعلام كردند این تصویر متعلق به یك پاكستانی است كه با فتوشاپ تغییر یافته است.
پس از این بحثها بود که یك مسئول آمریكایی از انداختن جسد اسامه بن لادن به دریا بعد از انجام آزمایش دی ان ای و انتقال آن از پاكستان به افغانستان، خبر داد. منابع خبری جزییاتی درباره این كه جسد بن لادن در كدام دریا دفن شده، ارائه نكردند. پیشتر اعلام شده بود كه وی بعد از انجام مراسم كفن و دفن اسلامی، قرار است به دریا انداخته شود.
در همین حال خبرگزاری فرانسه به نقل از یک مقام آمریکایی گزارش داد که آزمایش دی ان ای تایید می کند که فرد کشته شده در پاکستان اسامه بن لادن رهبر القاعده بوده است. جان برنن، مشاور رئیس جمهوری آمریکا در امور مبارزه با تروریسم در سخنانی در کاخ سفید گفت که دفن اسامه بن لادن در دریا با رعایت موازین اسلامی و در حضور افراد مناسب صورت گرفت. وی گفت که بطور زنده در جریان عملیات حمله به مخفی گاه بن لادن بوده است و این پیروزی را دستآوردی عظیم در مبارزه با تروریسم توصیف کرد.
پس از کشته شدن وی اظهارات مختلفی از سوی مقامات کشورهای مختلف جهان نسبت به این حادثه منتشر شد اما این سوال مطرح شد که آیا این حادثه وقایع 11 سپتامبر را توجیه کرده است. و آیا اشغالگری در افغاستان پایان مییابد؟
این سوالی است که هنوز پاسخی برای آن یافته نشده است. اگرچه گفتههایی از سوی مقامات آمریکایی برای خروج نیروهای نظامی این کشور در طی چند سال آینده عنوان شده است اما چگونه می توان این همه خسارت و ناامنی را در 10 سال گذشته در منطقه توجیه کرد؟
هاتف پوررشیدی
بخش سیاست تبیان