تبیان، دستیار زندگی
شکار پهباد آمریکایی در منطقه شرقی کشور در سال 1390 یکی از داغ‌ترین حوادث روی داده در منطقه و حتی جهان به شمار می‌آمد که بر توانایی مهندسان ایرانی در کنترل این قبیل هواپیماها و نیز ناتوانی آمریکا در نفوذ به کشورمان حکایت داشت.
عکس نویسنده
عکس نویسنده
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

شکار جانور قندهار


شکار پهباد آمریکایی در منطقه شرقی کشور در سال 1390 یکی از داغ‌ترین حوادث روی داده در منطقه و حتی جهان به شمار می‌آمد که بر توانایی مهندسان ایرانی در کنترل این قبیل هواپیماها و نیز ناتوانی آمریکا در نفوذ به کشورمان حکایت داشت.

هواپیما آمریکایی-بهباد

هواپیمای بدون سرنشین RQ-170 آخرین محصول دفتر طراحی پیشرفته Skunk works از شرکت لاکهید مارتین است. پهبادی بدون سرنشین که در شرق ایران توسط سامانه پدافند هوایی کشورمان مورد اصابت قرار گرفت. پهباد "RQ-170 " پرنده بدون سرنشینی است که مدتها در کشور افغانستان در حمایت از عملیات نیروهای ناتو در سکوت عمل می کرد. این هواپیما برای اولین بار در سال 2005 میلادی به صورت عملیاتی وارد خدمت نیروهای مسلح آمریکا شد و به شکل مخفیانه به عملیات در افغانستان پرداخت. در سال 2007 میلادی اولین تصاویر این هواپیما در پایگاه هوایی قندهار منتشر شد. بنا بر اطلاعات منتشر شده و با توجه به عدم دسترسی نیروهای طالبان به سیستم‌های راداری، هدف از مستقر کردن این پرنده پیشرفته در کشور افغانستان انجام عملیات های شناسایی و جاسوسی بر فراز حریم هوایی دو کشور ایران و پاکستان است. همچنین گزارشی از حضور این پرنده در کشور کره جنوبی به منظور رصد فعالیتهای موشکی کره شمالی وجود دارد. بنا بر اظهارنظر مقامات آمریکایی در جریان حمله نیروهای آمریکایی به پاکستان به منظور از بین بردن اسامه بن لادن رهبر شبکه تروریستی القاعده، این پرنده بی سرنشین تصاویر زنده ای از فراز محل اقامت بن لادن به کاخ سفید ارسال کرده و همزمان مشغول شنود مکالمات ارتش پاکستان بوده است.  با توجه به پنهانکاری مسئولین آمریکایی در مورد این پرنده اطلاعات دقیقی در مورد توانایی های این پرنده،مشخصات پروازی و محموله قابل حمل توسط این پرنده بدون سرنشین منتشر نشده است. در یک نگاه کلی RQ-170 یک بال پرنده شبیه به طرح بمب افکن پنهان کار B-2 نیروی هوایی آمریکا است که به منظور انجام عملیات های شناسایی بر فراز حریم هوایی متخاصم طراحی شده است.

ماموریت هواپیمای بدون سرنشین آمریکا بر فراز آسمان ایران، شامل شناسایی چهار حوزه مهم از فعالیت های نظامی و دفاعی ایران بوده است  .اولین ماموریت این هواپیما شناسایی موقعیت و فعالیت های تمام سایت های هسته ای شناخته شده و یا مشکوک هسته ای ایران بوده است. در همین راستا در این هواپیما از سنسورهایی استفاده شده است که از راه دور آثار فعالیت های هسته ای را نشان می داده است

پس از گذشت یک هفته از شکار این هواپیما توسط نیروهای توانمند کشورمان نشریه فارین پالسی ماموریت این هواپیمای بدون سرنشین آمریکایی را فاش کرد. ماموریت هواپیمای بدون سرنشین آمریکا بر فراز آسمان ایران، شامل شناسایی چهار حوزه مهم از فعالیت های نظامی و دفاعی ایران بوده است. بر اساس گزارش این نشریه، ماموریت هواپیمای بدون سرنشین آمریکا بر فراز آسمان ایران، شامل شناسایی چهار حوزه مهم از فعالیت های نظامی و دفاعی ایران بوده است  .اولین ماموریت این هواپیما شناسایی موقعیت و فعالیت های تمام سایت های هسته ای شناخته شده و یا مشکوک هسته ای ایران بوده است. در همین راستا در این هواپیما از سنسورهایی استفاده شده است که از راه دور آثار فعالیت های هسته ای را نشان می داده است . دومین ماموریت این هواپیمای ساقط شده شناسایی موقعیت و فعالیت های مجتمع های ساخت موشک های بالستیک ایران و بررسی میزان برد و کارایی آنان بوده است .سومین ماموریت هواپیمای جاسوسی آمریکا شناسایی اردوگاه‌ها و مکان‌هایی است که در آنجا گروه‌ها و افراد سازمان های مقاومت در خاک ایران است !

پهباد

فارین پالسی همچنین افزود که چهارمین ماموریت این هواپیمای بدون سرنشین شناسایی ویژگی‌های سیستم های دفاع هوایی ایران است. در این چارچوب قدرت انتقال و پوشش هوایی سیستم های راداری ایران و موشک‌های زمین به هوای ایران نیز باید مورد بررسی قرار می‌گرفته است .

این نشریه آمریکایی همچنین افرود که فارغ از شکست ماموریت های چهارگانه این هواپیما اکنون دغدغه آمریکا فروش اطلاعات ساخت و عمکرد این هواپیما از سوی ایران به رقبای آمریکا است اتفاقی که پیشتر هم در کشورهای دیگر دنیا افتاده است و مثلا کشوری چون چین در سال 1998 با دستیابی به یک نوع موشک آمریکایی در خاک افغانستان  به طراحی این مدل از موشک ها دست یافت، موضوعی بود که به شدت ذهن مقامات آمریکایی را به خود مشغول کرد.

در همین زمینه، کریستین‌ ساینس‌ مانیتور ادعا کرد که پهپاد جاسوسی آر-کیو-170 از طریق مسدود شدن ارتباط ماهواره‌ای و ارسال امواج گمراه‌کننده جی.پی.اس فریب خورده و با فرود در عمق 200 کیلومتری خاک ایران، شکار شد.

این نشریه ادعا کرد که این اطلاعات را از یکی از مهندسان ایرانی که درحال بررسی پهپاد بدست آورده و ادامه داد که سیستم هدایت براساس جی.پی.اس، نقطه ضعف این هواپیماست. با ارسال نویزهای قوی و مسدود کردن ارتباط ماهواره‌ای پهپاد با اپراتور، هواپیما مجبور به استفاده از هدایت خودکار (اتوپایلوت) شد و شرایط برای فریب آن مهیا گشت.

سپس، کارشناسان ایرانی توانستند سیستم نقشه‌خوانی داخلی این هواپیما را طوری تغییر دهند که کامپیوتر داخلی پهپاد تصور کند آشیانه‌اش، پایگاهی در ایران با همان ارتفاع آشیانه اصلی است. اما اختلاف اندک ارتفاع این پایگاه ایرانی با پایگاه اصلی پرواز پهپاد موجب شد هواپیما هنگام فرود دچار مشکل شود و بخش‌های پایینی و چرخ‌های فرود آسیب ببیند

سپس، کارشناسان ایرانی توانستند سیستم نقشه‌خوانی داخلی این هواپیما را طوری تغییر دهند که کامپیوتر داخلی پهپاد تصور کند آشیانه‌اش، پایگاهی در ایران با همان ارتفاع آشیانه اصلی است. اما اختلاف اندک ارتفاع این پایگاه ایرانی با پایگاه اصلی پرواز پهپاد موجب شد هواپیما هنگام فرود دچار مشکل شود و بخش‌های پایینی و چرخ‌های فرود آسیب ببیند.

اما آیا چنین کاری واقعا ممکن است؟ امواج جی.پی.اس را ماهواره‌ها ارسال می‌کنند و به همین دلیل در نزدیکی سطح زمین ضعیف هستند. پس می‌توان با استفاده از امواج قوی‌تری که از آنتن‌های نزدیک‌تر ارسال می‌شود، در آن‌ها تداخل ایجاد کرد. حتی ابزارهای نظامی جی.پی.اس که از دقت بالاتری نسبت به ابزارهای معمولی و تراشه‌های به‌کاررفته در گوشی‌های همراه برخوردارند، در برابر چنین مشکلی آسیب‌پذیرند.

پهباد

کارشناسان ایرانی توانستند سیستم نقشه‌خوانی داخلی این هواپیما را طوری تغییر دهند که کامپیوتر داخلی پهپاد تصور کند آشیانه‌اش، پایگاهی در ایران با همان ارتفاع آشیانه اصلی است. به نوشته این نشریه تنی چند از کارشناسان سابق نظامی ایالات متحده نیز برنامه‌نویسی دوباره جی.پی.اس برای پرواز به خانه‌ای دیگر را عملی دانسته و شکار پهپاد جاسوسی ایالات متحده را از این روش امکان‌پذیر می‌دانند. لاکهیدمارتین، سازنده پهپاد شناسایی RQ-170 هواپیما را طوری ساخته بود که اگر ارتباط ماهواره‌ای با اپراتور قطع شد، هواپیما بر اساس نقشه موجود در کامپیوترش و موقعیت‌سنجی جی.پی.اس به آشیانه بازگردد و اگر مشکلی برایش پیش آمد، خود را منهدم کند. اما شکار این پهپاد به دست نیروهای ایرانی آن هم در شرایطی سالم بدان معنی است که چنین تمهیداتی دیگر به کار نمی‌آید.

در همین راستا امیر دریابان علی شمخانی با یادآوری قابلیت های برجسته هواپیمای بدون سرنشین آمریكا موسوم به آر كیو 170 گفت که این كه جمهوری اسلامی ایران، این نوع پهپاد جاسوسی آمریكا را در اختیار می گیرد، از توانمندی بالای نیروهای مسلح كشورمان حكایت دارد. این توانمندی متخصصان متعهد ایرانی قابل از بین رفتن نیست بلكه قابل تكرار و تبدیل شدن به صنعت است.

به هر روی و با هر دیدی، توانایی نیروهای مسلح کشورمان در شناسایی و شکار جانور قندهار آنچنان شکی در آمریکا ایجاد کرد که جرائت و فکر هیچ‌گونه عملیاتی برای بازپس گیری آن را نتوانستند به ذهنشان را دهند.

هاتف پوررشیدی

بخش سیاست تبیان