پدیده ای به نام مصدومیت

هافبك بازی‌ساز تیم استقلال كه یكی از پرفروغ‌ترین فصل‌هایش را پشت سر می‌گذاشت، دوشنبه در بیمارستان مهراد بار دیگر تحت عمل جراحی قرار گرفت تا مینیسك پاره‌اش را عمل كند. این جراحی احتمالا باعث دوری جباری تا پایان فروردین ماه خواهد شد. با توجه به درخششی كه جباری در تیم ملی داشته، موضوع مصدومیت او دیگر یك مساله‌ی باشگاهی نیست. حالا چشم مردمی كه آخرین بار، شش سال پیش رنگ جام جهانی را دیده‌اند به ساق‌های بازیكنانی است كه كسی در ستاره بودن آنها تردیدی ندارد و ما چه آسان ستاره هایمان را از دست می‌دهیم.

در نگاه اول، مصدومیت جزئی از ورزش حرفه‌ای است و تقریبا هیچ ورزشكار حرفه‌ای را به ویژه در رشته‌ی فوتبال نمی‌توان یافت كه در دوران حرفه‌ای مصدومیت را تجربه نكرده باشد. اما پیشرفت علم پزشكی، علم تمرین، آسیب شناسی ورزشی و ... كار را به جایی رسانده كه از مصدومیت‌ها تا حد زیادی كاسته شده و فعالیت حرفه ای یك ورزشكار متوقف نشود. اتفاقی كه به نظر می‌رسد قرار نیست در ایران رخ دهد. مصدومیت جباری – از دید ملی- آن قدر تلخ است كه نمی‌شود به بهانه‌ی برخی ملاحظات رنگی و باشگاهی بر آن سرپوش گذاشت. در ادامه نگاهی به وضعیت این بازیكن خواهیم داشت. بازیكنی كه با عملكرد خود دیگر باید به او لقب ستاره داد.

فلسفه تشكیل كمیسیون پزشكی چیست!؟

جباری به دلیل سبك خاص بازی كردنش اندیكاسیون مصدومیت‌های طولانی مدت و شدید است و سه بار جراحی زانو در سال‌های گذشته بر همین مساله دلالت می‌كند. كاپیتان استقلال مدت‌ها بود كه از درد زانو (مینیسك) رنج می‌برد، اما مشخص نیست چرا یك بار برای همیشه وضعیت پای مصدوم او مورد بررسی یك كمیسیون پزشكی قرار نگرفت تا تصمیم درست و به هنگام برای او گرفته شود. جباری بارها در طول فصل برخی از بازیهای استقلال را از دست داد، اما باشگاه استقلال و كادر پزشكی و فنی این تیم تصمیم گرفت به شكل كژدار و مریز از ستاره‌ی خود استفاده كرده و تا حد امكان جراحی او را عقب بیندازد. اتفاقی كه سرانجام پس از دیدار استقلال مقابل الاتفاق در مرحله‌ی پلی آف لیگ قهرمانان آسیا رخ داد و جباری را خانه نشین كرد. در چنین مواردی اصولا كمیسیون پزشكی تشكیل می‌شود تا به این شكل تا حد امكان مشورت و نظر جمعی پزشكان باعث گرفتن بهترین تصمیم ممكن شود.

جباری قربانی صعود به مرحله‌ی گروهی لیگ قهرمانان آسیا

نگارنده اطلاعات تخصصی پزشكی ندارد، اما این اندازه واضح و مبرهن است كه یك بازیكن یا مصدوم است و نمی‌تواند بازی كند یا مشكلی ندارد و در صورتی كه با ضربه‌ای مواجه نشود باید بتواند به میدان برود. حال دلیل یك در میان بازی كردن‌های مجتبی جباری در این ماه‌های اخیر چه بوده بر كسی معلوم نیست. البته نمی‌توان منكر ملاحظات پزشكی شد. پزشكان و جراحان البته به دلیل عوارض جراحی و مشكلات نقاهت پس از آن تمام تلاش خود را می‌كنند تا وضعیت یك بازیكن به اتاق عمل كشیده نشود، اما دو نكته‌ی اساسی در این آینده نگری قطعا باید لحاظ شود. اولا اینكه واقعا راهی وجود داشته باشد تا بازیكن بدون جراحی بتواند سلامتی‌اش را به دست آورد، چراكه هیچ عقل سلیمی نمی‌پذیرد كه در شرایطی كه درمان جراحی تنها راه است، ‌این كار بیهوده به تعویق بیفتد. دوما اینكه در صورتی كه درمانی غیر از جراحی مانند استراحت، فیزیوتراپی، آب درمانی و سایر درمان‌های معمول وجود دارد، دوران ریكاوری و نقاهت به طور كامل و بر اساس برنامه‌ی پرشكی چیده شود،‌ نه بر مبنای برنامه‌ی بازی‌های تیم در لیگ! كادر فنی باشگاه استقلال، جباری را فدای منافع باشگاه كرد. حالا كی‌روش حق ندارد از باشگاه‌ها به دلیل عدم همكاری گله كند؟

مصدوم بودن یا نبودن؛ مساله این است!

سرمربی تیم فوتبال استقلال یكی از مربیانی است كه همیشه به نوعی با برنامه‌های تیم ملی فوتبال، اردوهای تداركاتی و سایر برنامه‌های تیم ملی مشكل داشته و در قالب مصاحبه‌های مختلف نارضایتی خود را از برنامه‌های تیم ملی عنوان كرده و البته همیشه شفاها عنوان كرده كه تیم ملی مهم‌تر است! سوالی كه كادر فنی استقلال باید پاسخگوی آن باشد این است كه بالاخره جباری مصدوم بوده یا نبوده است. در بازی با الاتفاق، اتفاق خاصی برای جباری رخ نداد و ضربه‌ای به پای این بازیكن نخورد كه بخواهد او را راهی اتاق عمل بیمارستان كند. مظلومی در مصاحبه‌ای قبل از داربی عنوان كرده بود: " منتظر هستیم تا گزارش پزشكان تیم برسد، زیرا آن‌ها در حال كار كردن هستند و اگر امكانش باشد از جباری استفاده می‌كنیم، ولی سلامتی و آینده جباری را به خاطر این بازی به خطر نمی‌اندازیم. مطمئن باشید با آمپول این كار را نمی‌كنیم. اگر شرایط این طور باشد كه جباری بازی كند و لطمه بخورد و همچنین آینده‌اش به خطر بیفتاد مطمئن باشید كه این كار را نخواهیم كرد".

بازی با مینیسك پاره بر اساس كدام مجوز پزشكی؟

طبق نظر پزشكان و اسكن‌های پزشكی صورت گرفته از پای جباری مشخص بود كه این بازیكن از ناحیه‌ی مینیسك زانو دچار آسیب دیدگی بود. متخصصان اورتوپدی و فیزیوتراپیست‌ها به خوبی به این مساله اشراف دارند كه فرد مصدومی كه از ناحیه‌ی مینیسك دچار مشكل شده در صورت فشار بر زانو می‌تواند دچار مشكلات شدیدی شده كه حتی به پارگی رباط صلیبی قدامی (ACL) بینجامد. اگر این اتفاق برای جباری رخ می‌داد چه كسی پاسخگوی این مصدومیت شدید بود؟ مصدومیتی كه حتی می‌توانست به قیمت از دست رفتن آخرین مرحله‌ی مقدماتی جام جهانی برای این بازیكن تمام شود. حالا حق نداریم باور نكنیم كه جمله‌ی " منافع ملی به باشگاهی ارجحیت دارد" تنها شعاری بیش نیست؟

با اتفاقی كه برای جباری رخ داد باید این صحبت‌ها را باور كرد؟ آیا این گونه بر نمی‌آید كه در آن مقطع مظلومی این كار را نه به خاطر جباری و نه به خاطر تیم ملی بلكه به خاطر آینده‌ی استقلال انجام داده است؟ كه اگر این گونه نبود این سیاست قبل از بازی الاتفاق هم باید رخ می داد. كادر فنی استقلال نگاهی دقیق به برنامه‌ی رقابت‌ها داشته است. چرا كه رقابت‌های لیگ به دلیل بازی‌های ملی تعطیل شده و بهترین زمان برای جراحی جباری است. بازی تیم ملی هم تشریفاتی است و به قول این مربی" كجای دنیا برای بازی تشریفاتی ده روز اردو می‌گذارند؟" پس چه بهتر كه جباری به هر شكل ممكن به بازی الاتفاق برسد، توكل بر خدا مشكلی برای زانوی آسیب دیده‌اش هم پیش نمی‌آید!

خارجی‌ها چطور مصدوم می‌شوند؟!

نگاهی به وضعیت بازیكنان در باشگاه‌های خارجی نشان می‌دهد كه امور پزشكی مربوط به بازیكنان كاملا به شكل منطقی انجام شده و فقط و فقط مسائل پزشكی مدنظر قرار می‌گیرد. بازیكن پس از مصدومیت تحت معاینات پزشكی قرار می‌گیرد و همان ابتدا میزان دقیق دوری‌اش از میادین مشخص می‌شود. این دوره‌ی نقاهت شاید چند روز یا یكی دو هفته عقب جلو داشته باشد، اما به هیچ وجه نمونه‌ای مشابه را نمی‌توان یافت كه وسط دوران آسیب دیدگی به هر دلیلی یك یا دو بازی انجام دهد!

آقای مظلومی! هواداران استقلال به هر قیمتی قهرمانی نمی‌خواهند

سرمربی تیم فوتبال استقلال چندی پیش در مصاحبه‌ای كه داشت، عنوان كرد كه هواداران تیم ما نمی‌پذیرند كه تیم ملی فوتبال به جام جهانی برود، اما استقلال قهرمان لیگ برتر نشود. درباره گزاره‌ای كه مظلومی بیان كرده اظهارنظری نمی‌كنیم. اما یك چیز را باید به ایشان عرض كرد. آقای مظلومی! هواداران شاید از تیم پرمهره و كهكشانی شما انتظار قهرمانی داشته باشند، اما این قهرمانی را به بهای از دست رفتن سلامتی ستاره‌ی محبوب‌شان نمی‌خواهند. این قهرمانی به بهای دوری درازمدت مجتبی جباری از مستطیل سبز ارزش ندارد.

تعامل باشگاه‌ها با تیم ملی؛ شعار یا واقعیت؟

در موضوع تعامل باشگاه‌ها با تیم ملی همیشه یك حلقه‌ی گمشده وجود دارد. سرمربی تیم ملی – چه وطنی و چه خارجی – هر كسی كه باشد همیشه عنوان می‌كند كه باشگاه‌ها برای موفقیت تیم ملی باید با این تیم همكاری كنند. مربیان باشگاهی هم همصدا با سرمربی تیم ملی بر لزوم همكاری با تیم ملی تاكید می‌كنند و ظاهرا تضادی وجود ندارد، پس مشكل كجاست؟ نگاهی دقیق‌تر مشخص می كند كه اظهارنظر مربیان باشگاهی كه موفقیت تیم ملی را مهم ارزیابی می‌كنند كاملا طبیعی است. كدام ایرانی است كه نخواهد تیم ملی كشورش به موفقیت دست پیدا كند؟ اما موضوع اینجاست كه اگر بنا باشد بین این دو مصلحت (باشگاهی و ملی) یكی انتخاب شود آن وقت كدام در اولویت قرار می‌گیرد. یعنی آیا یك مربی باشگاهی حاضر می‌شود به بازیكنش برای آمادگی بیشتر او در تیم ملی كمتر بازی بدهد؟ یك مربی باشگاهی حاضر می‌شود برای موفقیت تیم ملی بازیكنش را بیشتر از مدت مقرر در اختیار تیم ملی قرار دهد؟ شاید یادمان رفته كه همه ایرانی هستیم و قانون حضور بازیكنان باشگاهی در تیم ملی تنها قانونی است كه روی كاغذ قرار دارد. بدیهی است كه فرضا وقتی قرار است جاسم كرار،‌ عمادرضا یا ملامحمد به تیم ملی عراق بپیوندند، طبق قانون زودتر از دو روز آنها را در اختیار كشورشان قرار ندهیم، اما آیا با بازیكن ایرانی هم باید همین كار را كرد؟ تكلیف حس وطن دوستی و عرق ملی چه می‌شود؟

پزشكی باشگاه استقلال، استقلال دارد؟

به نظر می‌رسد كادر پزشكی باشگاه استقلال، استقلال لازم را ندارد. این اختیار را ندارد كه تاكید كند فلان بازیكن مصدوم است و فلان مدت هرگز نباید بازی كند. شاید هم انتظار قهرمانی از باشگاه استقلال و رسیدن به جام اینقدر اهمیت دارد كه به موضوع دیگری توجه نمی‌شود. باشگاه استقلال امسال چندین مصدوم داشت. اما مشكلی كه برای جباری پیش آمد استثنا نبود و نمونه‌های مشابه در مورد خسرو حیدری و آندرانیك تیموریان هم به وجود آمد. مشكل مصدومیت چشم خسروحیدری كه مدتها سوژه‌ی رسانه‌ها بود. مصدومیت تیموریان هم آن قدر كشدار شد كه سرانجام این هافبك ارزنده را راهی بیمارستان كرد. شاید اكنون بتوان درك كرد كه چرا سید مهدی رحمتی زمانی كه پایش دچار مشكل می‌شود، به فدراسیون پزشكی ورزشی می‌رود و پای مصدومش را به دكتر نوروزی می‌سپارد!

تمام اظهارنظرهای مربوط به جباری در یك نگاه: جراحی می‌خواهد – نمی‌خواهد!

مجبتی جباری: "كمی درد داشتم و در طول بازی [با نفت تهران] خیلی اذیت شدم اما خدا را شكر با تمام سختی كه داشتم توانستم بازی كنم و با همكاری سایر بازیكنان سه امتیاز حساس این دیدار را به دست آوریم".

پزشك استقلال 11 بهمن 90: "با مشورتی كه امروز با متخصصان این زمینه انجام دادیم، متوجه شدیم كه مصدومیت از ناحیه عناصر داخل مفصلی است و اعلام قطعی حضور جباری در داربی در 24 ساعت آینده مشخص می‌شود. آنچه مشخص است این است كه ناحیه درد از عناصر داخل مفصلی است و ممكن است كه این درد كمی ادامه داشته باشد و ما نیز تمام تلاش‌مان را می‌كنیم كه این درد را كنترل كنیم تا از جباری در بازی [داربی] استفاده شود".

پزشك استقلال 12 بهمن 90: "تلاش‌ می‌كنیم كه شرایط ایده‌آلی را به وجود بیاوریم تا به دور از خطر مصدومیت باشد اما آنچه صلاح است این كه درد كنترل و علائم آن برطرف شود تا جباری شرایط بازی را به دست بیاورد. در صورتی كه او درد نداشته باشد و خطر مصدومیت برای او وجود نداشته باشد، می‌تواند [در داربی] بازی كند".

ایسنا 14 بهمن 90: جباری غایب داربی 74

پزشك استقلال 14 بهمن ماه 90: "باید 4 روز صبر كنیم تا یك MRI دیگر از پای او بگیریم تا بتوانیم پس از آن نظر قطعی را درباره روند بهبودی‌اش اعلام كنیم. آسیب‌دیدگی او از ناحیه مینیسك پای راست است و پس از بررسی آزمایش تصمیم می‌گیریم كه آیا با فیزیوتراپی بهبود می‌یابد یا اینكه نیاز به عمل جراحی دارد".

پزشك استقلال 16 بهمن 90: "مجتبی جباری دچار پارگی مینیسک شده و تحت درمان قرار گرفته و اگر لازم باشد باید درمان تخصصی روی پای آسیب‌دیده‌اش انجام بگیرد. جباری به بازی فردا [سایپا]نمی‌رسد. او روند فیزیوتراپی را می‌گذراند تا مفاصلش تقویت شود و به شرایط ایده‌آل برسد. جباری تا چند هفته قادر به همراهی تیم نیست و بعد از گذراندن این مدت امید است که بتوانیم از او برای بازی کردن استفاده کنیم".

بهتاش فریبا 16 بهمن 90: "او [جباری] شب گذشته آخرین ام آر آی را گرفته است و امروز مشخص می‌شود كه به جراحی نیاز دارد یا نه. زمانی كه آندو مصدوم شده بود، ما ابتدا تلاش كردیم كه چند هفته با پزشكان تمرین كند تا به جراحی نیاز پیدا نكند اما در نهایت باز هم معلوم شد كه به جراحی نیاز دارد. برای اینكه این تجربه درباره مجتبی تكرار نشود، خواستیم كه علاوه بر دكتر كیهانی، دكتر رازی، دكتر ابراهیمیان و یك متخصص دیگر هم او را ویزیت كنند كه اگر احتیاج به جراحی دارد، هرچه زودتر این كار انجام شود. اگر این اتفاق بیفتد، شاید از 15 اسفند كارش را به تدریج از سر بگیرد".

پزشك استقلال 17 بهمن 90: "طی مشاوره‌ای که با پزشکان فوق‌تخصص‌ اورتوپدی زانو داشتیم، ضمن دقت ریزبینانه علمی به همه جوانب، به این نتیجه رسیدیم که در حال‌حاضر جباری نیازی به عمل جراحی ندارد و باید تحت درمان‌ها و معالجات غیرجراحی قرار گیرد تا ان‌شاء‌الله بتواند در کمترین زمان ممکن به بهبود کامل رسیده و دوباره به زمین برگردد. وی نیازی به جراحی ندارد و به قطر هم نخواهد رفت".

پزشك استقلال 22 بهمن 90 : "جباری چند روزی است که به صورت اختصاصی تمرین می‌کند اما چون مصدومیت او از ناحیه مینیسک بوده در موردش ریسک نمی‌توان کرد و وی باید 4 هفته از مصدومیتش بگذرد تا بتواند دوباره تمرین کند و به تیم اضافه شود".

مجتبی جباری 29 بهمن 90: "باید از پزشك تیم تشكر كنم كه با تلاش‌های خودش من را به این بازی رساند. البته وضعیت پایم هنوز به طور قطعی مشخص نیست(!!!) طی امروز و فردا بار دیگر آزمایش می‌دهم و بعد مشخص می‌شود كه آیا پایم نیاز به عمل جراحی دارد یا خیر. اگر نیاز به جراحی باشد بین یك تا سه ماه از میادین دور خواهم بود كه امیدوارم بیشتر از یك ماه نشود".

پزشك استقلال 3 اسفند 90: به گفته دکتر رضایی پزشک تیم استقلال، هنوز معلوم نیست که روند درمان زانوی جباری چگونه باید طی شود." قبل از هرکار باید او دوباره معاینه و در یک یا چند تست اورتوپدی مربوط به مفصل زانو شرکت کند تا همه‌چیز با دقت «صددرصد» روشن و معلوم شود."

ایسنا 8 اسفند: جباری سرانجام جراحی كرد!

شاید نگاهی به پیشینه‌ی اخبار مربوط به مصدومیت مجتبی جباری و اخبار ضد و تقیض مربوط به او به خوبی همه چیز را مشخص كرده باشد. ایسنا برای این ستاره‌ی ارزنده‌ی باشگاه استقلال و تیم ملی فوتبال ایران آرزوی بهبودی و سلامتی دارد.

منبع: ایسنا