مبارزه در جبههها بدون روتوش
نگاهی به کتاب «نورالدین پسر ایران»

شش و نیم سال حضور در جبهه و شرکت در عملیاتهای مختلف در غرب و جنوب کشور، تجربه نادری است که کمتر نصیب رزمندگان 8 سال دفاع مقدس شده است. اما نورالدین عافی یکی از این نوادر است و برای بدست آوردن این تجربه نیز هزینه گزافی پرداخته که 77 درصد جانبازی است؛ جانبازی که میگوید با وجود این جراحتها و زخمها که هنوز هم از آنها رنج میبرد، کاری برای جنگ و مام میهن خود انجام نداده است.
کتاب «نورالدین پسر ایران» که به خاطرات نورالدین عافی اختصاص دارد، دارای چند ویژگی و خصیصه است که آن را از دیگر کتابهای نگاشته شده در این زمینه ممتاز میکند. مهمترین ویژگی این کتاب رُک و راست بودن رزمنده در مواجه با خاطرات گذشته است. عافی در این کتاب از هر تلاشی برای واقعیت نمایی اجتناب نکرده و سیمایی واقعی از آنچه خود بوده و در طول دوران حضور خود در جبهه ها انجام داده، ترسیم کرده است. از این روست که در کتاب بارها شاهد پاتک زدن او به مواد غذایی، تسلیحات نظامی و حتی جاخشابی هستیم و او هیچ ابایی از بازگویی این مطالب ندارد. در کتاب او بارها عنوان میشود که او همیشه بدنبال بدست آوردن بهتری ها در جبهه ها بوده است و از این رو بهترین لباس غواصی را برای خود بر میگزیند و حتی دماغگیر یکی از دوستان را که نسبت به بقیه از کیفیت بالایی برخوردار بوده از آن خود میکند.

او حتی خیلی راحت از ماجراهای فرار خود از اردوگاه سخن به میان میآورد و اینکه چگونه در ایام فراغت به باغها سرک میکشیده است. نورالدین بدون هیچ تعارف و رو در بایستی خاطراتی را بازگو میکند که به نوعی تابو شکن هستند و تاکنون در کتابها وجود نداشتهاند.
نکته مهم و قابل توجه در این کتاب زبان طنز و خاطرات شیرینی است که در جای جای کتاب دیده میشود و حتی برخی اوقات سادگیهای نورالدین به خاطرهای شیرین تبدیل میشود.
از نکات برجسته در کتاب عافی، اشاره به فضا و موقعیت پشت جبهههاست. او در یکی از خاطرات خود میگوید که چگونه برادرش پس از مجروحیتهای فراوان او، از او می خواهد به فکر آینده خود باشد. بر خلاف باور عموم که گمان می کنند بسیجیها در آن مقطع اصلا به فکر زندگی نبودند و تنها به شهادت میاندیشیدند، نورالدین به خوبی نشان میدهد که چگونه در آن مقطع هم در خط مقدم بوده و هم بدنبال فراهم آوردن زندگی و ساختن مسکن.
این موارد و مواردی از این دست نشان میدهد که به رغم گذشت بیش از 20 سال از پایان جنگ هنوز به زوایا و ابعاد این رویداد و حماسه به اندازه کافی پرداخته نشده و با گذشت زمان این خاطرات نه تنها بوی کهنگی و زمان به خود نمی گیرند بلکه نکات زیادی را بر ما مکشوف میکنند. همان گونه که مقام معظم رهبری نیز در تقریظ خود بر این کتاب عنوان کرده بودند، تنها نقص این کتاب نپرداختن به فداکاریهای همسر نورالدین بود که جای خالی آن خصوصا در فصلهای پایانی به خوبی دیده میشد.

از نظر علیرضا مختارپور کتاب «نورالدین پسر ایران» دارای ده ویژگی است:
1. بیان سلیس و روان کتاب که نقش خانم معصومه سپهری (نویسنده) در آن بسیار برجسته است؛
2. صداقت و پرهیز از هر نوع مقدسنمایی و بیان بزکشده؛
3. طنز مستتر در گفتوگوها و توصیفهای کتاب که در بهترین حالتها ذکر شده است؛
4. واقعگرایی و بیان صادقانه و مواجهه واقعی با زندگی؛
5. اشارات معرفتی تأثیرگذار در بخشهای مختلف کتاب؛
6. نمایش واقعیت جامعه و نشان دادن برخی افراد که در جنگ کارشکنی میکنند؛
7. نمایش عظمت روحی خانوادهی معظم شهدا که در لابهلای صفحات کتاب مشهود است؛
8. تأثیر توسل به ائمهی اطهار علیهمالسلام مخصوصاً حضرت امام رضا علیهالسلام؛
9. بیان دقیق حوادث واقعی جبههها بدون اغراق و زیادهگویی؛
10. پرهیز از بیان خاطره برای کسب شهرت و امتیاز.
كتاب «نورالدین پسر ایران» كه انتشارات سورهی مهر آن را در آذر ماه 1390 منتشر كرده، ششصدمین كتاب دفتر ادبیات و هنر حوزهی هنری سازمان تبلیغات اسلامی در 23 سال فعالیت این دفتر به حساب میآید. خاطرات سید نورالدین عافی را ابتدا در سال 1373، آقای موسی غیور طی 40 ساعت مصاحبه به زبان آذری ضبط كرد و خانم معصومه سپهری از سال 1383 كار پیادهسازی و تنظیم این مصاحبهها را بر عهده گرفت. ایشان برای فراهم آوردن این كتاب 700 صفحهای شخصاً نیز چندین مصاحبهی تكمیلی از صاحب خاطرات و همرزمان او گرفت.
فرآوری: رویا فهیم بخش کتاب و کتابخوانی تبیان
منابع: خبرگزاری فارس ، دفتر حفظ و نشر حضرت آیت الله العظمی خامنه ای