تبیان، دستیار زندگی
چه طیفهایی از اصلاح طلبان در انتخابات شرکت کرده اند؟ برنامه های انتخاباتی شان چیست؟
عکس نویسنده
عکس نویسنده
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

اصلاح طلبان چگونه آمدند؟


چه طیفهایی از اصلاح طلبان در انتخابات شرکت کرده اند؟ برنامه های انتخاباتی شان چیست؟

مقدمه:

اصلاح طلبان

با توجه به فرا رسیدن ایام انتخابات و لزوم شناخت مخاطبان تبیان با گروههای سیاسی و ائتلافهای فعال در انتخابات،بخش سیاست و صفحه انتخابات مجلس نهم تبیان در نظر دارند، در مطالبی سلسله وار به معرفی ریشه ها ، اهداف، تشکیلات و گرایش های ائتلافهای عمده انتخاباتی این دوره اقدام نماید. انشالله کوشیده خواهد با نگاهی منصفانه و نقادانه این مهم برآورده گردد.

اصلاح طلبان و میراث انتخابات 88:

بعد از انتخابات سال 88 و حوادث پس از آن که با عدم تمکین دو نامزد اصلاح طلب به قانون و ایجاد بدبینی و هرج مرج به خاطر عملکرد این نامزدهای شکست خورده همراه شد، علیرغم هشدارهای رهبر فرزانه انقلاب متاسفانه این افراد در میدان طبق برنامه دشمن ناخواسته یا خواسته بازی کردند و فضای فتنه آلود  پس از انتخابات ایجاد شد. عملکرد این افراد و برخی فعالان سیاسی اصلاح طلب باعث شد که علی رغم سیاست جذب حداکثری و دفع حداقلی که مد نظر رهبر معظم انقلاب بود ، برخی فعالان اصلاح طلب نه تنها صلاحیت خود را برای رقابت سیاسی در چارچوب مردم سالاری دینی از دست بدهند که از قطار انقلاب هم پیاده شوند.

این شرایط باعث ایجاد دو تاثیر مهم در  حوزه اصلاح طلبان شد. با تعطیلی احزابی مانند جبهه مشارکت و سازمان مجاهدین انقلاب که تاثیر اصلی را در فضای رادیکال فتنه داشتند، عملا سازمان سیاسی آنها می بایست مورد تجدید نظر قرار می گرفت و از سوی دیگر می بایست نسبت افرادی که خواهان فعالیت سیاسی در حوزه مجلس بودند مشخص می شد.  در این چارچوب دو جریان کلی را می توان از هم تفکیک کرد. بخشی از اصلاح طلبان سابق که به ضد انقلاب خارج نشین پیوسته بودند و در واقع خود را اپوزیسیون نظام می دانستند بر طبل تحریم کوبیدند.

برخی از چهره های سرشناس لیست انتخاباتی اصلاح طلبان در تهران مانند حجت الاسلام علی عسکری، سید حسین هاشمی، علیرضا محجوب و سهیلا جلو دار زاده در لیست صدای ملت به سرلیستی آقای علی مطهری قرار گرفته اند

برخی فعالان سیاسی اصلاح طلب سابق که با دام های سرویس های امنیتی مریکا و کشورهای اروپایی جذب شده بودند در راستای سیاست "کم رنگ نمودن مشارکت مردم زمینه ساز فشار بیشتر بر جمهوری اسلامی" فعال شده و تحریم انتخابات را استراتژی خود قرار دادند.

اما در مقابل بسیاری از تشکلها و چهره های اصلاح طلب که هم چنان به قانون اساسی و ولایت فقیه معتقد و راهبرد مشارکت سیاسی را دنبال می کردند وارد عرصه انتخابات شدند.

محجوب

چهره جدید اصلاح طلبان در سال 90

با توجه به غیر قانونی شدن جبهه مشارکت و سازمان مجاهدین انقلاب و کمرنگ شدن نقش حزب کارگزاران این سوال مطرح می شود که اصلاح طلبان این بار خود را در چارچوبی متشکل کرده اند؟ به نظر می رسد می توان سه خط اساسی را در ائتلافهای اصلاح طلب انتخابات شناسایی کرد که در واقع جریان اصلی انتخاباتی اصلاح طلبان را تشکیل می دهند که عبارتند از:

1- جریان سیاسی خانه کارگر: خانه کارگر از جریانها و گروههای سیاسی است که در اکثر اوقات دارای سهم در ائتلافهای اصلاح طلبان بوده اند. سبد رای این گروه از شبکه اجتماعی کارگران تحت پوشش و مرتبط با خانه کارگر و اعضا و خانواده آن ها تامین می شود. جالب اینجاست که این شبکه اجتماعی در اکثر مواقع توانسته است در انتخاببات های میان دوره ای و یا مرحله دوم حسین محجوب نامزد اصلی این تشکل را به مجلس بفرستند. چهره مهم دیگر این تشکل خانم سهیلا جلودار زاده است که که او هم سابقه عضویت در مجلس در ادوار گوناگون را دارد. البته به نظر نمی رسد این تشکل برای طبقه متوسط شهری مدرن که پایگاه و سبد رای اصلی اصلاح طلبان بوده است دارای جذابیت باشد.

کواکبیان

2- حزب مردم سالاری: حزب مردمسالاری از گروههای سیاسی است که سابقه کار خود را از دوران اصلاحات دارد. این حزب در واقع انشعابی از حزب همبستگی دوران اصلاحات است که توسط مصطفی کواکبیان نماینده فعلی سمنان در مجلس ایجاد شد.ارگان مطبوعاتی این حزب روزنامه مردم‌سالاری است.

حزب مردمسالاری و حزب همبستگی در دو انتخابات گذشته از متحدین حزب اعتماد ملی بوده و در انتخابات مجلس هشتم اقدام به راه اندازی ائتلافی به‌عنوان «ائتلاف مردمی اصلاحات» در برابر «ائتلاف اصلاح طلبان» کرد. آن ائتلاف که به طیف کروبی نزدیک بود در واقع رقیب اصلاح طلب لیست یاران خاتمی بود. در این دوره نیز کواکبیان و حزبش از ستونهای اصلی فعالیتهای اصلاح طلبان در انتخابات هستند.

داریوش قنبری

3- نمایندگان فراکسیون اقلیت مجلس: فراکسیون اقلیت مجلس هشتم دارای اعضای مشهور و فعالی در مجلس بوده است. قدرت الله علیخانی نماینده مردم قزوین ، داریوش قنبری نماینده مردم ایلام و تابش نماینده مردم اردکان از نمایندگانی هستند که دوباره در حوزه انتخابیه خود نامزد شده اند.  البته اهمیت نامزدی آقای تابش و مشارکت انتخاباتی او قدری بیشتر است. او خواهر زاده آقای خاتمی رییس جمهور پیشین است و در برخی مقاطع به عنوان سخنگوی غیر رسمی او در مجلس عمل می کرد.

نکته مهم و قابل ذکر این است که شورای نگهبان بر مبنای فرموده مقام معظم رهبری در این دوره درباره شرایط احراز صلاحیتها نگاه همراهانه بیشتری داشته است که مورد تقدیر برخی فعالان سیاسی اصلاح طلب نیز قرار گرفت. آقای قنبری در این باره گفت که  صلاحیت تمامی نمایندگان اصلاح‌طلب مجلس به غیر از آقای اقبال محمدی، تائید شده است.

البته به نظر نمی رسد خانه کارگر برای طبقه متوسط شهری مدرن که پایگاه و سبد رای اصلی اصلاح طلبان بوده است دارای جذابیت باشد

نهایتا نکته ای که باید به آن اشاره داشت،  ایجاد زمینه همگرایی برخی لیستهای اصلاح طلبان معتدل و اصولگرایان منتقد است. برخی از چهره های سرشناس لیست انتخاباتی اصلاح طلبان در تهران مانند حجت الاسلام علی عسکری، سید حسین هاشمی، علیرضا محجوب و سهیلا جلو دار زاده در لیست صدای ملت به سرلیستی آقای علی مطهری قرار گرفته اند که نشان دهنده ایجاد نوع جدیدی از ائتلافهای سیاسی و آرایشهای انتخاباتی است که در روز  آینده به آن خواهیم پرداخت.

یوسف قاضی زاده

بخش سیاست تبیان