تغذیه‌ی قبل و بعد از اهدای خون
همان طور که می‌دانید یکی از مهم‌ترین فواید اهدای خون برای هر فردی، مطلع شدن از وضعیت جسمی خود فرد از طریق مجموعه تست‌هایی است که سازمان انتقال خون بر روی خون اهدایی انجام می‌دهد و اهدا کننده خودبه‌خود یک چکاپ کامل از بیماری‌های انتقالی خون انجام داده است. تنظیم گردش خون، وادار شدن مغز استخوان به ساخت گلبول‌های خونی جدید و رضایت قلبی اهدا کننده از اهدای خون خویش از دیگر مزایای اهدای خون است.
حال باید توجه داشت علی‌رغم اینکه نقش تغذیه سالم در اهدای خون موفق بسیار حائز اهمیت است، ولی باید مدنظر قرار داد که فرایند خون‌سازی یک عمل ساده نیست که فقط در مدت زمانی کوتاه قبل و بعد اهدای خون به آن توجه شود.
مواد مغذی مورد نیاز برای خون‌سازی
در فرآیند خون‌سازی مجموعه‌ای از آنزیم‌ها، ویتامین‌ها و حتی مواد معدنی ایفای نقش می‌کنند، به طوری که نبود یا کمبود هر کدام می‌تواند باعث توقف یا کند شدن این فرآیند شود.
از مهم‌ترین ویتامین‌های مورد نیاز برای تولید سلول‌های خونی می‌توان به طور مستقیم از برخی ویتامین‌های گروه B و به طور غیر مستقیم ویتامین C که در جذب آهن مورد نیاز برای ساخت هِم کمک می‌کند نام برد.
کمبود ویتامین‌های فولات و B12 باعث آنمی‌های مگالوبلاستیک و ماکروسیتیک می‌شود که در آن گلبول‌های قرمز بزرگ می‌شوند و کارایی خود را از دست می‌دهند.
آهن هم چنانچه که گفته شد در ساخت هِم که عامل انتقال اکسیژن توسط گلبول‌های قرمز است نقش دارد و اساساً بخشی از ساختار «هِم» از آهن تشکیل شده است.
بنا بر مواردی که در بالا گفته شد، فرآیند تولید سلول‌های خونی نیازمند زمان است و نمی‌توان انتظار معجزه از تغذیه پس از اهدای خون داشت که در مدت زمان کوتاهی خون از دست رفته را جبران کند!!
آب بنوشید
برای جلوگیری از افت فشار خون و به دنبال آن احساس سرگیجه و ضعف، شب و صبح قبل از اهدای خون مقدار زیادی آب بنوشید.
مواد مدر مصرف نکنید
سعی کنید قبل از اهدای خون و بعد از آن از موادی که مدر هستند (مانند چای و قهوه) استفاده نکنید.
بلافاصله بعد از اهدای خون
یک تکه میوه یا کیک بلافاصله پس از اهدای خون می‌تواند قندهای قابل هضم مورد نیاز برای جلوگیری از افت قند خون را تأمین کند.
مواد غذایی حاوی آهن بخورید
در مدت زمانی قبل و بعد از اهدای خون از مواد غذایی که آهن نسبتاً بالایی دارند و آهن آن‌ها از نوع آهن هِم (آهن موجود در گوشت، مرغ و ماهی) است که درصد جذب بالاتری دارد، برای تأمین آهن مورد نیاز برای ساخت سلول‌های قرمز خون استفاده نمایید.
اگر گیاه‌خوار هستید
اگر شما فردی گیاه‌خوار هستید، انواع آلوها و عصاره آن‌ها می‌تواند برای رفع مشکل تأمین آهن به شما کمک کند.
سریع بلند نشوید
در نهایت توصیه می‌شود تا 15 دقیقه پس از اهدای خون از جای خود بلند نشوید و پس از آن کارهای روزمره خود را به آرامی شروع کنید. اگر پس از اهدای خون دچار سرگیجه شدید، سریع روی زمین دراز بکشید و پاهایتان را بالا قرار دهید.
بخش تغذیه و آشپزی تبیان
منبع: ماهنامه دنیای تغذیه – شماره 116 - سهیل عباسی زیر نظر دکتر آزیتا حکمت دوست
مطالب مرتبط:
