شأن مراجع در کلام امام ره
برخی از وقایع تلخ و ناگواری كه در گوشه و كنار جامعه و كشور اسلامی رخ می دهد بسیار آفت زا و آسیب رسان می باشند و برای این نسل و نسل های آینده تهدید و خطر به شمار می روند و به همین دلیل نباید از كنار آنها گذشت و دیده فرو خوابانید و به تغافل و تسامح گرفتار آمد.
درستی این سخن و تمثیل وقتی بیشتر ادراك می شود كه می بینیم مشابه همین حركات كور در گذشته نیز به وقوع پیوست و متاسفانه چون مقابله سریع و صحیح با آن نشد امروز تداوم یافت و مشكل و رنج ایجاد نمود.
با این وصف این یك اصل پذیرفته و كاملا موافق با تعالیم دینی می باشد كه باید با این حركات زشت و خطرناك با روش « پیشگیری » و همراه با تعقل و درایت مقابله شود.
اولین گام ـ كه در عین حال مستحكم ترین گام نیز می باشد ـ كسب شناخت و بینش های لازم درباره شدت زشتی این حركت و عملكرد می باشد. این شناخت و آگاهی نقش بسیار مهمی در فروكش كردن و به كاهش درآمدن این حركات نكوهیده ایفا می نماید.
برای كسب این شناخت و بینش چه پشتوانه ای نیرومندتر از اندیشه ها و دیدگاه های جامع و ژرف حضرت امام خمینی می توان یافت به ویژه آن كه این تفكرات و نقطه نظرات به دلیل خاستگاه اسلامی و فقهی آن در نظام قضایی كشور نهادینه شده است .
در سخنان بسیار عمیق و آگاهی بخش امام خمینی درباره اهانت و ناسزا به مراجع و بزرگان حوزه به طور خاص و اهانت و هتك علما و فضلای اسلام به طور عام دقت روا داریم :
« من یك نصیحت می كنم به بچه های طلاب طلاب جوان كه تازه آمده اند و حاد و تندند و آن این است كه آقایان متوجه باشید اگر چنانچه ...
كلمه ای اهانت بكند كسی به یك نفر از مراجع اسلام بین او و خدای تبارك و تعالی ولایت منقطع می شود. كوچك فرض می كنید !
فحش دادن به مراجع بزرگ ما را كوچك فرض می كنید ! اگر به واسطه بعضی از جهالت ها لطمه ای بر این نهضت بزرگ وارد بشود معاقبید پیش خدای تبارك و تعالی توبه تان مشكل است قبول بشود چون به حیثیت اسلام لطمه وارد می شود...
اگر یك وقت اختلاف اجتهاد در كار باشد مثل سایر مسائل شرعیه اختلاف اجتهاد در كار باشد بچه ها و جوان ها نباید دخالت بكنند خطرناك است دشمن بیدار است .
من كه اینجا نشسته ام دست تمام مراجع را می بوسم تمام مراجع اینجا نجف سایر بلاد مشهد تهران هر جا هستند دست همه علمای اسلام را من می بوسم ... اهانت به آنها اهانت به اسلام است . » (1 )
1 ـ در این رهنمودهای بیدارگر امام خمینی عمل اهانت و هتك مراجع و علما به وضوح محكوم و مطرود گردیده است و آفات و خطرات بزرگ آن نمایانده شده است .
اولین موضوع ـ كه در واقع مهم ترین موضوع می باشد ـ خارج شدن از ولایت خداوند متعال است .
امام خمینی با استحكام و قطعیت اعلام می كنند كه اهانت به مراجع و علمای اسلام موجب می گردد كه بین شخص اهانت كننده و خداوند متعال « ولایت » منقطع گردد و این وحشتناك ترین اثر هتك حرمت مراجع و بزرگان روحانیت است كه در حوزه و نظام مشغول خدمت به اسلام می باشند.
انقطاع ولایت بین خدا و انسان یعنی خروج از دین و به بیراهه گمراهی و ضلالت گام نهادن و به خسران عظیم گرفتار آمدن .
این حركت زشت كه به صورت دشنام و هتك حرمت و شعارهای « مرگ بر... » علیه بزرگان دین از مراجع و علمای وارسته در حوزه و نظام صورت می گیرد موجب خروج از دین و قطع ولایت خداوند با دشنام دهنده و هتاك می گردد و آخرت او را سیاه و تباه می نماید.
بدیهی است كسانی كه به هتك حرمت و دشنام علیه مراجع تقلید و علمای بزرگ و خدوم می پردازند به آن دلیل كه علیه نایبان عام امام عصر(عج ) كه خادمان دین و ملت و كشورند این عمل شنیع را مرتكب می شوند بنابه تصریح امام خمینی از ولایت خداوند محروم می گردند.
و امام خمینی نیز در ادامه همان سخنانی كه درباره دشنام و اهانت به مراجع و علمای اسلام از نظر گذشت این گونه همین عمل زشت و شنیع را در كنار اهانت به مراجع درباره یك مسلمان و مومن محكوم می كند و همه آن ها را خلاف رضای خداوند متعال اعلام می نماید :
« توجه داشته باشید مبادا یك وقت خدای نخواسته یك اهانتی به یك مسلمی یك اهانتی به یك مرجعی یك اهانتی به یك مومنی بشود كه خدای تبارك و تعالی راضی نیست . » (3 )
2 ـ مخاطب امام خمینی در این اعلام خطر بزرگ و آثار زیانبار آن گروهی از طلاب و روحانیون است و این جای تاسف فراوان دارد
كه كسانی در لباس روحانی و با مسئولیت های بزرگی چون حفظ منزلت این لباس و مقام معنوی و پاسداری از دین و با وظیفه تبعیت از مراجع و بزرگان اسلام و یاری رسانی به مجتمع روحانیت در نیل به وحدت و پرهیز از تشتت این گونه در دام فتنه و تباهی می افتند و با تاثیرپذیری از باندهای مخوف سیاسی به تحرك مخرب و دشنام و اهانت علیه مراجع و عالمان فرهیخته و خدمتگزار به دین و ملت و كشور می پردازند!
راستی مگر نه این است كه به كسوت و لباس روحانیت درآمدگان متعهد می شوند كه الگوی جامعه در اجتناب از معاصی و پرهیز از فتنه و كناره گیری از فرقه گرایی و امتناع از اسارت در دام های جناح گرایی های سیاسی باشند!
اگر چنین است پس بی حرمتی و دشنام علیه برخی از مراجع و ذخایر انقلاب و نظام كه در لباس روحانیت و دارای پشتوانه های علم و عمل صالح و جهاد علیه قدرت های استعماری می باشند به چه علت است ! و چرا زشتی و خطر و زیان این عمل شناخته نمی شود و از آن اجتناب نمی گردد !
3 ـ امام خمینی این گروه از طلاب را با این عبارت معرفی می نماید : « تازه آمده اند و حاد و تندند » .
حركات حاد و تند و آن هم از جانب برخی از طلاب از آفات بزرگ حوزه های علمیه و از خطراتی می باشد كه همیشه این مراكز علم و فقاهت را تهدید می كرده و می كند.
این گروه از طلاب به عمق و ژرفای اسلام راه نیافته اند و به آن دلیل كه در سطح و ظاهر مانده اند و به ویژه به « نظام اخلاقی اسلام » نگاهی قشری دارند و همه اخلاق را در امور فردی خلاصه می كنند و آن هم به طور ناقص خود را در انجام هر عملی محق و صاحب نظر می دانند و با بداخلاقی های خود خرمن دیانت خویش را به آتش می كشند و به خسران و زیان در دنیا و آخرت گرفتار می شوند.
حضرت امام خمینی مشخصه بارز این طلاب را « جهالت » می داند و به درستی این جهل بلای دین و انقلاب و نظام و كشور است و همه فتنه ها و آشوب ها و تنش و حركات كور و آمیخته با تعصب و تصلب مولود « جهل » است و تا این آفت مرتفع نشود گرفتاری و رنج و بلا نیز همچنان آسیب و زیان می زند.
همین جهل است كه به جمود می انجامد و همین جمود است كه به برداشت های قشری و متضاد با حقیقت و جامعیت دین منتهی می شود و این گروه از طلاب نه تنها خطاها و تبیین های مغشوش خود را نمی شناسند كه سخن هر ناصحی را نیز طرد می كنند . (4 )
همچنین آنان با قیافه های حق به جانب خود را در جایگاه نظریه پرداز! و اسلام شناس ! و مصلح ! می نشانند و به گونه ای شگفت انگیز و خطرناك در برابر مراجع و فقهای جامع نگر و آگاه به زمان و علمای فرهیخته و آزاداندیش و خدوم در مراكز حوزوی و پیكره نظام اسلامی قرار می گیرند و در نهایت استوانه های فقاهت و اندیشمندان بزرگ اسلامی را متهم به انحراف از اسلام و گمراهی می كنند!
امام خمینی اعلام می نمایند كه همین جهالت هاست كه باعث می شود به حیثیت اسلام ضربه وارد شود و نهضت اسلامی لطمه ببیند . (5 )
آیا مصداق آشكار و نمایان ضربه وارد كردن به اسلام و انقلاب دشنام و هتك حرمت مراجع و علمای اسلام نیست و آیا این عمل ثمره تلخ همان جهالتی نمی باشد كه از مشخصه های بارز طلاب هتاك به شمار می رود
امام خمینی خطر بزرگ عمل سب و هتك بزرگان دین توسط گروه قلیلی از طلاب جاهل را به گونه ای دیگر نیز می نمایانند و آن این كه اعلام می كنند : « توبه تان مشكل است قبول بشود » .
این سخن امام خمینی در حالی مطرح می شود كه این گروه از طلاب خیل عظیم عالمان مبارز و پیشگامان جهاد و خادمان واقعی و خالص ملت را كه در لباس شریف روحانیت مشغول خدمت به اسلام بوده و هستند و همواره مورد اعتماد و علاقه شدید امام خمینی و رهبری معظم انقلاب می باشند .
در بیراهه باطل و خود را در راه حق و صراط مستقیم الهی می دانند و حتی تصور بطالت عملكردهای شنیعشان و نیز ضرورت توبه از رفتار و سلوكشان را در مخیله هم نمی گنجانند و با غرور نسبت به علمی كه ندارند و ابراز رضایت از عمل صالحی كه نمی شناسند و خودشیفتگی از خصال و صفات پاك و پسندیده ای كه از آن بیگانه اند خویشتن را بالاتر از آن می دانند كه عمل دشنام و هتك و تخریب بزرگان دین را ناصحیح و حرام بدانند كه توبه از درگاه خدا را واجب و ضروری سازد!
منابع:
1 ـ صحیفه امام موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی ج 1 ص 307 و 308
2 ـ میزان الحكمه ج 1 ص 390
3 ـ صحیفه امام ج 1 ص 308
4 ـ از امیرمومنان حضرت علی (ع ) درباره این خصلت زشت جاهلان كلام ژرف و تامل برانگیزی نقل شده است : « الجاهل لا یعرف تقصیره و لا یقبل من النصیح له »
« جاهل تقصیر و خطای خود را نمی شناسد و نصیحت خیرخواه خود را نمی پذیرد » . (غررالحكم تنظیم موضوعی ج 1 ص 205 )
5 ـ امام خمینی عامل اصلی تفرقه در مجتمع روحانیت را كه بسیاری از مشكلات و رنج ها را دامن می زند نتیجه عملكرد تباه همین گروه از طلاب گرفتار در دام جهل می دانند و می فرمایند :
« من می دانم كه بعضی از افراد یا به جهالت یا به عمد می خواهند تفرقه مابین این مجتمع بیندازند. تفرقه بین این مجتمع معنایش این است كه در اسلام خدای ناخواسته خلل وارد بشود استعمار به آرزویش برسد » . (صحیفه امام ج 1 ص 307 )
پایگاه امام خمینی
تهیه و تنظیم : محمد حسین امین ، گروه حوزه علمیه تبیان
