هشدار زلزله شناسان برای یک دوره سه ماهه
در كشور در دورهای آرامش لرزهای برقرار است و در دورهای نیز چند زمینلرزه به یكباره اتفاق میافتد؛ بنابراین نوسان در زمینلرزهها و همچنین بزرگی زلزلهها قابل انتظار است و روند غیرطبیعی محسوب نمیشود.
به گزارش جهان به نقل از دنیای اقتصاد، زمینلرزههای زنجیرهای دو هفته اخیر در 5 استان كشور، ساكنان پایتخت را بار دیگر نگران نحوه رویارویی با «زلزلهبزرگ» كرده است؛ اما بررسیهای اولیه زلزلهشناسان در این باره، دامنه نگرانی از این رخداد طبیعی را از محدوده تهران فراتر برده است. نتیجهای كه تعدادی از صاحبنظران درباره علت وقوع زمینلرزههای اخیر به دست آوردهاند، نشان میدهد: پوسته ایرانزمین هماكنون در دوره اوج تخلیه انرژیهای لرزهای درونی قرار دارد كه این دوره از مرداد سال گذشته با زلزله ورزقان شروع شد.
دكتر بیتاللهی زلزلهشناس و استاد دانشگاه درباره زمان خاتمه این دوره، معتقد است: به دلیل آنكه امكان اندازهگیری تنش ذخیرهشده در پوسته زمین وجود ندارد، ممكن است با زلزلهها و پسلرزههای متعدد روزهای اخیر در كشور، این تنش كاملا رها شده باشد و ممكن هم است زلزلهها در كوتاهمدت در نقاط دیگر ادامهدار باشد. این زلزلهشناس به مسوولان پیشنهاد كرد، برای سهماه آینده در مناطقی خاص از كشور، حالت آمادهباش اعلام شود و حساسیت مسوولان استانی در این مناطق به خردلرزهها، افزایش پیدا كند.
همچنین رییس مركز لرزهنگاری موسسه ژئوفیزیك دانشگاه تهران اعلام كرد: در حال حاضر در دوره فعالیت نسبتا بالای عوامل ایجادكننده زمینلرزه قرار داریم. دیروز معاون استاندار تهران از تشكیل جلسه شورای هماهنگی مدیریت بحران، برای بررسی اثر تحریكی زلزلههای استانی بر فعالیت گسلهای تهران خبر داد.
بررسی علت 5 زمینلرزه متناوب در كشور در گفتوگوی با زلزلهشناسان
پیام زلزلههای اخیر چیست؟
همه زلزلهشناسان بر وقوع حتمی زلزله در تهران اشتراكنظر دارند؛ هر چند در این میان، یك گروه فرضیه تكرار زلزلههای بالای 7ریشتر در هر 150 سال یكبار در محدوده تهران را مطرح میكند و گروهی دیگر به طراحی زمان برای زلزله تهران عقیدهای ندارد؛ اما آنچه در حال حاضر اهمیت تحقیق و بررسی درباره زلزلهتهران را موجب شده، ارتباط احتمالی بین زمینلرزههای اخیر با هم و همچنین ارتباط مجموعه آنها با زلزلهبزرگ تهران است.
پوسته ایرانزمین هماكنون در دوره اوج تخلیه انرژیهای لرزهای درونی قرار دارد كه این دوره از مرداد سال گذشته با زلزله ورزقان شروع شد.
دكتر علی بیتاللهی زلزلهشناس و استاد دانشگاه درباره علت وقوع زمینلرزههای زنجیرهای در استانهای بوشهر، سیستانوبلوچستان، آذربایجانشرقی و سپس اصفهان و شیراز گفت: با بررسی مقدماتی این زمینلرزهها میشود اینطور نتیجهگیری كرد كه در واقع پوسته زمین در پهنه ایران در یك دوره زمانی كه از مرداد سال گذشته با زمینلرزه ورزقان شروع شد تا به حال، متحمل یك تنش ناحیهای است كه روند این تنش زمینلرزههای بزرگ را در مناطق مختلف كشور از جمله همین زلزلههای چند روز اخیر موجب میشود.
زلزله اصفهان عجیب است
دكتر بیتاللهی با اشاره به زلزله جمعهشب اصفهان، تاكید كرد: از بین زمین لرزههای چند روز اخیر، عجیبترین زلزله، زلزله استان اصفهان بود كه وقوع آن قابلتامل و مهم به نظر میرسد چون كه منطقهای از استان اصفهان كه محل وقوع زلزله بوده، جزو مناطق خیلی آرام و خلوت محسوب میشود. زمینلرزه اصفهان در حوالی 5 كیلومتری اصفهان اتفاق افتاد و آن منطقه عاری از گسل است.
این زلزلهشناس در ادامه گفت: رخداد زلزله اصفهان نشان میدهد تجمع تنش و رهاشدن انرژی لرزهای در اقصینقاط كشور دارد اتفاق میافتد و امكان دارد در روزها یا هفتههای آتی در نقاط دیگر كشور به صورت زمینلرزههای متوسط یا بزرگ، باز هم رخ دهد.
دكتر بیتاللهی با بیان اینكه در حال حاضر امكان اندازهگیری تنش ذخیرهشده در پوسته زمین نه تنها در ایران كه در سایر كشورها، وجود ندارد، افزود: از آنجا كه میزان تنشلرزهای در درون زمین مشخص نیست، ممكن است تحت تاثیر زلزلهها و پسلرزههای دو هفته اخیر در پنج استان كشور، تنش كاملا رها شده باشد وكل پوسته به آرامش نسبی رسیده باشد و ممكن است كه عكس این پدیده صادق باشد یعنی اینكه زلزلهها ادامه داشته باشد و در مناطقی مثل ایرانمركزی یا شمالشرق ایران زلزلههای دیگری را در كوتاهمدت شاهد باشیم.
روزهای حساس در برخی استانها
دكتر بیتاللهی، زلزلهشناس و دارای سابقه اجرایی در نهادهای تحقیقاتی در حوزه زمینلرزه، در ادامه گفتوگو با «دنیایاقتصاد» تصریح كرد: این روزها، دوره مهم و حساسی است كه ضرورت دارد آمادگی مردم در كشور برای وقوع زلزله و همچنین حساسیت مسوولان استانی به فعالیت خردلرزهها –زمینلرزههای كمتر از 3 ریشتر- افزایش پیدا كند. تجربه نشان داده است در برخی زلزلهها همچون زلزله بم، قبل از زلزله اصلی و بزرگ، چند پیشلرزه با شدت متوسط رخ میدهد بنابراین حضور مردم در خیابانها بعد از اولین تكان زمین، كاری عاقلانه میتواند، باشد.
3 ماه دوره هشدار؛ ارتباط بین زلزلهها
این زلزلهشناس با این پیشنهاد به دولت مبنی بر اینكه به مدت سه ماه، دوره هشدار و آمادهباش در همه یا برخی استانهای كشور اعلام كند، افزود: زلزلهها از یك مكانیزم عمومی و ناحیهای پیروی میكنند و با یكدیگر ارتباط دارند و در عین حال وقوع هر كدام ناشی از فعالیت گسل مجزا است.
در واقع پوسته زمین در پهنه ایران در یك دوره زمانی كه از مرداد سال گذشته با زمینلرزه ورزقان شروع شد تا به حال، متحمل یك تنش ناحیهای است كه روند این تنش زمینلرزههای بزرگ را در مناطق مختلف كشور از جمله همین زلزلههای چند روز اخیر موجب میشود
عاقبت تهران
دكتر بیتاللهی درباره تاثیر زلزلههای اخیر بر گسلهای تهران نیز گفت: تهران هم شامل حالت كلی مطرح شده مربوط به تنش به وجود آمده در پوسته زمین است. با توجه به اطلاعات زیادی كه درباره گسلهای تهران وجود دارد این منطقه به شدت گسلخورده و دارای شكستگیهای فعال است. بنابراین احتمال وقوع زلزله در تهران به خصوص تحت تاثیر ناآرامیهای اخیر خیلی دور از ذهن نیست.
این زلزلهشناس توصیه كرد: مناطقی خاص از كشور به خصوص گستره تهران و اطراف آن باید در ماههای آتی به دقت مانیتور شود.
اوج تخلیه انرژی زمین
دكتر بیتاللهی با جمعبندی درباره نتیجهای كه میشود از 5 زمینلرزه بزرگ در كشور گرفت، اعلام كرد: در حال حاضر در دوره اوج تخلیه انرژیهای لرزهای درون زمین هستیم. این فعالیتهای غیرعادی در زمین و زلزلههای خفیف در برخی مناطق در این روزها میتواند حالت هشدار داشته باشد.
نظر رییس مركز لرزهنگاری ژئوفیزیك
دكتر نوربخش میرزایی، رییس مركز لرزهنگاری موسسه ژئوفیزیك دانشگاه تهران نیز با اعلام اینكه كشور ایران یك منطقه زلزلهخیز است و نرم زلزلهخیزی آن یكنواخت نیست گفت: در كشور در دورهای آرامش لرزهای برقرار است و در دورهای نیز چند زمینلرزه به یكباره اتفاق میافتد؛ بنابراین نوسان در زمینلرزهها و همچنین بزرگی زلزلهها قابل انتظار است و روند غیرطبیعی محسوب نمیشود.دكتر میرزایی در عین حال تصریح كرد: واقعیت این است كه در حال حاضر در دوره فعالیت نسبتا بالاتری در عوامل ایجادكننده زمینلرزه قرار داریم.
عصر روز گذشته معاون عمرانی استاندار تهران نیز از تشكیل جلسه شورای هماهنگی مدیریت بحران شهر تهران در محل موسسه ژئوفیزیك در ساعت پایانی شنبه شب خبر داد و گفت: در این شورا احتمال وقوع زلزله و همچنین موارد هشدار و اقداماتی را كه لازم است برای آمادگی تهران، انجام شود بررسی خواهیم كرد.
منبع:جهان