16 روش براى كنترل فشار خون

دكتر فورمن كاپلان مى‌گوید: امروزه همه معتقدند در بیماران فشار خون خفیف، درمان غیر دارویى باید در خط اول دفاع قرار گیرد. درمان‌هاى غیر دارویى به این شرح است:

حدود سی‌میلیون آمریكایى دچار فشار خون بالا هستند كه بعد از سینوزیت و آرتریت (التهاب مفاصل)، سومین بیمارى مزمن شایع در آمریكاست. اما مهم تر از میزان شیوع آن، تأثیرى است كه این بیمارى براى سالمندان آمریكا دارد. علاوه بر عوامل خطر حمله قلبى، فشار خون عامل تعیین كننده اى در حمله قلبى بعد از 65 سالگى است.

حدود 70 درصد بیمارانى كه به عنوان فشار خون خفیف شناخته مى شوند، فشار دیاستولى (فشار حداقل) بین 90 تا 105 میلى متر دارند. امروزه تأكید بر درمان غیر دارویى است.

دكتر فورمن كاپلان مى‌گوید: امروزه همه معتقدند در بیماران فشار خون خفیف، درمان غیر دارویى باید در خط اول دفاع قرار گیرد. درمان‌هاى غیر دارویى به این شرح است:

1. مراقب وزن خود باشید

دكتر كاپلان مى گوید: اگر چه تعداد زیادى از این افراد چاق نیستند، اما احتمال ابتلاى افراد چاق 3 برابر افراد داراى وزن طبیعى است. وجود حدود 20 درصد اضافه وزن، چاقى محسوب مى شود ولى لازم نیست كه كل این 20 درصد اضافى را كاهش دهید. یك مطالعه در فلسطین اشغالى نشان داد كه افراد چاق داراى فشار خون خفیف مى توانند با كم كردن نصف وزن اضافى خود، به فشار طبیعى برسند.

2. عادت‌هاى مصرف نمك را تغییر دهید

رابطه ى بین فشار خون و سدیم هرگز به طور قطع ثابت نشده است. اما آن چه مشخص شده این است كه یك گروه افراد فشار خونى به نمك حساس هستند و شما ممكن است یكى از آنها باشید. راهى وجود ندارد كه مشخص شود شما به نمك حساس هستید یا نه، مگر اینكه رژیم كم نمك بگیرید و ببینید كه چه تأثیرى بر فشار خون شما دارد. بنابراین به همه ى افراد فشار خونى توصیه مى شود كه میزان مصرف نمك خود را به 5 گرم در روز كاهش دهند و امیدوار باشند كه اثر خوبى دارد.

3. لطفا به من پتاسیم بدهید

دكتر جورج مى گوید: افزایش مصرف مواد معدنى ممكن است در كنترل فشار خون بالا مفید باشد. تعداد افرادى كه به مصرف پتاسیم پاسخ مثبت مى دهند، بستگى به مدت مطالعات داشت. یعنى در یك مطالعه دو هفته اى 30 درصد و در یك مطالعه هشت هفته اى 70 درصد، كاهش فشار خون داشتیم. وى معتقد است: میزان كل پتاسیم مصرفى به اندازه ى نسبت صحیح سدیم به پتاسیم رژیم شما مهم نیست. اگر شما در رژیم غذایى تان 2 گرم سدیم (معادل 5 گرم نمك سفره) مصرف مى كنید، نباید بیش از 6 گرم پتاسیم مصرف كنید، در حالى كه سیب زمینى، میوه تازه و ماهى پر از پتاسیم هستند.

4. از كلسیم بیشتر استفاده كنید

به نظر مى رسد، كلسیم داراى اثر مثبتى بر بعضى افراد باشد، تحقیقات درباره اثرات مفید كلسیم همچنان ادامه دارد. به نظر مى رسد كه افراد فشار خونى كه به مصرف نمك حساسند، همان هایى هستند كه به مصرف كلسیم پاسخ مناسب مى دهند؛ بنابراین اگر نمك براى شما مضر است، كلسیم مفید است.

5. از ورزش‌هاى ایزومتریك بپرهیزید

ورزش به عنوان بخشى از برنامه ى كاهش فشار خون در كمك به درمان، مؤثر است؛ اما باید از تمرین هاى ایزومتریك نظیر وزنه بردارى پرهیز كرد چون این ورزش ها مى توانند به طور موقت، فشار خون را به سرعت بالا ببرند.

على رغم اثرات مفید ورزش هاى هوازى، اصلى ترین توصیه، رعایت جوانب احتیاط در انجام این تمرین ها است. روبرت كید مى گوید: ما اغلب به مردم توصیه مى كنیم كه پیاده روى سریع را با 400 متر شروع كنند و بعد كم كم آن را زیاد مى كنیم تا به... متر برسد. اما فقط بعد از معاینه فیزیكى و در صورت امكان تست ورزش، آنها را به دویدن تشویق مى كنیم.

دلیل مؤثر بودن ورزش این است كه باعث گشاد شدن عروق خونى مى شود و فشار خون كاهش مى یابد. اگر چه در طول ورزش، فشار خون به بالا رفتن تمایل دارد. ولى هنگامى كه ورزش تمام مى شود، پایین مى آید و هنگامى كه دوباره بالا مى رود، به میزان قبلى افزایش نمى یابد.

شنا، پیاده روى و دوچرخه سوارى، همگى براى فشار خون مفیدند. شما نباید بدوید، ولى مى توانید همین مقدار كار را هنگامى كه پیاده روى مى كنید، انجام دهید اما با صرف زمان بیشتر.

6. به گیاه‌خوارى فكر كنید

مطالعات نشان داده است كه گیاه خواران، فشار خون پایین ترى نسبت به جمعیت عمومى دارند. تقریبا 15 - 10 میلى متر جیوه پایین تر؛ نكته ى عجیب این كه هیچ كس نمى داند دقیقا چرا؟

دكتر كاپلان مى گوید: شاید به این دلیل است كه افراد گیاه خوار تمایل كمترى به مصرف سیگار و یا نوشیدن و خوردن بیش از حد دارند.

7. فشار خون خود را اندازه بگیرید

دكتر كاپلان مى گوید: اندازه گیرى فشار خون در خانه، باید رایج شود. زیرا این روش مى تواند به شما بفهماند كه رژیم، ورزش و دارو درمانى چه تأثیرى بر فشار خون شما داشته است.

8. سعى كنید شاد و خوشحال باشید

مطالعات نشان داده است كه حالات عاطفى نقش مهمى در نوسان فشار خون دارند. كنترل روزانه ى فشار خون نشان داده كه خوشحالى باعث كاهش فشار خون سیستولیك (فشار خون حداكثر) مى شود، در حالى كه عصبانیت، فشار خون دیاستولیك (فشار خون حداقل) را بالا مى برد. محققان عقیده دارند كه تغییرات فشار خون، مستقیما با میزان شدت حالات عاطفى ارتباط دارد، همچنین آنها مى گویند: عصبانیتى كه در خارج خانه به وجود مى آید، نسبت به داخل خانه، به طور قابل ملاحظه اى باعث افزایش بیشتر فشار خون مى شود.

چند هشدار پزشكى

9. فشار خون بد‌خیم؛ یك فشار مرگ‌بار

اگر فشار خون درمان نشود، به تدریج افزایش پیدا خواهد كرد و در طول چند سال، به طور ثابتى زیاد مى شود. افزایش سریع و ناگهانى فشار خون مى تواند نشانه ى شروع فشار خون بدخیم باشد.

اگر چه این نوع، نادر است ولى بسیار خطرناك است و باید به وسیله ى پزشك كنترل شود. فشار خون بدخیم مى تواند به رگ هاى خونى كلیه، چشم و مغز آسیب برساند و اگر درمان نشود مى تواند بعد از 6 ماه مرگبار باشد.

خوشبختانه، فشار خون بدخیم را مى توان با تزریقات داخل وریدى داروهاى مناسب، سریعا كنترل كرد. اما تشخیص و درمان سریع آن ضرورى است.

10. سعى كنید كمتر حرف بزنید

تحقیقات نشان داده است كه هر گونه صحبت و ارتباط اجتماعى مى تواند باعث افزایش فشار خون شود. محققان دانشگاه مارى لند یافته اند كه صحبت كردن مى تواند 15 - 10 درصد باعث افزایش فشار خون شود. این اثر مختص حرف زدن نیست حتى كاربرد زبان اشاره نیز مى تواند باعث افزایش قابل توجهى در فشار خون شود.

11. فشار خون همسرتان را نیز كنترل كنید

شاید شما این جمله را شنیده اید كه همسران، بعد از چند سال زندگى مشترك، به یكدیگر شبیه تر مى شوند. اما محققان ارتباط عجیب ترى را كشف كرده اند و آن اینكه، هر چه مدت ازدواج زوجین بیشتر باشد، فشار خون شان شبیه تر است؛ محققان مى گویند: این اثر، احتمالا به علت استرس هاى مشترك و یا عوامل عاطفى دیگر است.

12. راه‌هاى كلیدى براى رهایى از فشار خون پایین

بعضى از مردم دچار مشكل فشار خون پایین هستند و ممكن است در صورت ایستادن ناگهانى به احساس گیجى و حتى غش كردن دچار شوند. در خیلى از موارد، فشار خون پایین به دلیل مصرف داروهاى كاهش دهنده فشار خون مانند دیورتیك ها (مدرها) مى باشد. داروهاى خاص قلبى، آرام بخش ها و داروهاى ضد افسردگى نیز از این داروها هستند. اگر این طور است باید براى تغییر داروها به پزشك مراجعه كنید. یك سرى كارها را قبل از مراجعه به پزشك مى توانید انجام دهید.

13. فعالیت شدید را امتحان كنید

مطالعات نشان داده كه اعمال فیزیكى نسبتا ساده اى كه فشار خون را به طور لحظه اى بالا مى برد، مى تواند فشار پایین را جبران كند. مثلا فشردن ایزومتریك دست ها قبل از بلند شدن، مى تواند فشار خون را به اندازه ى كافى بالا ببرد تا در برابر كاهش لحظه اى فشار خون در لحظه ى ایستادن مقابله كند.

14. چند مسأله ریاضى را حل كنید

محققانى كه اثر به هم فشردگى دست را ثابت كرده اند، به طور شگفت انگیزى دریافتند كه انجام مسایل ذهنى پیچیده ریاضى (مانند كم كردن عدد 7 از 100 تا اینكه به صفر نزدیك شویم) فشار خون را بالا مى برد و افت فشار خون را حتى بیشتر از فعالیت فیزیكى جبران مى كند.

15. وعده غذایى را به میزان كمتر و در دفعات بیشتر بخورید

اگر بعد از غذا خوردن، دچار افت فشار مى شوید، سعى كنید با حجم كمتر و به دفعات بیشتر، در طول روز غذا بخورید. شاید یك دلیل این مشكل، مصرف كم نمك و مایعات به توصیه پزشك تان باشد.

16. در حالت شیب‌دار بخوابید

ممكن است روش و حالت خواب در كنترل فشار خون پایین مهم باشد. طورى بخوابید كه سر رختخواب 30 - 20 سانتى متر بالاتر از سطح پاها باشد. هنگام برخاستن، به آرامى بنشینید و پاها را از كنار تخت به مدت چند ثانیه آویزان كنید.

باشگاه كاربران تبیان ـ ارسالی از: hasantaleb