شادی جامعه واکسینه می کند

با توجه به این که در ایام شادی و جشن قرار داریم این یادداشت سعی دارد مسأله شادی را از 3 دیدگاه روانشناسی، جامعه شناسی و اسلام مورد بررسی قرار دهد.

شادی لازمه حیات اجتماعی

اگر با دقت احوال انسانهای شاد و ناشاد را بررسی كنیم، متوجه می شویم كه اندوه مادی متاعی شیطانی و شادی هدیه ای رحمانی است. از ابتدای تمدن بشر غم و اندوه مایه توقف و انزجار و شادی و نشاط عامل تحرك و نظم بوده است.

انسان از اندوه، غم و تاریكی می گریزد و به شادی و نور پناه می برد. شاد زیستن آرزوی دیرینه آدمی است. دنیای بدون غم، خشم و جنگ. سرشار از مهربانی و شادی، آرزویی است كه ریشه در خلقت و نهاد آدمی دارد. آرزویی كه مقدمه غلبه بر تمام ناكامی هاست. شادی، این معجزه درونی، گره گشای بسیاری از رنج هاست.در میراث كهن ما ایرانیان، شادی، پدیده ای الهی محسوب می شود. به گونه ای كه می گویند. پارسیان شادی را آفریده خداوند و اندوه و غم را آفریده اهریمن می دانستند. مردم ایران باستان حدود 60 روز از سال را جشن می گرفتند و به ستایش می پرداختند.گذشتگان ما برای ارج  نهادن به پیدایش انسان جشن بزرگ نوروز را با شكوهی بسیار زیاد برپا می كردند. ایرانیان سعی می كردند به هر بهانه ای روزگار را به شادی و شكرگزاری سپری كنند.

پیشینه تاریخی كشورمان نشان می دهد كه نشاط در همه ادوار مورد توجه ایرانیان بوده است.

متاسفانه در بافت جوان جامعه ما،آنگونه كه باید شادابی و پویایی یك جامعه فعال و سخت كوش به چشم نمی خورد. به نظر می رسد كه برای بررسی معضلات اجتماعی قبل از هر چیز باید به شناخت و بررسی عوامل مهم پرداخت و بعد به مقابله اندیشید.

باید پذیرفت كه شادی و غم در زندگی اجتماعی انسانها، تأثیرات عمده ای دارد. متأسفانه گاه در جامعه امروزی ما بنا به تعبیرهای غلط و بدون استدلال، تفكر شادی متروك شده و علی رغم آنكه در فرهنگ دینی ما شادی و نشاط از آموزه های محكم و انكارناپذیر است، برخی به غلط اندوه و گوشه نشینی را جایگزین شادی و نشاط نموده اند. تا جایی كه آثار زیانبار آن هر روز بیشتر از پیش نمایان می شود.

لازمه شادی و شادبودن چیزی نیست جز مثبت اندیشی و جستجوی خوبی ها و زیبایی ها. انسان با نگرش منفی به دنیا چیزی جز روحیه ای افسرده، چهره ای غمگین و حالتی خشمگینانه ندارد و این نگرش منفی، تخریب گر جامعه است. نباید فراموش كرد كه رخدادهای اجتماعی، راه حل های اجتماعی دارد و راهكارهای جمعی در برخورد با چنین مشكلاتی می تواند بسیار كارساز باشد. به یاد بسپاریم كه پیشگیری كارآمدتر از درمان است.

در جامعه غم زده، انرژی افراد صرف برطرف كردن اندوه و ناراحتی شده و دیگر فرصتی برای تولید و توسعه باقی نمی ماند. به تجربه ثابت شده شادی و نشاط، ماده اولیه تغییر جامعه و تحول و تكامل درونی انسانهاست. در جامعه خوشحال و خرسند، تولید بهتر، اشتغال بیشتر و اقتصاد، سالم تر خواهد بود. بدون شك در چنین محیطی امنیت اجتماعی و فردی راحت تر به دست  می آید. در محیط شاد، ذهن انسان پویا، زبانش گویا و استعدادش شكوفا می شود.باید توجه داشته باشیم، نسل غم زده، محكوم به شكست است و از این بابت بر دلسوزان جامعه واجب است، روح شادی و نشاط را در رگ حیات جامعه تزریق كنند.

دیدگاه صاحبنظران

دكتر امان الله قرایی مقدم _ عضو هیأت علمی دانشگاه تربیت معلم- می گوید:شادكردن و شاد بودن جامعه موجب پیشرفت و توسعه اجتماعی، اقتصادی و سیاسی و فرهنگی و خانوادگی جامعه می شود؛ از بسیاری مسائل و بروز انواع آسیب های جامعه، جرم و بزهكاری، طلاق، نابسامانی خانوادگی و سایر مسائل جلوگیری به عمل می آید؛ اختلالات روحی در جامعه كمتر می شود و میزان رغبت تحصیلی و دل به كار دادن و تولید، افزایش پیدا مِی كند. شادی یك نیاز اساسی انسان است، افراد اگر در جامعه خود نتوانند این نیاز را برآورده كنند، روبه جوامع دیگری می برند ، در نتیجه به تدریج از فرهنگ ملی خود دور می شوند، بتدریج فرهنگ و ارزش های غربی در جامعه رواج یافته و جامعه مسخ می شود.دكتر قرایی مقدم می افزاید: باید تا آنجا كه می توانیم در برگزاری جشن های ملی و میهنی چه از طریق رادیو و تلویزیون و مطبوعات و چه از طریق چراغانی كردن معابر و میادین و توزیع هدایا و شیرینی در خیابانها كوشش كنیم.

جشن های باستانی خود را در میادین یا پایگاههای مخصوصی برگزار كنیم. به واقع به نوعی جامعه را شاد نگه داریم و بساط شادمانی را برای مردم فراهم كنیم تا از بروز هزاران مشكل جلوگیری كنیم و با صرف هزینه های كم برای شادی از پرداخت هزینه های هنگفت آسیب های اجتماعی در امان باشیم. خوشبختانه در ایران علاوه بر جشن های باستانی، اعیاد مذهبی زیادی داریم كه می توان برای شاد نگه داشتن جامعه از آنها سود برد. بهتر است همان كاری را كه برای اعیاد مذهبی انجام می دهیم، به سایر اعیاد ملی نیز، تعمیم دهیم و به آنچه در رابطه با شادكردن جامعه فكر می كنیم، عمل نماییم چرا كه شادی موجب افزایش دلبستگی و علاقه به كشور، فرهنگ، دین و مذهب می شود و انسجام فرهنگی و ملی میهنی افزایش پیدا می كند.قرایی مقدم در پایان گفت: همانطور كه بابت ایجاد پارك و سینما و غیره هزینه می كنیم، بهتر است صدچندان بیشتر در زمینه شادی آفرینی جامعه به وسیله برگزاری اعیاد نیز سرمایه گذاری كنیم كه سرمایه گذاری در این مورد هزاران برابر بازده اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، سیاسی دارد و از بروز انواع بیماری های روحی و روانی جلوگیری می كند و در نتیجه بهداشت روانی جامعه را در پی خواهد داشت.

دكتر علی اكبر رحمانی _ استاندار سابق تهران _ پذیرش فرهنگ شادی از سوی مسئولان را ضروری ترین عامل تغییر نگرش به جوانان می داند و می افزاید: ما متأسفانه در فضایی كه به مسأله شادی با دیده تردید و نفی نگریسته می شود بسر می بریم. تلاش های صورت گرفته برای ایجاد محدودیت در شادی جوانان از قبیل برخوردهای نادرست ناشی از نگاه های منفی نسبت به شادی های جمعی جوانان است. این در حالیست كه نه تنها برای هیجانات جوانی برنامه ای مشخص در نظر گرفته نشده، بلكه گاهی اوقات با بدعت های نابجا اسلام را دینی عبوس معرفی كرده اند.

غلامحسین مظفری- عضو فراكسیون اقلیت مجلس شورای اسلامی _ گفت: بهتر است ایام جشن را گرامی بداریم، چون در فرهنگ شیعه ما ایرانیان هم روزهای عزاداری وجود دارد، هم جشن. اما در روزهای جشن مراسم خوبی برای شادی برگزار نمی كنیم و در مجموع به مراسم اعیاد به اندازه روزهای عزاداری توجه نكرده ایم.

منبع: بانک مقالات فارسی