تبیان، دستیار زندگی
قدمت مدارس علمیه شیراز یكی از مدارس با سابقه شیراز، مدرسه علمیه خان می‏باشد كه درزمان شاه عباس صفوی به دست الله‏وردی‏خان و پسرش امامقلی‏خان‏ساخته شده است و مرحوم ملاصدرای شیرازی در آن مدرسه اقامت‏داشته و به طالبان علم آموزش می‏دادند.
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

حوزه علمیه شیراز

مدارس علمیه
قدمت مدارس علمیه شیراز یكی از مدارس با سابقه شیراز، مدرسه علمیه خان می‏باشد كه درزمان شاه عباس صفوی به دست الله‏وردی‏خان و پسرش امامقلی‏خان‏ساخته شده است و مرحوم ملاصدرای شیرازی در آن مدرسه اقامت‏داشته و به طالبان علم آموزش می‏دادند.

شیراز، شهر احمد بن موسی الكاظم (ع)، از قدیم الایام به دار العلم‏معروف و مشهور بوده و علمای بسیاری را به خود دیده است.

ملاصدرای شیرازی، افتخار حوزه‏های مقدسه علمیه، در این شهرمی‏زیسته است.

میرزای بزرگ شیرازی صاحب فتوای معروف تحریم تنباكو كه هر كدام‏دارای فضایل بسیار علمی و عملی بوده‏اند از دیگر علمای این‏دیاراند.

اینان برای نشر فرهنگ اصیل اسلامی و تشیع زحمت‏های‏طاقت فرسایی را متحمل شدند.

ساكنان شیراز هنوز آوای ملكوتی آن مرد عارف به حق پیوسته ومعلم اخلاق و مهذب نفوس حضرت‏آیه‏الله شهید دستغیب شیرازی را به‏خاطر دارند و یاد آن عزیز را زنده می‏دارند و تربت مقدس او رامحل زیارت و ملجاء مستمندان و حاجت‏مندان قرار داده‏اند.

قدمت مدارس علمیه شیراز یكی از مدارس با سابقه شیراز، مدرسه علمیه خان می‏باشد كه درزمان شاه عباس صفوی به دست الله‏وردی‏خان و پسرش امامقلی‏خان‏ساخته شده است و مرحوم ملاصدرای شیرازی در آن مدرسه اقامت‏داشته و به طالبان علم آموزش می‏دادند.

مدرسه علمیه دیگری كه از قدمت‏خاصی برخوردار است‏حوزءه علمیه‏منصوریه است كه در سال 883 ق توسط صدرالدین دشتكی شیرازی درمحله قدیمی دشتك شیراز بنا شد.

دیگر مدارس علمیه قدیمی شیراز،قوام و آقابابا خان و دارالهدایه حكیم است كه شرح سابقه وپیشینه آنان مقاله‏ای جدا خواهد شد.

حوزه علمیه شهید دستغیب حوزه علمیه شهید آیه الله دستغیب شیرازی از دو مدرسه علمیه‏تشكیل شده است: دارالهدایه حكیم و مدرسه شهید دستغیب .

مدرسه علمیه حكیم مدرسه دارالهدایه حكیم در حدود 340 سال قبل در شهر شیراز دركنار مرقد مطهر فرزندان پیامبر، حضرت احمدبن موسی و محمد بن‏موسی علیهم السلام به دستور مردی دانشمند از نوادگان حضرت‏زین‏العابدین (ع) به نام سید حكیم دستغیب ساخته شد و از رونق‏زیادی برخوردار شد.

تجدید بنای مدرسه حكیم با به سلطنت رسیدن خاندان منحوس پهلوی، درخشش این مدرسه‏علمیه رو به افول نهاد و این مكان مقدس به خرابه‏ای مبدل شد.

تا این‏كه شهید آیه‏الله دستغیب شیرازی با همت استوار، اراده‏خود را بر این قرارداد كه یادگار اجداد بزرگوارش را دوباره‏احیا كرده و به آن رونق تازه‏ای بخشید.

ایشان این نیت‏خیر و پر بركت را در ماه مبارك رمضان در جلسه‏وعظی كه بعد از نماز ظهر و عصر در مسجد جامع عتیق شیرازداشتند با مردم و مومنین و افراد خیر در میان گذاشتند و ازمردم خواستند كه برای احیای مدرسه كمك كنند.

در سال 1350 این مهم با همه سختی‏ها و زحمت‏هایی كه به دنبال‏داشت تحقق یافت و مدرسه حكیم دوباره محل تحصیل جوانان مشتاق‏به فراگیری علوم دین و حوزوی شد و هم اكنون نیز منشاء خیر وبركات فراوانی است و خدمتگزارانی شایسته را به جامعه دینی‏تقدیم كرده است.

مدرسه علمیه شهید دستغیب به دنبال ترمیم و احیای مدرسه دارالهدایه حكیم و استقبال‏جوانان و جذب و گزینش آنها برای تحصیل علوم دینی، ایجاد مدرسه‏دیگری برای پاسخ گویی به استقبال روز افزون جوانان ضرورت‏یافت، لذا آن عارف به حق پیوسته به فكر تاءسیس مدرسه علمیه‏دیگری افتاد.

با خرید چند خانه در محله قدیمی شیراز مدرسه‏ای‏را با همكاری افراد خیر تاسیس كرد نظام آموزشی و علمی حوزه علمیه شهید دستغیب تعلیم و تعلم در این حوزه مقدسه به سبك و روش متداول حوزه‏های‏علمیه می‏باشد.

مدرسین محترم با جدیت و مطالعه و دلسوزی، دروس‏را برای طالبین آن بیان می‏كنند و طلاب هم با مباحثه و مذاكره،درس‏های آموخته را به ذهن می‏سپارند.

در این حوزه مقدسه از پایه یك تا پایه ده و خارج فقه و اصول‏تدریس می‏شود.

طلاب این مدرسه 210 نفر می‏باشند و كلیه اساتید ازدرس آموخته‏گان همین مدرسه هستند.

مشكلات و كمبودها از مشكلات مهم، كمبود مسكن برای طلاب متاهل، كافی نبودن شهریه،تامین نشدن وسایل كمك آموزشی از قبیل رایانه برای كارهای‏تحقیقی و نوارهای درسی جهت طلاب از سوی مدیریت‏حوزه علمیه قم ونبودن قانونی كلی و هماهنگ در امور تبلیغی است.

بسیاری از طلاب كه برای تبلیغ به شهرستان‏ها و روستاهای اطراف‏اعزام شده‏اند در هنگام مراجعت مورد كم لطفی مسوولین اعزام‏مبلغ سازمان قرار گرفته‏اند.

فارغ‏التحصیلان و مهاجرین حوزه علمیه شهید دستغیب از بدو تاسیس این حوزه تاكنون بیش از 1500 طلبه به فراگیری‏علوم حوزوی پرداخته‏اند كه عده‏ای از آنان به حوزه مقدسه قم‏مهاجرت و گروهی جذب ارگان‏ها و ادارات شده‏اند.

علت توفیق از عوامل توفیق و استمرار این حوزه مقدسه علمیه، اخلاص‏بنیان‏گذار و مدیریت صحیح و نظم و ترتیب در تدریس و تدرس وتوجه كافی به مسایل اخلاقی و برگزاری حداقل هفته‏ای یك جلسه درس‏اخلاق بوده است.

وضعیت كتاب‏های درسی حوزه هم‏چنان كه می‏دانیم تعدادی از كتب درسی حوزه نوعا برای تدریس، تدوین نشده‏اند و سبك آن‏ها قدیمی و عبارات‏شان گنگ می‏باشد.

برشورای عالی حوزه علمیه فرض است كه افراد خبره و آگاهی رابرگزیند تا متون و كتب درسی را تدوین كنند تا طلاب علوم دینی‏با اشتیاق بیشتری دروس را ادامه دهند.

مشاهده شده است‏بعضی ازطلاب محترم همین‏كه به كتاب رسائل و یا مكاسب شیخ می‏رسندسرخورده می‏شوند و یا از ادامه تحصیل منصرف می‏شوند و به همان‏مقداری كه درس خواندند، اكتفا می‏كنند.

رفع نواقص و دوباره نویسی كتاب‏های فعلی و اضافه كردن مباحث‏جدید به آن‏ها امری ضروری و لازم است.

و توجه جدی به گرایش‏های‏تخصصی در كنار حفظ ارزش‏های سنتی حوزه، بر حوزه‏ها فرض است.

حوزه‏های مقدسه علمیه همیشه حافظ دین و احكام بوده‏اند و با ازخودگذشتگی از اسلام و قرآن و اهل بیت علیهم السلام دفاع كرده ودر مواقع حساس با آگاه كردن مردم با تمام وجود به میدان‏مبارزه قدم گذاشته‏اند.

امروزه دشمنان اسلام با وسایل جدید وجذاب برای انحراف جامعه‏اسلامی خصوصا جوانان به میدان آمده‏اند.

این هجمه گسترده، دفاع گسترده و همه‏جانبه‏ای را می‏طلبد، لذا برماست تا با استفاده از ابزار مناسب فرهنگی احكام دین را باجذابیت‏برای جوانان مطرح كنیم و با نشاطی درخور، از جوانان‏استقبال كرده و با عمل خویش آنان را به دین و دیانت دعوت‏كنیم.

حضور در صحنه‏های فرهنگی و دفاع مقدس این حوزه مقدسه علمیه از بدو تاءسیس در نشر فرهنگ اصیل دین وتبلیغ معارف اسلامی و ارشاد جامعه نقش بسیار مهمی داشته است.

ارگان‏ها و مساجد و حسینیه‏های شهر از بركت واعظین و مبلغین این‏حوزه بهره‏مند بوده و هستند و هم‏چنین در هر شب جمعه در غیرایام تبلیغ، گروهی از روحانیان برای نشر حكام دین به روستاهای‏اطراف اعزام می‏شوند.

حضور همیشگی طلاب این حوزه در صحنه‏های جنگ‏و انقلاب زبان‏زد خاص و عام است و شهدای بسیار و جانبازانی عزیزرا تقدیم انقلاب كرده است.

وضعیت معیشتی طلاب شهریه فعلی طلاب از محل وجوهات شرعیه پرداختی مراجع عظام تقلیدو سرپرست محترم حوزه شهید دستغیب تاءمین می‏شود، كه مبلغ كم وناچیزی است‏به‏طوری كه طلاب در صورتی كه فعالیت و ممر درآمددیگری نداشته باشند با زحمت می‏توانند زندگی خود را اداره‏كنند، لذا پیشنهاد می‏شود، آقایان مراجع وجوهات ماءخوذه را دریك محل سرمایه‏گذاری كنند و از منافع آن، امور اقتصادی حوزه راتاءمین فرمایند.

ضرورت توجه بیشتر به تحقیق و تهذیب در حوزه‏ها از قدیم الایام حوزه علمیه مشهور به علم و عمل بوده است وامروزه نیز عزت حوزه‏ها مرهون بزرگان مهذب و با اخلاق آن است.

تهذیب در حوزه‏های علمیه باید حرف اول را بزند، اگر اخلاق درحوزه مغفول واقع شود باید فاتحه حوزه‏های علمیه را خواند.

هم‏چنین باید تلاش كرد تا با اتخاذ روش‏های مناسب، روحیه تحقیق‏در بین طلاب رشد كرده و آنان علاقه‏مند به تحقیقات در علوم اسلامی‏و دینی شوند.


منابع:

پایگاه اجتهاد

تهیه و تنظیم: محمد حسین امین گروه حوزه علمیه تبیان