رنگ‌ها در میوه‌ها و سبزیجات نیز معنی دارند
همگی می‌دانیم که وارد کردن میوه‌ها و سبزیجات در رژیم غذایی روزانه، لازم و ضروری می‌باشد.
میوه‌ها و سبزیجات از مواد غذایی مهمی می‌باشند که در پیشگیری از بیماری‌های قلبی و سکته، کنترل فشار خون، کاهش خطر ابتلا به انواع سرطان‌ها و جلوگیری از ابتلا به انواع بیماری‌های چشمی مانند آب سیاه و ... موثرند، اما توصیه اخیر کارشناسان تغذیه آن است که برای به دست آوردن حداکثر فایده، مصرف میوه‌ها و سبزیجات را گسترش داده و تا جایی که امکان دارد از تمامی میوه‌ها و سبزیجات با رنگ‌ها و طعم‌های مختلف استفاده کنید.
میوه‌ها و سبزیجات، سبب تقویت سلامت عمومی بدن شده و به طور طبیعی حاوی ترکیبات مغذی و مفید فراوانی می‌باشند.
میوه‌ها و سبزیجات قرمز رنگ
میوه‌ها و سبزیجات قرمز رنگ حاوی ترکیباتی به نام آنتوسیانین و لیکوپن (رنگ‌دانه‌های طبیعی گیاهی) می‌باشند که رنگ قرمز آن‌ها در نتیجه وجود همین ترکیبات می‌باشد.
مواد غذایی حاوی لیکوپن مانند گوجه‌فرنگی و هندوانه حاوی ترکیبات ضد پیری و همچنین پیشگیری کننده از سرطان (مانند سرطان پروستات) می‌باشند.
محصولات حاصل از گوجه‌فرنگی پخته شده مانند رب گوجه‌فرنگی، سس گوجه‌فرنگی، آب گوجه‌فرنگی، سس کچاپ و سوپ گوجه‌فرنگی حاوی بالاترین میزان لیکوپن قابل جذب می‌باشند که سریعاً توسط بدن جذب می‌شود. از آنجایی که لیکوپن از ترکیبات محلول در چربی می‌باشد، مصرف این نوع مواد غذایی حاوی لیکوپن، همراه با کمی روغن به جذب بهتر آن کمک می‌کند.
آنتوسیانین موجود در برخی میوه‌ها مانند: توت فرنگی، انگور قرمز، گیلاس، تمشک و سیب قرمز یک آنتی‌اکسیدان قوی می‌باشد که از سلول‌ها در برابر هر آسیبی جلوگیری می‌کند. این میوه‌ها همچنین خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی را کاهش داده و در کنترل فشار خون موثرند. تحقیقات اخیر حاکی از آن است که آنتوسیانین موجود در گیلاس دارای خاصیت ضد التهابی بوده و برای افراد مبتلا به التهابات آرتریتیک و افرادی که از نقرس رنج می‌برند مفید است.
از جمله مواد غذایی قرمز رنگ می‌توان به گیلاس، انگور قرمز، هندوانه، گریپ‌فروت، توت فرنگی و انار و تمشک اشاره نمود.
میوه‌ها و سبزیجات بنفش یا آبی
میوه‌ها و سبزیجات بنفش یا آبی رنگ حاوی ترکیبات شیمیایی به نام آنتوسیانین (مانند تمشک آبی، انگورهای بنفش رنگ و انگور بی‌دانه) و ترکیبات فنولیک (مانند بادمجان، آلو و انواع کشمش) هستند.
ترکیبات موجود در این نوع میوه‌ها و سبزیجات مانند آنتی‌اکسیدانی قوی عمل کرده و خطر ابتلا به بیماری‌های سرطانی، قلبی و آلزایمر را کاهش می‌دهند و حتی می‌توانند روند پیری را به تأخیر اندازند.
رژیم غذایی سالم و متعادل، رژیمی است که شامل تمامی میوه‌ها و سبزیجات
از تمام رنگ‌ها باشد
محققان معتقدند مصرف بلوبری (تمشک آبی) می‌تواند عملکرد حافظه را تقویت کند و با تقویت برقراری ارتباط بین سلول‌های مغزی، روند پیری آن را به تأخیر اندازد. مواد غذایی این نوع ترکیبات عبارتند از: کلم بنفش، بلوبری، بادمجان، انجیر بنفش، انگور بنفش، آلو خشک، کشمش (مویز) و غیره.
میوه‌ها و سبزیجات نارنجی و زرد رنگ
میوه‌ها و سبزیجات نارنجی و زرد رنگ حاوی بتاکاروتن، پتاسیم و ویتامین C می‌باشند. بتاکاروتن که در سبزیجاتی مانند: هویج، انبه، کدو تنبل و خربزه وجود دارد یک آنتی‌اکسیدان قوی بوده و نه تنها برای سلامت چشم مفید می‌باشد، بلکه می‌تواند پیری سلول‌های مغزی (شناختی- ادراکی) را به تأخیر انداخته و همچنین از پوست در برابر اشعه‌های مضر خورشید، محافظت می‌کند. از آنجایی که بتاکاروتن در بدن تبدیل به ویتامین A می‌شود، بنابراین وجود آن در بدن بسیار ضروری به نظر می‌رسد، زیرا ویتامین A می‌تواند سبب افزایش و تقویت دید چشم به ویژه در شب شده و همچنین سبب تقویت سیستم ایمنی بدن می‌گردد.
انواع مرکبات مانند پرتقال منبع عالی از ویتامین C می‌باشند. ویتامین C یک آنتی‌اکسیدان قوی بوده که علاوه بر تقویت سیستم ایمنی بدن، سبب محافظت از قلب در برابر بیماری‌های قلبی- عروقی شده و همچنین به ساخت مجدد کلاژن در بافت‌های پوست کمک می‌کند. ویتامین C همچنین به جذب آهن در بدن کمک می‌کند.
علاوه بر آن، میوه‌های زرد رنگ حاوی ماده معدنی پتاسیم بوده که در پیشگیری از سکته و بیماری‌های قلبی مفید می‌باشند. مواد غذایی حاوی ویتامین C عبارتند از: پرتقال، هویج، طالبی، انبه، کدو تنبل، سیب‌زمینی، گریپ‌فروت، لیمو ترش، هلو، خربزه و آناناس.
میوه‌ها و سبزیجات سفید رنگ
رنگ سفید برخی میوه‌ها و سبزیجات در اثر وجود ترکیبات خاص به نام «آنتوگزانتین» می‌باشد که خیلی شبیه به یک آنتی‌اکسیدان عمل می‌کند. محصولات سفید رنگ مانند: سیر و پیاز حاوی ماده‌ای به نام «آلیسین» می‌باشند که در کاهش فشار خون و کلسترول موثرند. این ماده همچنین در کاهش خطر ابتلا به سرطان پروستات موثر می‌باشد. میوه‌ها و سبزیجات سفید رنگ همچنین حاوی ترکیبات مغذی هستند که سبب تقویت سیستم ایمنی بدن می‌شوند و علاوه بر آن منبع غنی از ماده آلی پتاسیم می‌باشند. مواد غذایی حاوی این ترکیبات عبارتند از: سیر، پیاز، موز، قارچ، و گل کلم.
میوه‌ها و سبزیجات سبز رنگ
رنگ سبز میوه‌ها و سبزیجات سبز رنگ ناشی از وجود رنگ‌دانه‌های گیاهی به نام «کلروفیل» می‌باشد. «ایندول‌ها» نوعی فیتوکمیکال می‌باشند که در کلم بروکلی و کلم وجود دارند و می‌توانند از بدن در برابر برخی بیماری‌ها از جمله سرطان محافظت نمایند.
سبزیجات دارای برگ‌های پهن و سبز تیره مانند اسفناج و کلم بروکلی از کالری کمی برخوردار بوده، ولی مواد مغذی و فیبر فراوان دارند و منبع غنی از پتاسیم، منیزیم و فولات (نوعی ویتامین B که خطر سقط جنین را کاهش می‌دهد) می‌باشند. مواد غذایی حاوی این نوع ترکیبات عبارتند از: اسفناج، بروکلی، آووکادو، نخود سبز، لوبیا سبز، فلفل سبز، کلم سبز، خیار، کدو سبز و مارچوبه.
نکته
رژیم غذایی سالم و متعادل، رژیمی است که شامل تمامی میوه‌ها و سبزیجات از تمام رنگ‌ها باشد. رژیم غذایی که در برگیرنده تمام مواد غذایی با تمامی رنگ‌های مختلف باشد، ضامن سلامت عمومی بدن بوده و می‌تواند در پیشگیری از بیماری‌های مختلف موثر باشد؛ بنابراین سعی کنید بشقاب غذایی شما، رنگین کمانی از رنگ‌ها باشد.
بخش تغذیه و آشپزی تبیان
منبع: ماهنامه دنیای تغذیه – شماره 116
مطالب مرتبط:
تا می‌توانید میوه و سبزی بخورید
آیا دیابتی‌ها نباید میوه شیرین بخورند؟
مردان، میوه و سبزی بیشتری نیاز دارند
بعد از غذا میوه بخوریم یا نخوریم؟
سبزی‌ها و میوه‌ها هم کالری دارند!
