تبیان، دستیار زندگی
طهارت در ظاهر و شست وشوی بدن و مو و مانند آن نیز مورد تأکید قرار گرفته و حتی مهم‌ترین اصل در نماز، طهارت از طریق وضو و غسل و مانند آن دانسته شده است
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

آداب نماز و نمازگزار


آدابی که برای نمازگزار بیان شده، به دو دسته آداب ظاهری و باطنی تقسیم می‌شوند.(بقره، آیه 238، انعام، آیه 92؛ معارج، آیه 34)


نماز(برنامه صبحگاه)

از جمله آداب ظاهری نماز می‌توان به جمال و آراستگی ظاهر نمازگزار اشاره کرد.(اعراف، آیه 31) آراسته ساختن خویش به زینت و آرایه‌ها در هنگام نماز به ویژه در هنگام حضور در مساجد و اقامه نماز مورد تأکید خداوند است. از جمله این آرایه‌ها می‌توان به لباس زیبا، شانه کردن مو، عطر زدن و مانند آن اشاره کرد.(تفسیر نورالثقلین، ج 2، ص 18 و 19، ص 61 تا 68)

همچنین طهارت در ظاهر و شست وشوی بدن و مو و مانند آن نیز مورد تأکید قرار گرفته و حتی مهم‌ترین اصل در نماز، طهارت از طریق وضو و غسل و مانند آن دانسته شده است. (نساء، آیه 43؛ مائده، آیه 6؛ مدثر، آیه 4)

استعاذه به خدا در هنگام قرائت در نماز (نحل، آیه 98 و مجمع البیان، ج 5 و 6، ص 593)، استغفار در نماز به خصوص هنگام سحر (آل عمران، آیات 15 و 17)، انتظار کشیدن برای درک نماز در وقت خود (آل عمران، آیه 200؛ البرهان، ج 1، ص 732، حدیث 9)، بالابردن دست‌ها تا گلوگاه به هنگام گفتن تکبیرات نماز (کوثر، آیات 2 و 3؛ نورالثقلین، ج 5، ص 683، احادیث 17، 20 و 22)، پرهیز از عبث و توجه به اطراف (بقره، آیه 238؛ التبیان، ج 2، ص 276)، پرهیز از کسالت و خواب آلودگی (نساء، آیات 43 و 143؛ توبه، آیه 54؛ نورالثقلین، ج 1، ص 438، حدیث 261)، لزوم نشاط (همان)، تقارن و هماهنگی نمازگزاران در افعال نماز جماعت (بقره، آیه 43 با اشاره به واژه مع)، تلاوت آیات خدا (آل عمران، آیه 113 و مجمع البیان، ج 1 و 2، ص 816)، توجه به معنا و قرائت صحیح و توجه به معانی اذکار آن (نساء، آیه 43)، اقامه نماز به جماعت (بقره، آیه 43؛ آل عمران آیه 43 و اعراف، آیه 29؛ مجمع البیان، ج 3 و 4، ص 635)، حضور در مسجد (اعراف، آیه 29 و مجمع البیان، همان)، حضور قلب (نساء، آیه 63)، خشوع (بقره، آیات 45 و 238 و مومنون، آیات 1 و 2)، پایین انداختن چشم در نماز به طوری که صدق بستن نکند . (مومنون، آیه 4)

طولانی کردن قیام در نماز از مهم‌ترین آداب نماز است که مستحب است رعایت شود تا نماز تأثیر واقعی خود را به جا گذارد

از امام صادق علیه السلام در این باره روایت است که ایشان خشوع را به معنای فرو هشتن چشم در نماز گرفته است (بحارالانوار، ج 81، ص 264) .

خضوع همراه با بندگی در ظاهر (بقره، آیه 238 و اعراف، آیه 206؛ قنوت به معنای خشوع، خضوع، دعا در حال نماز، سکوت و نیز طول قیام در نماز آمده است)، خوف و خشیت از خدا (فاطر، آیه 18 و معارج، آیات 22 و 27)، مداومت در دعا و نیایش (اعراف، آیه 29 و مجمع البیان، ج 1. 2، ص 600)، ذکر و یاد خدا (اعلی، آیه 15)، مواظبت بر اوقات نماز (بقره، آیه 238؛ طه، آیه 130 و اسراء، آیه 78 و هود، آیه 114)، رفع نیازهای مردم در هنگام نماز (ماعون، آیه 2 تا 7)، سکوت و اجتناب از کلام بی جا (بقره، آیه 238) و همچنین طولانی کردن قیام در نماز (بقره، آیه 238، از معانی قنوت) از مهم‌ترین آداب نماز است که مستحب است رعایت شود تا نماز تأثیر واقعی خود را به جا گذارد.

فرآوری : زهرا اجلال

بخش اخلاق و عرفان اسلامی تبیان


منبع :

روزنامه کیهان  نویسنده: علیرضا شعاعی

مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.