این عکس کجای عالم است!
خیال و علم؛ گرچه در نگاه اول این دو از هم جدا هستند اما مانند دو بال پرنده در طول تاریخ توانسته اند انسان را تا جایگاهی که اکنون در آن قرار دارد به پیش ببرند و به پیش خواهند برد. گاهی اوقات علم در مقابل خیال سرکشی کرده و بعضی مواقع این خیال بوده است که بر علم چیره گشته. اما شکوفایی هر دو زمانی اتفاق افتاده است که در کنار یکدیگر بودند و با هم حرکت کرده اند.
حال شما نیز قوه تخیلتان را به پرواز دربیاورید و به دو تصویر پیش رو با دقت نگاه کنید:
به نظر شما دو تصویر بالا مربوط به چه چیزی یا چه مکانی هستند؟ آیا می توانید حدس بزنید که نخستین عکس چه چیزی را نمایش می دهد؟ نظرتان درباره دومین عکس چیست؟ لطفا قبل از خواندن شرح کامل تصاویر، حدس های خود را در قسمت نظرات وارد کنید تا ما و دیگران با تراوشات ذهنی شما بیشتر آشنا شویم!
فراموش نکنید که درست یا غلط بودن حدس های شما مهم نیست آنچه که ارزشمند است تنها تفکر بر روی خالق این زیبایی هاست.
تصویر اول: غبار سحابی جبار
چه چیزی دور این ناحیهی شكلگیری ستاره را احاطه كرده است؟ در مورد سحابی جبار باید بگوببم: غبار. تمام ناحیهی جبار در فاصلهی 1600میلیون سال نوری از ما قرار دارد و لایههای درهم و برهم و زیبای غبار آن را در برگرفته است. این غبار كه از دید نور مرئی مات است، از جّو خارجی ستارههای سرد پرجرم به وجود میآید كه با ذرات حاصل از بادهای قوی خارج میشود. ذوذنقه و دیگر خوشههای شكلگیری ستاره درون سحابی قرار دارند. در تصویر بالا لایههای پیچیدهی غبار كه سحابی های 42M و 43M را احاطه كردهاند قهوهای به نظر میآیند و گاز درخشان مركزی با رنگ سرخ برجسته شده است. در طی چند میلیون سال آینده مقدار زیادی از غبار جبار به آرامی همراه با ستارههای جدیدی كه شكلگرفتهاند از بین میرود و یا در كهكشان پراكنده خواهد شد.
تصویر دوم: درون سحابی عقاب
این عکس که امروزه تصویری شناخته شده است، در سال 1995 با تلسکوپ فضایی هابل گرفته شده است .این تصویر ستونهای آفرینش، ستارههایی که ستونهایی از گاز سرد را تشکیل میدهند و سالهای نوری از غبار را در ژرفای سحابی عقاب ، 16 M به تصویر کشانده است. این تصویر ترکیبی مورد توجه با رنگ کاذب به وسیلهی دادههای به دست آمده از رصدخانهی فضایی هرشل و تلسکوپهای XMM-Newton مهدکودکی از ستارگان در آن نزدیکی را به بازنمایی میگذارد. آشکارسازهای فروسرخ دور هرشل گسیل مستقیمی از ناحیه غبار سرد، شامل ستونهای معروف و دیگر ساختارهای نزدیک مرکز تصویر، را نشان میدهند. در سوی دیگر طیف الکترومغناطیس، تصویر اشعهی ایکس تلسکوپ XMM-Newtonستارگان داغ و عظیم جاگرفته در خوشه ستارهای این سحابی را نشان میدهد. در حقیقت ستارههای عظیم زندگی کوتاهی دارند و ستارهشناسان شواهدی از دادههای تصویری یافتهاند که نشان دهندهی انفجاری ابرنواختری در حدود 6000 سال پیش است. اگر این فرضیه درست باشد، شوک امواج منتشر شده ساختارهای مشاهده پذیر، از جمله ستونهای معروف را از بین میبرد. ولی از آنجاییکه سحابی عقاب در فاصلهای حدود 6500 سال نوری قرار دارد، ویرانی آنها تا هزاران سال دیده نخواهد شد.
فرآوری: م.ح.اربابی فر
بخش دانش و زندگی تبیان
منبع:
پایگاه مجله نجوم