ضرورت وجود استاندارد
همیشه برای ورود یک شیوه، نظر و یا اختراع جدید در زمینه علم و صنعت باید تمام تعاریف و استانداردهای مربوطه را در نظر داشته باشد. رعایت استانداردها در محصولات تولیدی هر زمینه از صنعت، منجر به استفاده بهینه و همه جانبه از محصول می گردد.
در آموزش الکترونیک نیز استفاده از استانداردهای مناسب برای ساختارهای آموزشی یک ضرورت به شمار می آید.
استانداردها به نحوی ایجاد می شوند که مطالب آموزشی قابلیت استفاده مجدد، جمع آوری مطالب از منابع متفاوت در زمان های متفاوت را داشته باشند.. این استانداردها زمانی که صحبت از آموزش مجازی مطرح میشود، بیشتر مورد توجه قرار گرفته و ضرورت آنها بیشتر حس می شود.
وظایف یک سیستم مدیریت آموزش در آموزش الکترونیک را به صورت زیر می توان بیان کرد.
- پیگیری امور مرتبط با ثبت نام و ارائه مطالب به افراد مورد آموزش
- پیگیری گزارش های پیشرفت افراد مورد آموزش، نتایج ارزیابی افراد و بررسی نقاط قوت و ضعف توسط مدرسین
- تامین امنیت و همچنین نظارت بر سطح دسترسی کاربران توسط مدیران موجود
در مرحله اول استانداردسازی، برای استفاده مناسب و سریع از آموزش الکترونیک، باید شرایط استفاده از محصولات آموزشی قابل انعطاف و کارآمد برای افراد مورد آموزش فراهم گردد.
به بیان دیگر وسایل آموزشی که فرد فراگیر از مراکز مربوطه خریداری می کند، نیازی به راهنما برای استفاده نداشته باشند . به عنوان مثال در صورتی که فرد یک وسیله آموزشی را خریداری می کند فقط با یک سیستم عامل خاص، کارایی نداشته باشد که مصرف کننده برای استفاده از محصول نیاز به تغییر کامل سیستم خود داشته باشد.
همانطور که در مطلب قبل نیز توضیح داده شد، استاندارد باعث می شود مطالب در اختیار موسسه خاصی نباشد و امکان استفاده مجدد با انتقال داده فراهم گردد. به همین دلیل باید میان مجری های سیستم های آموزش، ارتباطی دو طرفه باشد.
در زمینه آموزش الکترونیک، مراکزی چون کنسرسیوم آموزش IMS، موسسه IEEE ،AICC و ADL SCORM، در رده اولین موسسات ارائه استاندارد در آموزش مجازی می باشند.
استانداردهای موجود در آموزش، باید دارای قابلیتهای زیر باشد:
- مطالب درسی از منابع گوناگون، قابل ترکیب و انطباق با یکدیگر باشند.
- امکان توسعه مطالب درسی و همچنین تبادل وجود داشته باشد، به گونه ای که قابلیتهای استفاده مجدد، جمع آوری و تفکیک فراهم گردد.
- اطمینان از سرمایهگذاری در امور آموزشی ، بصورت عاقلانه و بدون خطر وجود داشته باشد.
ایجاد استاندارد
قبل از اینکه آموزش الکترونیک مطرح گردد، سازمان های مختلف در تمام دنیا سعی بر ایجاد مشخصه ای برای فناوری های موجود در بحث آموزش و نیازهای وابسته به Meta data، Learner profilingcontent، Content sequencing کرده اند که این امر شامل آموزش هایی که بر اساس وب و یاComputer managed instruction نیز می باشند است.
مقدمات این کار توسط موسسه هایی مانند IEEE ،Dublin Core كمیته CBT صنایع هواپیمای ( AICC) كنسرسیوم EDUCAUSE IMS انجام شد. زمان شروع به کار این موسسات به صورت همزمان بود اما هر کدام بر روی یک قسمت از استانداردها فعالیت می کردند. سازمان دفاع آمریکا این موسسات را هماهنگ ساخت و استانداردها را به صورت مشترک ارائه می دادند که حاصل آن SCORM (Sharable Content Object Reference Model) به عنوان یک مدل مرجع است.
استاندارد های موجود در آموزش مجازی
استاندارد SCORM
در رابطه با این استاندارد به صورت مفصل در مطلبی جداگانه توضیح خواهیم داد که با مشاهده آرشیو مطالب می توانید از آن استفاده کنید.
استاندارد AICC
همان طور که در مطلب قبل هم مطرح شد، کنسرسیوم به معنای توافق چند شرکت برای انجام کاری مشخص با رعایت مقرراتی که بر اساس قرارداد تعییت می شود است.
در سال 1998، کنسرسیوم آموزش بر اساس کامپیوتر در صنعت هواپیمایی (AICC)، که شامل انجمنی بین المللی از متخصصان آموزش بر پایه فناوری می باشد، تشکیل شد. هدف از ایجاد این کنسرسیوم ، وجود استاندارد در سختافزار و نرمافزارهایی است که در آموزش صنعت هواپیمایی مورد استفاده قرار می گیرد.
این مرکز توصیه نامه هایی را برای توسعه، تدارک و ارزیابی آموزش بر مبنای بر اساس فناوری های آموزشی مرتبط با آن را و تدوین می کند. در توصیهنامهها، AICC سیستم عاملی که باید در این نوع آموزش بر اساس بر کامپیوتر مورد استفاده قرار گیرد و و سختافزارهایی که مورد نیاز است را معرفی می کند. همچنین این مرکز در رابطه با امکان تبادل اطلاعات بین سیستمهای متفاوت، مستنداتی را منتشر ساخته است.
این استاندارد در مرحله اول به منظور رفع نیاز به استانداردسازی سختافزار و نرمافزار در آموزش کامپیوتری و برای استفاده در صنعت هواپیمایی، استفاده می شد اما در حال حاضر به منظور استفاده مجدد، قابلیت تبادل در آموزش مجازی و مراقبتهای بهداشتی، امور مالی، تحصیلات تکمیلی و مخابرات مورد استفاده قرار می گیرد.
از توصیهنامههای AICC، در تمام زمینه های آموزشهای بر اساس کامپیوتر، استفاده می شود که شامل عرضه، کنترل، ارائه و پیگیری نتایج در بین سیستمهای مدیریت آموزش و دورههای مجازی می باشد.
از جمله اهداف موسسه AICC، جمع آوری منفعت حاصل از سرمایهگذاری آموزشی می باشد که با استفاده از استانداردهای آن سایر فروشندگان محصولات آموزشی می توانند از آن ها در زمینه های دیگر صنایع نیز استفاده کنند.