ماكتهای مقوایی، آرمانهای مقوایی
وقتی عدهای به جای پرداختن به محتوا، تنها به شكل و ظاهر اكتفا كنند، نتیجه همین خواهد بود كه همهی آنچه میتوان از پیروزی انقلاب، نهضت امام (ره) و آرمانهای امام (ره) فهم كرد، در ماكتی مقوایی خلاصه شود.
پس از آنكه در سالروز ورود امام خمینی (ره) به كشور، عدهای با كج سلیقگی و با یك نگاه صرفا ظاهری و سطحی تصمیم گرفتند این لحظه تاریخی را بازسازی كنند، ماکتی مقوایی با ابعاد بزرگ جای امام را گرفت و سربازانی با در دست گرفتن این ماکت، آن را از پلههای هواپیمایی که به جای ایر فرانس، ایران ایر بود، پایین آوردند.
اما اوج فاجعه آنجایی بود كه این ماکت مقوایی، کنار وزیر آموزشوپرورش و در حالی که لیوانی چای مقابلش قرار داشت دیده شد؛ آن هم در وضعیتی كه آقای وزیر بسیار مودب و سر به زیر کنار ماکت نشسته بود. تعبیه ماکتهای دیگر در محل جلوس امام خمینی(ره) در بهشت زهرا و برگزاری نامناسب مراسم، همه و همه دست به دست هم داد تا متاسفانه به اندازه كافی فضا برای تمسخر فراهم شود.
پس از انتشار عكسها و فیلمهایی از این مراسم بود كه موج اعتراضات و انتقادات، فضای رسانههای كشور و البته فضای مجازی را پر كرد تا جاییكه حتی صدا و سیما هم كه در بسیاری از موارد قابل انتقاد، سكوت و برخورد یك طرفه را بر عدالت ترجیح می داد، از چنین برخوردهای سطحی و كج سلیقگیها انتقاد كرد.
پس از صدا و سیما، یكی از اولین واكنشها به مراسم بازسازی 12 بهمن، مربوط به صادق طباطبایی ـ خواهرزاده امام موسی صدر و برادر همسر حاج سیداحمد خمینی ـ بود. وی در صفحه فیس بوك خود نوشت: «دلم گرفت از این کمذوقی در مراسم نمادین ورود امام به میهن. از دیدن این تصاویر دلم گرفت از این همه بیذوقی و کجسلیقگی؛ آیا نمیشد از یکی از هنرمندان با ذوق این فن کمک و مشورت خواست و طرحی متناسب با شکوه آن روز ارایه داد؟»
حمید انصاری قائم مقام موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره) هم كه در زمان ورود امام، بهعنوان عضوی از تیم حفاظت کمیته استقبال ایشان حضور داشت، به شدت از این مراسم انتقاد كرد و آن را وهن آمیز، تاسف برانگیز، برنامه ای نازل، ظلم به تاریخ، خشك و تشریفاتی، بدون كمترین جاذبه، سطحی، سخیف، تلخ و موجب تخریب ذهن جوانان توصیف كرد.
وی در این رابطه گفت: برنامهای که تحت عنوان مراسم نمادین سالگرد ورود حضرت امام در 12 بهمن امسال برگزار کردند حقیقتاً میتوان گفت وهنآمیز بود و جداً باعث تأسف است که بعد از گذشت سی و اندی سال از وقوع انقلاب و تجربه سی سالهای که در این عرصه وجود دارد، باید شاهد اجرای برنامهای تا این حد نازل باشیم. در این چیزی که به نمایش درآمد، بخش عمدهای از واقعیات گفته نشد و به نوعی سانسور شد که ظلم به تاریخ آن مقطع است.
انصاری اضافه كرد: همه مستحضرند که در لحظه ورود امام(ره)، مرحوم حاج احمدآقا یادگار امام دست بر شانه امام و خلبان فرانسوی در کنار حضرت امام بودند و پشت سرشان مرحوم شهید مطهری و مرحوم آیتالله اشراقی و بعد هم بقیه همراهان که به تدریج پیاده شدند. حالا این ورود آرام و پرشکوه در آن لحظات فراموش نشدنی و خاطره انگیز را تبدیل کنیم به یک برنامه بسیار خشک تشریفاتی و بدون کمترین جاذبه آنهم با حذف این افراد در قالب یک تصویر مقوایی که حقیقتا اسباب وهن شده است با آن تشریفات عجیب و غریبی که هیچ ربطی به واقعیات آن فرود و ورود تاریخ ساز نداشت.
برنامهای که تحت عنوان مراسم نمادین سالگرد ورود حضرت امام در 12 بهمن امسال برگزار کردند حقیقتاً میتوان گفت وهنآمیز بود و جداً باعث تأسف است که بعد از گذشت سی و اندی سال از وقوع انقلاب و تجربه سی سالهای که در این عرصه وجود دارد، باید شاهد اجرای برنامهای تا این حد نازل باشیم
قائم مقام موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره) همچنین گفت: آنچه که در این برنامه به اصطلاح نمادین اجرا شد نه واقعیت را بیان کرده است و نه حتی یک شمای اندکی از آن شرایط پرشکوه معنویت و آرامش حضرت امام و انتظار و اشتیاق 14 ساله استقبال کنندگان در محوطه فرودگاه در آن دیده نمیشود و با کمال تأسف برنامه بازسازی جلوس حضرت امام در مدرسه رفاه نیز به همین صورت سطحی و حتی موهن به اجرا در آمده است.
وی با بیان اینكه "واقعاً این دو اجرا حادثه تلخی بود که اتفاق افتاد"، اظهار كرد: نمی گوییم حتما سوءنیت و عمدی در کار بوده است اما نتیجه یکی است و آن هم ارائه برنامهای خشک و بی روح در نازلترین سطح ممکن است. اجرای این برنامه و پخش آن بهره ای دربر نداشت جز تخریب ذهن جوانان ما نسبت به عظمت و شکوه وقایع آن روز. جای گلایه دارد از رسانه ملی که چگونه در پخش همه مراسم ها و حتی برنامه هایی نظیر فوتبال را کنترل و مانیتور می کنند که مبادا حرکت و سخنی خلاف هنجارهای اخلاقی و سیاسی پخش شود ولی به راحتی این برنامه ها را که سخیف و موهن بودن آن آشکار است پخش می شود. البته بعدا در برنامه ای، انتقاد از آن را هم مطرح کردند اما به هرحال آنچه که اجرا و پخش شد در سطحی بسیار نازل بود که صرف نظر از اشتباه بودن اصل تصمیم، ابتدایی ترین اصول اولیه جاذبه ها و تکنیکهای هنری نیز در آن رعایت نشده بود. اینگونه برنامه ها تأثیر برخی از برنامه های بسیار جالب و متنوع قابل تقدیری که این روزها از شبکه های رسانه ملی در یاد آوری خاطرات دهه فجر 57 پخش می شود را از بین می برد.
در همین زمینه، حجتالاسلام والمسلمین مرتضی اشراقی، نوه امام خمینی(ره)، با انتشار یادداشتی، خواستار عذرخواهی عوامل برگزاری مراسم ورود نمادین امام به ایران شد.
وی در این رابطه نوشت: در مراسم نمادین ورود امام، نهایت این کج سلیقگی به منصه ظهور رسید که توسط رسانههای معاند با نظام و انقلاب به تصویر کشیده شد و مورد سوء استفاده دشمنان امام و انقلاب قرار گرفت که جا دارد مسوولان برگزارکننده هر چه سریعتر نسبت به این اشتباه فاحش و غیر قابل قبول خود، از مردم مومن و انقلابی ایران عذر خواهی نمایند و تمام تلاش و سعی خود را برای جبران چنین سهل انگاری انجام دهند.
رییس مجمع تشخیص مصلحت نظام نیز در برابر این برنامهها سكوت نكرد. آیتالله هاشمیرفسنجانی ابراز امیدواری کرد که برنامههای فرهنگی و تبلیغی این ایام توسط دستگاههای تبلیغی در خور و شأن و بزرگی آن باشد و از انجام برنامههای کممحتوا و سخیف مانند بیسلیقگی در استفاده از ماکتهای مقوایی که بعضا میتواند مورد اعتراض مردم فهیم و سوءاستفاده دشمنان انقلاب نیز قرار گیرد، خودداری شود.
وی افزود: دستگاههای تبلیغاتی و رسانههای همگانی بهویژه رسانه ملی وظیفه ملی و تاریخی سنگینی در جلوگیری از تحریف تاریخ انقلاب، معرفی درست و واقعی دستاوردهای انقلاب اسلامی دارند و انتظار میرود برنامهریزیهای مناسب و در خور شأن مناسبتری برای این ایام تدارک دیده شود.
برخی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی هم نسبت به این مساله واكنش نشان دادند و از آن انتقاد كردند. از جمله این نمایندگان میتوان به اسماعیل كوثری، محمدرضا تابش، قدرتالله علیخانی و جمشید انصاری اشاره كرد.
در حالی كه این روزها اوج فشارها علیه ایران را شاهد هستیم، شاید فراهم كردن بهانههای مختلف و البته خودساخته برای تمسخر یا و تخریب شدن از سوی دیگران، هیچ توجیهی نداشته و بیشتر شبیه به خودزنی باشد!
قطعا دهه فجر امسال كه با مناسبتهای مختلفی نظیر ولادت پیامبر اسلام (ص) و اولین سالگرد پیروزی برخی جنبشها و انقلابهای منطقه نظیر تونس و مصر همزمان شده و از سوی دیگر در آستانه انتخابات مجلس قرار گرفته است، میتواند ظرفیتهای زیادی برای ایجاد تحول و وحدت در درون جامعه را بطور بالقوه داشته باشد، اما به نظر میرسد كه برخی افراد ترجیح میدهند به همین ظواهر ناموزون قناعت كنند.
حسین هرمزی
بخش سیاست تبیان