مننژیت، بیماری خطرناکی است
علل
باکتری
ویروس
قارچ
تحریکات شیمیایی
حساسیت به دارو
سرطانها
آسیب جسمی
علائم بیماری
تب و لرز
تغییرات ذهنی
تهوع و استفراغ
حساسیت به نور
سردرد شدید
سفتی گردن
بی قراری
برآمدگی استخوان جمجمه
کاهش هوشیاری
تحریک پذیری کودکان
تنفس سریع
قوس سر و گردن به عقب
انواع مننژیت
مننژیت باکتریایی : نیاز به بستری کردن فوری در بیمارستان دارد. بسیار خطرناک و کشنده میباشد. هنگامی که باکتری وارد خون شود، باعث تخریب دیواره عروق خونی میشود و موجب خونریزی در پوست و اعضای داخلی میشود.
علائم شامل: تب، خستگی، تهوع، سردی دستها و پاها، لرز سرد، درد شدید عضلات و مفاصل، درد سینه و یا شکم، تنفس سریع، اسهال و در مراحل بعدی بثورات پوستی است.
این نوع مننژیت، در کمتر از چند ساعت فرد را از پا درمی آورد. در موارد غیر کشنده، معلولیت دائمی میدهد و شامل قطع عضو و یا زخم شدید میباشد.
علائم مننژیت باکتریایی بعد از 3 تا 7 روز ظاهر میشود.
در نوزادان تازه متولد شده ممکن است علائمی همچون: تب، سردرد و سفتی گردن وجود نداشته باشد و یا به سختی متوجه این علائم شویم.
نوزادان مننژیتی ممکن است دارای علائم زیر باشند:
غیرفعال، تحریک پذیر، استفراغ و کاهش اشتها.
در کودکان، پزشک عکس العمل کودک را می بیند و تشخیص میدهد که کودک دچار مننژیت شده است یا نه.
اگر چه علائم اولیه مننژیت باکتریایی و ویروسی شبیه هم میباشند، علائم بعدی مننژیت باکتریایی نظیر تشنج و کما بسیار خطرناک میباشد.
مننژیت ویروسی : خفیف تر است و غالبا بیشتر از مننژیت باکتریایی رخ میدهد. این نوع، ناشی از عفونت روده ای میباشد. معمولا در اواخر تابستان و اوایل پاییز ایجاد میشود. غالبا بچه های کمتر از پنج سال و بزرگسالان زیر 30 سال را دچار میکند. علائم این نوع مننژیت در نوزادان و بزرگسالان با هم تفاوت دارد.
علائم در نوزادان شامل تب، تحریک پذیری، بد غذایی و سخت بیدار شدن است.
علائم در بزرگسالان شامل تب بالا، سردرد شدید، سفتی گردن، حساسیت به نور، خواب آلودگی و یا مشکل در بیدار شدن، تهوع و استفراغ، و کاهش اشتها است.
علائم این نوع مننژیت معمولا 7 تا 10 روز طول می کشد.
مننژیت قارچی : علائم این مننژیت بسیار شبیه به انواع دیگر مننژیت میباشد. به هر حال، این علائم به تدریج ظاهر میشوند. علائم مشترک شامل سردرد، تب، تهوع و سفتی گردن میباشد. علائم اختصاصی این نوع مننژیت عبارتند از: عدم دوست داشتن نور، تغییر در وضعیت ذهنی، گیجی، توهم و تغییرات شخصیتی.
افراد در معرض خطر
حدود 10 درصد بیماران، می میرند. در موارد غیر کشنده، افراد دچار آسیب مغزی، از دست دادن اندام و یا ناشنوایی می گردند.
همه افراد میتوانند به این بیماری مبتلا شوند.
نوزادان کمتر از یک ماه به علت اینکه هنوز سیستم ایمنی بدنشان ضعیف است، بیشتر در معرض خطر ابتلا به این بیماری قرار دارند.
افرادی که در تماس با بیمار دچار مننژیت ویروسی میباشند، شانس زیادی برای مبتلا شدن به این عفونت را دارند، اما بیماری آنها شبیه عوارض مننژیت نمیباشد.
تشخیص زودهنگام و درمان به موقع مننژیت باکتریایی، از آسیب دائمی عصبی جلوگیری میکند
راههای تشخیص
کشیدن مایع مغزی نخاعی
آزمایش خون
عکسبرداری قفسه سینه
سی تی اسکن سر
رنگ آمیزی خاص
درمان
برای مننژیت باکتریایی، آنتیبیوتیک تجویز میشود. نوع آنتی بیوتیک بستگی به باکتری دارد که باعث عفونت شده است.
بیماران مبتلا به مننژیت ویروسی، به خودی خود، بعد از 7 تا 10 روز بهبود مییابند.
بیماران مبتلا به مننژیت قارچی، داروهای ضد قارچ با دوز بالا دریافت میکنند.
افراد با سیستم ایمنی ضعیف، مانند: بیماران ایدزی، دیابتی و یا سرطانی، غالبا نیاز به درمان طولانیتری دارند.
دیگر داروها و مایعات داخل وریدی درمان کننده علائمی همچون: ورم مغز، شوک و تشنج میباشد.
برخی از بیماران بر اساس شدت بیماری و نیاز به داروها، باید در بیمارستان بستری شوند.
عوارض
آسیبهای مغزی
تجمع مایع بین جمجمه و مغز
کاهش شنوایی
پیشگیری
- تزریق واکسن هموفیلیس نوع B در کودکان جلوی یک نوع از مننژیت را میگیرد.
- واکسن کونژوگه پنوموکوک: در حال حاضر در دوران کودکی ایمن سازی میکند و در پیشگیری از مننژیت پنوموکوکی موثر است.
- کارگران خانه و دیگران در تماس با بیماران مبتلا به مننژیت مننگوکوکی، برای جلوگیری از عفونی شدن، باید آنتی بیوتیک دریافت کنند.
- استراحت کافی کنید.
- در تماس با افراد آلوده نباشید.
- گوشت ها را کاملا بپزید و از مصرف پنیر ساخته شده از شیر غیراستریلیزه اجتناب کنید.
- دست های خود را پس از دستشویی، تعویض پوشک، سرفه و پاک کردن بینی کاملا بشویید.
- دستگیره های درب را با آب و صابون بشویید و ضدعفونی کنید.
- از بوسیدن و به اشترک گذاشتن لیوان، قاشق، چنگال، بشقاب و ماتیک با افراد آلوده خودداری کنید.
- از گزش پشه و حشرات دیگر که میتواند حامل بیماری باشد، اجتناب کنید.
- موشها را از محل زندگیتان دور کنید.
واکسن مننگوکوک برای افراد زیر توصیه میشود:
- نوجوانان در سنین 11 تا 12 سال و نوجوانان در سن 15 سال که هنوز واکسن نزده اند.
- تمام دانشجویان سال اول که در خوابگاه زندگی میکنند و هنوز واکسینه نشده اند.
- کودکان دارای دو سال و بیشتر که طحال ندارند و یا دارای مشکلات سیستم ایمنی هستند.
- افرادی که به کشورهایی که در آنها، مننژیت مننگوکوک شایع است، سفر میکنند.
- در برخی جوامع که شیوع این مننژیت زیاد است.