گزارش اتحادیه بین‌المللی مخابرات در زمینه کاربرد اینترنت در جهان

شاخص توسعه فن‌آوری‌های اطلاعات و ارتباطات (IDI) نقش مهارت را در توسعه جامعه اطلاعاتی از طریق درج زیرشاخص مهارت تبیین می‌كند، و سبد قیمت فن‌آوری اطلاعات و ارتباطات (IPB) منبعی مهم برای ‌درك قیمت نسبی دسترسی به اینترنت فراهم می‌سازد.

مشاهده این موضوع كه كاربرد اینترنت به ویژه در میان نسل‌های جوان‌تر متداول است حاكی از این است كه برای ایجاد امكان دسترسی به اینترنت در كشورهای درحال‌توسعه ظرفیت بالقوه عظیمی وجود دارد.

دولت‌ها می‌توانند از این واقعیت كه جوان‌ترها مایل به استفاده از اینترنت‌ هستند به‌راحتی بهره‌برداری كنند زیرا اینترنت محتوای مربوط به این قشر را در قالب مواد آموزشی و اطلاعات و اخیراً تا حد زیادی از طریق سایت‌های شبكه‌های اجتماعی و محتویات تولیدشده كاربران عرضه می‌كند.

داده‌های موجود نشان می‌دهند كه كاربرد اینترنت در میان كسانی كه در حال حاضر در مدارس تحصیل می‌كنند، متداول‌تر است از این رو، ایجاد امكان دسترسی به اینترنت در مدارس می‌تواند به افزایش كاربرد اینترنت در كشورهای درحال‌توسعه كمك شایانی كند.

در حالی كه افراد پردرآمدتر به كاربرد اینترنت در منزل و محل كار گرایش دارند، دسترسی عمومی به اینترنت برای گروه‌های كم‌درآمدتر نقش مهمی ایفا می‌كند. این نكته به ویژه درباره دسترسی به امكانات اینترنتی تجاری (برای مثال كافی‌نت‌ها) صادق است.

متن حاضر به بررسی دقیق و مقایسه خصوصیات و رفتار كاربران اینترنت در كشورهای توسعه‌یافته و در حال ‌توسعه می‌پردازد و بر آفریقا تأكید ویژه دارد.

بر اساس جدیدترین داده‌های دردسترس،كاربرد اینترنت برحسب تحصیلات، درآمد، محل (روستا/شهر)، جنس و سن، متفاوت است و به پارامترهای دیگری مانند كاربرد كامپیوتر و تلفن همراه مربوط می‌شود.

متن حاضر فعالیت‌های اصلی افراد را در اینترنت تحلیل می‌كند و در این زمینه بر شبكه‌های اجتماعی تأكید ویژه دارد. بر اساس تحلیل داده‌ها، توصیه‌هایی درباره چگونگی غلبه بر فاصله دیجیتالی مابین افراد برخوردار از اینترنت و افراد فاقد آن ارائه می‌شود.

داده‌های مربوط به كاربرد فن‌آوری اطلاعات و ارتباطات‌ محدودند و از این رو تحلیل در این فصل متكی بر تعداد محدودی از كشورهاست كه آمار كاربران فن‌آوری اطلاعات و ارتباطات‌ را ارائه داده‌اند و به نوعی نماینده سایر كشورها تلقی می‌شوند.

داده‌ها بر اساس سنجش‌های ملی خانوار در كشورها در سال‌های 2008 تا 2010 به‌دست‌آمده‌اند و با شاخص‌های اصلی فن‌آوری اطلاعات و ارتباطات كه در سطح بین‌المللی، در چارچوب مشاركت در اندازه‌گیری فن‌آوری اطلاعات و ارتباطات‌ برای توسعه، بر روی آن‌ها توافق وجود دارد هماهنگ‌اند.

از ترافیك صوتی تا ترافیك داده‌ای

مقایسه كاربرد اینترنت با كاربرد سایر فن‌آوری‌های كلیدی اطلاعات و ارتباطات، به ویژه كامپیوترها و تلفن تلفن همراه می‌تواند مفید باشد. به این ترتیب، موانعی كه جلوی انتشار كاربرد اینترنت را می‌گیرند و نیز بازار بالقوه كاربرد اینترنت شناخته می‌شوند.

داده‌های رسمی درباره سطح كاربرد كامپیوتر بسیار جالب‌اند زیرا استفاده از اینترنت و كامپیوتر اغلب به هم پیوند دارند و كاربرد كامپیوتر نشانه مهارت‌های فن‌آوری اطلاعات و ارتباطات در هر كشور است.

از سوی دیگر، سطح نفوذ تلفن همراه ضرورتاً نشانه سطح مهارت در فن‌آوری‌های اطلاعاتی و ارتباطات نیست (زیرا میزان مهارت لازم برای استفاده از تلفن همراه كم‌تر از مهارت لازم برای كامپیوتر و اینترنت است)، اما تا حدی نشان‌دهنده تقاضا برای فن‌آوری‌ اطلاعات و ارتباطات است.

در كشورهای پردرآمد، نرخ نفوذ كاربران اینترنت و كامپیوتر به‌طور چشمگیری شبیه‌اند. در بسیاری از كشورها، از جمله ایسلند، نروژ، سوئد، و جمهوری كره، تفاوت نسبتاً اندكی مابین درصد جمعیت كاربران اینترنت و كاربران كامپیوتر وجود دارد.

در كشورهای كم‌درآمدتر، تفاوت بین میزان نفوذ كاربری اینترنت و كامپیوتر اغلب بیش‌تر از این مقدار است. برای مثال، در اردن حدود 55 درصد از مردم در سال 2009 از كامپیوتر استفاده كردند و این در حالی است كه تنها 26 درصد از اینترنت استفاده كردند.

در این كشورها، سیاستگذاران باید تلاش كنند موانع بالا رفتن سطح نفوذ كاربران اینترنت را شناسایی كنند كه این می‌تواند قیمت بالای دسترسی به اینترنت، فقدان آگاهی از فواید استفاده از اینترنت، یا فقدان محتوای مرتبط را شامل شود.

از آن‌جا كه تعداد كابران كامپیوتر بیش‌تر از اینترنت است، به نظر نمی‌رسد كه مهارت‌های فن‌آوری اطلاعات و ارتباطات مانع اصلی باشند، این نكته لااقل در مورد كسانی كه هم‌اكنون از كامپیوتر استفاده می‌كنند صادق است.

در آذربایجان، مراكش و ژاپن، تعداد كاربران اینترنت بالاتر از كاربران كامپیوتر است و این می‌تواند ناشی از رواج دسترسی به اینترنت از طریق وسایل تلفن همراه باشد.

اما با افزایش نفوذ تلفن‌های هوشمند در كشورهای در ‌حال‌ توسعه كه در آن‌ها زیرساخت فن‌آوری اطلاعات و ارتباطات مانع عمده بر سر راه رسیدن به فن‌آوری‌های اطلاعات و ارتباطات بهتر است، می‌توانیم تحولات مشابهی را در آینده نزدیك انتظار داشته باشیم و شاهد دسترسی تعداد بیش‌تری از مردم به اینترنت از طریق تلفن همراه باشیم. به علاوه، این موضوع مبین این نكته است كه احتمالاً در آینده نزدیك سطح نفوذ كاربران اینترنت از سطح كاربرد كامپیوتر پیشی می‌گیرد.

از آن‌جا كه كاربران به‌طور روزافزون از طریق دستگاه‌های تلفن همراه به اینترنت دسترسی می‌یابند، تحلیل داده‌های موجود درباره كاربرد تلفن همراه می‌تواند دیدگاه بهتری راجع به كاربرد اینترنت در حال و آینده فراهم كند.

داده‌ها نشان می‌دهند كه هم كشورهای توسعه‌یافته و هم كشورهای در‌حال‌توسعه به سطوح نسبتاً بالایی از سطح كاربران تلفن تلفن همراه رسیده‌اند.

روشن است كه در كشورهای توسعه‌یافته و در‌ حال‌توسعه كاربرد تلفن تلفن همراه بسیار بالاتر از كاربرد اینترنت است. برای مثال، این میزان در داخل اتحادیه اروپا، حتی در كشورهایی كه پایین‌ترین میزان نفوذ تلفن تلفن همراه را دارند، مانند پرتغال و رومانی، در سال 2008 از 77 درصد گذشت.

در آن دسته كشورهای در‌ حال‌توسعه كه سطح نفوذ كاربران اینترنت به دلیل فقدان زیرساخت اینترنت ثابت پایین باقی مانده است، به ویژه به دلیل افزایش رقابت‌ها و كاهش قیمت‌ها، توان بالقوه بسیار زیادی برای توسعه كاربرد اینترنت از طریق شبكه‌های تلفن همراه و تلفن‌ها وجود دارد.

دیگر مانع موجود بر سر راه افزایش كاربرد اینترنت از طریق تلفن همراه مالیات دستگاه‌های تلفن همراه است. با كاهش میزان مالیات دستگاه‌های همراه در كشورهای در‌حال‌توسعه‌ای كه نظام مالیاتی سنگینی دارند، انتخاب كاربرد پهن‌باند تلفن همراه می‌تواند رونق بیش‌تری یابد.

اخیراً در كنیا با كاهش شدید قیمت‌ها و راه‌اندازی خدمات نسل سوم، افزایش چشمگیری در نفوذ اینترنت موبایل ایجاد شده است. تعداد مشتركان اینترنت موبایل از حدود 3.2 میلیون نفر در اواخر سپتامبر 2010 به 4.7 میلیون نفر در انتهای سال 2010 رسید (افزایشی معادل 46.8 درصد تنها در مدت سه ماه).

اما به یمن همین تحول فاصله میان كاربرد اینترنت و تلفن همراه كاهش یافته و طبق برآورد كمیسیون ارتباطات كنیا، تا پایان 2010 بیش‌تر از یك‌چهارم جمعیت این كشور از اینترنت استفاده كرده‌اند. این رقم در سال 2008 تنها 15 درصد بود.

به گزارش ایسنا از سازمان فن‌آوری اطلاعات ایران، با مقایسه كاربرد اینترنت در كشورهای توسعه‌یافته و در ‌حال‌توسعه روشن می‌شود كه فاصله دیجیتالی تا حد بسیار زیادی فاصله در كاربرد اینترنت است، در حالی كه تقاضا برای ارتباطات صوتی تا حد زیادی از طریق تلفن همراه پاسخ داده ‌شده است، تقاضا برای خدمات داده‌ای مهم‌ترین چالش موجود تلقی می‌شود.

منبع: خبر آنلاین