تغییرات مادر و جنین در بارداری

بارداری مرحله ای از زندگی زنان است که شیرینی ها و مشکلات خاص خودش را دارد. دوران بارداری کامل به سه مرحله تقسیم می شود که هر مرحله سه ماه است. بدن مادر و جنین در طی نه ماه بارداری تغییرات عمده ای می کند که در این مطلب برای شما بیان می کنیم.

تغییرات بدن مادر

1- سه ماه اول : سه ماه اول بارداری، حساس ترین و مهم ترین زمان از نظر سلامت جنین است، زیرا تمام اعضاء و ارگان های بدن جنین تشکیل می شود. بنابراین بیماری های درمان نشده مادر، اشعه، دود سیگار و داروها ممکن است روی جنین اثر دائمی بگذارند.

از تغییرات بدن مادر در این دوره، بزرگتر و حساس شدن پستان ها و گاهی حالت تهوع و استفراغ صبحگاهی است.

در این سه ماه مادر 1 تا 2 کیلوگرم اضافه وزن پیدا می کند. به مادران توصیه میشود در این سه ماهه تغذیه خوب داشته باشند و استراحت کافی بنمایند. به آنها یادآوری میشود، هیچ گونه دارویی را بدون مشورت با پزشک مصرف نکنند.

2- سه ماهه دوم: از ابتدای ماه چهارم تا آخر ماه ششم، سه ماهه دوم نامیده می شود. در این دوره، خانم ها احساس بهتری پیدا می کنند. در پایان سه ماهه دوم مادر می تواند حرکات جنین خود را احساس نماید و صدای قلب جنین توسط دستگاه های حساس شنیده می شود.

احساس کمردرد در ماه ششم بارداری معمول است. از این رو به خانم های باردار توصیه می شود از کفش های پاشنه کوتاه استفاده نمایند.

3- سه ماهه سوم : در این سه ماه چون جنین رشد بیشتری می کند، قدری احساس فشار روی معده و مثانه وجود دارد. پیدایش ورم مختصری در قوزک پا در این دوره طبیعی است و با استراحت برطرف می شود.

در 8 ماهگی اغلب جنین در شکم مادر موقعیتی را پیدا می کند که تا موقع زایمان در همان موقعیت باقی می ماند.

از ماه نهم مادر احساس می کند راحت تر نفس می کشد، ولی تکرر ادرار پیدا می کند.

تغییرات جنین

1- سه ماهه اول : بعد از عمل لقاح، تخم بارور شده تقریبا به اندازه ته یک سوزن است و شروع به تقسیم می کند. تخم در دیواره رحم که برای تغذیه جنین نرم و پر خون شده، جای می گیرد و به تدریج رشد می کند.

جنین ابتدا زائده ای به شکل دم دارد و در پایان هفته چهارم، اندازه آن از سر تا دم تقریبا نیم سانتیمتر است. در این مرحله دست ها و پاها به طور جداگانه دیده می شود. دستگاه گوارش شروع به تشکیل شدن می کند.قلب جنین به صورت لوله ای است، ضربان نسبی دارد و خون را به تمام قسمت های جنین می رساند.

در پایان ماه دوم، قد جنین 5/2 سانتیمتر و وزن آن حدود 1 تا 2 گرم است. اندام هایی مثل دست ها، پاها، انگشتان، آرنج و زانو مشخص شده و اولین مراکز استخوان سازی تشکیل می شود. قسمتی که قبلا به شکل دم دیده می شد، از بین می رود.

در انتهای ماه سوم، جنین 30 گرم وزن و تقریبا 5/7 سانتیمتر قد دارد.

علاوه بر اندام ها، گوش خارجی کاملا دیده می شود. چشم ها تقریبا کامل شده، ناخن ها شروع به شکل گیری می کنند. اندام های تناسلی ظاهر شده، ولی تعیین جنسیت مشکل است.

2- سه ماهه دوم : اندام های جنین رشد کرده و به تدریج تکامل می یابند. در این مرحله به علت رشد جنین، توجه به رژیم غذایی مادر بسیار مهم است. مادر باید بیشتر غذای سرشار از پروتئین مصرف نماید.

در پایان ماه چهارم، جنین 16 سانتیمتر قد، 120 گرم وزن و درپایان ماه پنجم، 25 سانتیمتر قد و 240 گرم وزن دارد.

در این ماه حرکات جنین توسط مادر احساس شده و صدای قلب او شنیده می شود.

در پایان سه ماهه دوم، جنین حدود 30 سانتیمتر قد و بیش از نیم کیلوگرم وزن دارد. پوست بدنش پرچین و چروک و سرخ رنگ است و روی آن را یک لایه چربی می پوشاند.

3- سه ماهه سوم : در پایان ماه هفتم، قد جنین 5/37  سانتیمتر و وزن او حدود 1200 گرم می شود. نوزادانی که در این زمان به دنیا آیند، زنده می مانند، ولی نیازمند مراقبت های ویژه در بیمارستان هستند.

در ماه هشتم، قد جنین به 40 سانتیمتر و وزنش به حدود 2 کیلوگرم می رسد و همه دستگاه های بدن در این زمان کامل است.

در پایان نه ماهگی، جنین تقریبا 50 سانتیمتر قد و بیش از 3 کیلوگرم وزن دارد، پوست بدن صورتی رنگ است و حرکاتش به دلیل اشغال فضای بیشتر در رحم، کمتر می شود.

فرآوری : مریم سجادپور

بخش سلامت تبیان

پزشک آنلاین- دکتر محمد شمس اردکانی، متخصص زنان و زایمان

پارسی طب

مطالب مرتبط:

مطالب متنوع درباره بارداری