افزایش هزینه‌های بیمارستانها

برخی نمایندگان مجلس شاید هنگامی که از دولت می‌خواستند بخشی از صرفه‌جویی هدفمندی یارانه‌ها را برای جبران بحران هزینه های بیمارستان ها به بخش سلامت اختصاص دهند، پیش بینی این روز را می‌کردند اما دولت زیر بار نرفت و این بار پزشکان مجلس راه دیگری را در پیش گرفتند و از دولت خواستند که اگر نفت را بیش از رقم مصوب فروختند و درآمد مازاد داشتند 3میلیارد دلار آن رابه بخش سلامت اختصاص دهند که مصوب شد اما تا امروز که 300 روز از سال گذشته حتی 10 درصد این پول نیز به بخش سلامت اختصاص نیافته است.

واقعیت این است که بخش سلامت کشور از یک عقب ماندگی اقتصادی مزمن رنج می برد، سرعت پیشرفت علوم پزشکی و ورود روشهای جدید درمانی به خصوص داروهای جدید و تجهیزات پزشکی گران قیمت، خود به خود هزینه‌های خدمات پزشکی را بالا برده در عین حال متوسط سن جامعه نیز بالا رفته و خود به خود بار مراجعه به مراکز درمانی بیشتر شده است، شکل بیماریها نیز تغییر کرده و به سمت بیماریهای پر هزینه‌تر مانند سرطان رفته‌ایم.

برآوردهای کارشناسان اقتصاد سلامت نشان می‌دهد که (البته تا قبل از تورم امسال) گردش مالی بخش سلامت سالانه حدود 27 هزار میلیارد تومان است که بیش از 19 هزار میلیارد تومان آن در بخش خصوصی هزینه می‌شود، اینجاست که نظام بیمار سلامت کشور خودنمایی می‌کند زیرا 80درصد خدمات بستری که قاعدتاً هزینه‌بر تر هستند در بخش دولتی ارائه می‌شود.

بحران واقعی را باید در همین ارقام جست و جو کرد، بیمارستانهای دولتی به علت فرسودگی و فضاهای بزرگ و وسیع امکان صرفه‌جویی در هزینه حامل‌های انرژی را ندارند، بسیاری از وسایل آنها فرسوده و مهلک است و خود به خود هزینه بیشتری تحمیل می کنند و با قطعیت می‌توان گفت برای اجرای برنامه هدفمندی یارانه‌ها که از 20 سال پیش باید اجرا می‌شد، آماده نبودند و یک شبه در کار انجام شده‌ای قرار گرفته‌اند که امکان مدیریت از دستشان خارج است.

در این میان البته بخش خصوصی و به خصوص پزشکان آن امکان مانور بیشتری دارند، هم بیمارستانهایشان امکان صرفه جویی بیشتری دارد و هم به روش‌های گاه غیر اخلاقی مانند دریافت زیرمیزی و ایجاد هزینه‌های القایی غیر ضرور تشخیصی و دارویی به بیماران درآمدشان را از جایی که نیابد کسب می‌کنند و شاید در این آشفته بازار بیشتر هم سود می‌برند.

بیمارستان‌های دولتی در شرایط کسری بودجه مزمن قدیمی، افزایش نیافتن مناسب درآمد و افزایش غیر قابل تحمل هزینه‌ها نه تنها در معرض ورشکستگی ناشی از هزینه های مستقیم هستند بلکه هزینه‌های غیر مستقیم بسیار بالایی را هم باید تحمل کنند، هزینه‌هایی مانند نارضایی پرسنل پزشک،پیراپزشک، پرستار و خدماتی که حقوقشان کم است، کارانه‌ها را کم و دیر دریافت می‌کنند و به علت انگیزه پایین کاری، گاهی برای مراقبت مناسب از بیمار کم می‌گذارند، برخورد مناسب ندارند،‌ حتی اگر دستشان برسد شاید برای فرونشاندن آتش غضب به دستگاهها و تجهیزات پزشکی نیز آسیب برسانند.

وزارت بهداشت اخیراً اعلام کرده است که با اجرای برنامه حاکمیت بالینی می‌خواهد رضایتمندی مردم را از خدمات بیمارستانی بالا ببرد اما از قدیم گفته‌اند بی مایه فتیر است. اصلاح سیستم درمانی کشور (بخشی از نظام سلامت)، نیازمند تأمین بودجه، اصلاح سرانه درمان، تقویت بیمه‌ها، جبران کسری‌ها است.

مسئله‌ای که از بس طی این سالها تکرار شده است  گفتنش بی اثر شده است اما به همان میزان که از سوی کارشناسان و مسئولان بخش سلامت تکرار شده است به همان میزان از سوی مسئولان ارشد دولت از جمله معاونت نظارت و برنامه‌ریزی راهبردی دولت مورد بی توجهی و غفلت قرار گرفته و به قولی اولویت دست چندم دولت است که بهتر است بماند برای بعدی‌ها.

هدفمندی یارانه‌ها آمده بود که تا باری بردارد و مشکلی از مشکلات را حل کند اما در بخش سلامت ظاهراً چنین نبوده است و اجرای این طرح کمکی به کاهش پرداخت از جیب مردم برای سلامت نکرده است و بلکه با توجه به افزایش هزینه‌ها احتمالاً کیفیت خدمات درمانی را هم پایین آورده است.

در چنین شرایطی حداقل کاری که می‌شد کرد امضای یک تفاهمنامه درون دولتی بین وزارت بهداشت و وزارتخانه‌های تولیدکننده و متولی انرژی مثل وزارت نیرو و نفت بود که فعلاً و تا زمانی که بیمارستان‌های کشور بتوانند خودشان برای پرداخت هزینه‌های واقعی آماده کننده و البته درآمدهایشان نیز بر اساس قیمت تمام شده واقعی شود، هزینه حامل‌های انرژی را به صورت یارانه‌ای و ویژه پرداخت کنند، درست ماننده وعده‌ای که با توجه به افزایش قیمت دلار و تأثیر آن بر قیمت دارو مسئولان بانک مرکزی برای ارائه دلارهای با نرخ مبنا برای دارو داده‌اند.

منابع:

سایت تخصصی بیمارستانها

سایت تابناک- افشین شاعری

پایگاه خبری عنوان