تبیان، دستیار زندگی
تمام مفاسد جهانى، مال نفس بشرى است. معصیت‏ها، بى‏عدالتى‏ها، ظلم و ستم‏ها، خیانت‏ها و دروغها، همه از آثار نفس است.
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

تو خود حجاب خودی

آیت الله بهاءالدینی
تمام مفاسد جهانى، مال نفس بشرى است. معصیت‏ها، بى‏عدالتى‏ها، ظلم و ستم‏ها، خیانت‏ها و دروغها، همه از آثار نفس است.

برگرفته از سخنان آیه الله بهاء الدینی

هر انسانى در محاصره مشكلات است، مشكلاتى كه هلاك كننده است. در برابر این مشكلات چه باید كرد؟ الهى قلبى محجوب: قلب من محجوب است؛ یعنى حجاب دارد، یعنى براى ادراك حقیقت، مانع دارد و حقیقت را نمى‏فهمد. شاید قلب، همان نفس مزكى باشد كه یكى از مراتب نفس است.

قلب را مى‏گویند براى این كه ینقلب من مرتبه الى مرتبه قلب، نیروى مدركى، غیر از نیروى مدرك عمومى است. یك قدرت مدركى است كه مخصوص افراد خاصى است.

سمع و بصر قلب، غیر از سمع و بصر معمولى است. قلب، سمعى دارد كه صداهاى دور را مى‏شنود، گرچه گوش انسان سنگین باشد و صداى نزدیك را نشنود. موانع این قلب، خود انسان است؛ یعنى نفس حیوانى انسان. آثار نفس حیوانى، ساتر قلوب است. نفس معیوبى كه حضرت مى‏فرماید: حاجب قلب است. عیب نفس همین است.

تمام مفاسد جهانى، مال نفس بشرى است. معصیت‏ها، بى‏عدالتى‏ها، ظلم و ستم‏ها، خیانت‏ها و دروغها، همه از آثار نفس است. این‏ها مانع هدایت قلب است، مانع شنیدن صداهایى است كه با گوش سر نمى‏توان شنید، مانع از افاضات الهى به قلوب بشرى است. تمام آتش‏هایى كه در این نشئه دنیاست، آتش انسان است.

اگر موانع سر راهش برداشته شود، این آتش بیش از این است. این انسان از روى جهالت و بى‏عقلى شاید حاضر باشد براى منافع خود، تمام كره زمین را به آتش بكشد؛ منتها هنوز چنین قدرتى براى نفوس پیدا نشده است. نفس شیطانى است كه در برابر خداى تعالى صف‏آرایى كرده است. لأغوینهم أجمعین همه آن‏ها را از سر خودم مى‏كنم.

انسان، دشمن خویشتن

هیچ راهى براى اصلاح این نفوس حیوانى نارى و آتش آن، جز مكتب اسلام وجود ندارد. عبادات و اعتقادات و اخلاق اسلام براى من است كه بدون اینكه تحمیلى بر شما كرده باشند، خواسته‏اند شما را بسازند، و مثل اینكه شما ندارید كه خودتان دشمن خود هستید.

دشمن خود و جهان هستى. مى‏پرسید چگونه انسان دشمن خودش است؟ چون تمام گرفتارى‏ها را خودت براى خودت ایجاد مى‏كنى، تمام مهلكات مال خود انسان است.

این نفس به بركت عبادات و به بركت توحید ـ اگر انسان توفیقات بر توحید پیدا كند ـ ساخته مى‏شود، اگر نمازهاى معراجى نصیب انسان شود، یعنى وقتى مى‏گوید: ایاك نعبد، صادقانه بگوید: من بنده خدا هستم.

تو الآن حساب كن، چند سال از عمرت رفته است، در این مدت، بنده چه كسى بودى؟ بنده خدا بودى یا بنده شیطان؟ هر كارى دلت خواسته كرده‏اى. ولى خدا چى؟ مثل این كه اصلاً توجه نیست به این كه خدا چه اراده كرده است و چه مى‏خواهد. الآن در این جا مى‏توانى با هوى و هوست یك دست و پایى بكنى، یك توطئه‏اى بكنى، چهار تا رفیق پیدا كنى و خوب هوى و هوست را اجرا كنى.

امریكا و اروپا و سایر متحدین را به میدان مى‏آورد، ولى وقتى تنها شد چه غلطى مى‏كند. در نشئه دیگر حزب‏ها، همه منحل است، حزب شیاطین، منحل است.

خلاصه، عیب نفس همین است كه همه را به آتش مى‏كشد و مى‏گوید این آتش‏ها مال ما نیست. پس آتش‏ها مال كیست؟ انسان نباید به خودش خوش‏بین باشد. پیامبران آمده‏اند جلو این آتش انسان را بگیرند. آمده‏اند كه این انسان ساخته شود. شما جز این كه به بركت اسلام و امام زمان ساخته شوید راه دیگرى ندارید.

بركات عقل

عقلى مغلوب؛ عقل نورانیتى است غیر از تفكر بشرى و از بركات الهى است كه سازنده نفوس است. انسان به وسیله عقل مراتب كمال را سیر مى‏كند. این عقل شاید به حسب مرتبه، بر علم مقدم باشد.

عقل است كه نفوس را براى افاضه و بركات و علوم الهى آماده مى‏كند. عقل نفوس را براى فهم قرآن و نهج‏البلاغه و صحیفه و كلمات مكتب اسلام مهیا مى‏كند؛ ولى این عقل مغلوب است.

شما ببینید در هر شبانه‏روز چند معصیت دارید و چند اطاعت. اگر اشتباه نكنید شاید این اطاعت هم معصیت باشد. اگر پرونده عمر ما را در مقابل ما بگذارند، در برابر صد عصیان آیا یك كار خدایى داریم؟ این آثار نفس است. به خودت خیلى خوش‏بینى آقا!


منابع:

کتاب سلوک معنوی

تهیه و تنظیم: محمد حسین امین گروه حوزه علمیه تبیان