خواب 500 ساله شاعر بیرجندی

طبق تاریخ و روایات، ابن حسام خوسفی در سال 782 قمری در شهر امروزی خوسف به دنیا آمد. خوسف از بخش های فعلی بیرجند است که در گذشته جرو آبادی های قدیمی قهستان به حساب می آمد. محمد فرزندحسام الدین حسن، معروف به ابن حسام، شاعر، عارف، فقیه و اندیشمند قرن هشتم و نهم هجری بود که حدود یک قرن بعد از مرگش، یعنی در سال 920 هجری قمری مقبره او در محل فعلی ساخته شد.

این مقبره که در دوره صفویه بنا شده، بنای کوچکی است که شامل اطاقکی با فرم هشت ضلعی می شود. نقشه فضای داخلی این اتاقک به صورت چلیپایی است و پوشش مقبره به صورت گنبدی طراحی شده که در مرکز آن یک کلاه فرنگی ساخته شده و در سه جهت، سه طاق نما با قوس جناقی دارد. در این قسمت نورگیرهایی تعبیه شده تا هم نور فضای داخلی آرامگاه را تأمین کند و هم باعث تهویه فضای داخل آرامگاه شود.

اگر گذارتان به مقبره ابن حسام خوسفی بیفتد، می بینید که در داخل آرامگاه کتیبه ای کاشیکاری شده به رنگ سفید وجود دارد که حاوی اشعار ابن حسام است و دور تا دور مقبره را فرا گرفته است. این بنا در قرن 13 قمری و دوره قاجار مورد مرمت قرار گرفت.

کشاورزی که شعر می گفت

ابن حسام خوسفی شاعری بود که در قصیده‏سرایى و مدح بزرگان دین دستى توانا داشت. پدران او اهل علم و ارشاد بودند و خودش هم از عالمان شیعه مذهب به حساب می آمد که از فنون ادب و علوم شرعى و اخبار و احادیث و سنت آگاهى داشت و در اشعار خود به كرّات از این اطلاعات استفاده می کرد.

جالب است بدانید که ابن حسام، با همه علومی که کسب کرده بود، از راه كشاورزى زندگى مى‏گذراند. روایت می کنند که ابن حسام هر صبح كه به صحرا می رفت تا شب در کار می کرد و در زمان استراحتش، اشعار خود را بر دسته‏ بیل می نوشت.

از آثار او: «خاوران‏نامه» یا «خاورنامه» است از قدیمی ترین منظومه‏هاى حماسى دینى در ادبیات فارسى به حساب می آید.

رستم زاد

بخش گردشگری تبیان