آیا بیرون از زمین، آب وجود دارد؟

به نظر می رسد سیارک مرموز وستا، شگفتانه های بیش از حد تصوری را برای دانمشندان تدارک دیده باشد! با توجه به مشاهدات و مطالعات گذشته که بر روی این سیارک انجام گرفته بود این سیارک، جرمی خشک و بی آب برآورد شده بود اما بررسی های جدید نشان می دهد که وستا به اندازه کافی سرد و تاریک هست تا به لحاظ تئوری امکان وجود آب ( به صورت یخ) در زیر سطح آن محتمل باشد.

براوردهای جدید نشان می دهد نزدیک قطب شمال و قطب جنوب سیارک شرایط به قدر کافی برای وجود داشتن آب به صورت یخ در زیر سطح سیاره وجود دارد. بر اساس این مدل اگر هر میزان آبی در سیارک وجود داشته باشد به احتمال بسیار زیاد در عمق حدودا 3 متری قطب های سیارک وجود دارد چراکه قطبین سیارک در مقایسه با سایر مناطق سیارک محلی سردتر به شمار می آیند. این در حالی است که مناطق استوایی سیارک بیش از حد برای احتمال وجود آب، گرم هستند.

"نقشه میانگین دمای سطح سیارک وستا (بر حسب کلوین)"

در صورت اثبات وجود آب در سیارک وستا، نظریه های موجود درباره چگونگی پیدایش و تکامل اجرام کوچک منظومه شمسی تا حدی بسیاری تغییر خواهد کرد.

سطح وستا برای وجود و حفظ آب به صورت یخ و به طور مستمر به اندازه کافی سرد نیست. علت این امر این است که وستا بر خلاف ماه از داشتن سایه های طولانی مدت بر روی سطح خود بی بهره است. سایه های دهانه های مختلف بر روی سیارک می توانست مکان بسیاری مناسبی جهت منجمد باقی ماندن آب به مدت طولانی باشد. حتی دهانه 480 کیلومتری غول پیکر موجود بر روی قطب جنوب وستا نیز مکان مناسبی جهت وجود آب یخ زده به حساب نمی آید چراکه محور این سیارک به مقدار 27 درجه ( اندکی بیشتر از 23.5 درجه انحراف محور زمین) انحراف دارد. در مقابل اما محور کره ماه تنها 1.2 درجه انحراف دارد که این موضوع باعث می شود گودال های سطح این کره همیشه دارای سایه های به نسبت دائمی باشند. ماموریت فضایی LCROSS ناسا که بر روی ماه تمرکز داشت وجود آب درون سایه های همیشگی دهانه های سطح ماه را به اثبات رساند.

مدل ارائه شده پیش بینی می کند که درجه حرارت سالیانه سطح قطبین وستا کمتر از 145 درجه کلوین باشد. این در حالی است که پیش بینی می شود مناطق استوایی و مناطقی با عرض 27 درجه شمالی و جنوبی سیارک دمایی به مراتب بیشتر از این مقدار داشته باشند. در نتیجه قطب های وستا با داشتن دمایی مناسب محتمل ترین محل برای حضور آب یخ زده به شمار می رود. با این وجود اما در طول فصل تابستان سیارک نیز این مناطق همچنان برای مدت زمانی طولانی در مقابل نور خورشید قرار خواهند داشت که برای وجود آب یخ زده شرایط مناسبی را پدید نمی آورد. پس اگر قرار باشد در این مناطق آب به صورت یخ زده وجود داشته باشد حتما در زیر لایه ای از مواد روی سطح سیارک قرار خواهد داشت.

وستا دومین سیارک بزرگ کمربند سیارکی در حدفاصل سیاره مریخ و مشتری قرار دارد. مدارگرد سیارکی داون ناسا اولین ماموریت به سوی این جرم سیارکی است که اکنون در پایین ترین مدار برنامه ریزی شده به دور وستا قرار گرفته و مشغول ارسال داده های خود به زمین است. البته تا این لحظه هیچ اطلاعات خاصی مبنی بر وجود آب بر روی این سیارک به زمین مخابره نشده اما هنوز زمان بسیاری برای کنکاش بر روی این سیارک باقی مانده است.

در ماه جولای 2012 فضاپیمای داون به سوی بزرگترین سیارک منظومه شمسی ( سرس) که به عنوان یک سیاره کوتوله شناخته می شود سفر خواهد کرد تا ماموریت دوم خود را آغاز کند. دانشمندان اعتقاد دارند سرس می تواند معدن عظیمی از آب باشد و همچنین شرایط بالقوه ای برای میزبانی از حیات داشته باشد.

در جنگی که میان خورشید و مشتری برای به دام انداختن اجرام سرگردان منظومه شمسی سرگرفته بود، سیارک های سرس و وستا بر خلاف بسیاری از هم نوعان خود همچنان از زمان شکل گیری تا به الان دست نخورده باقی مانده اند. اطلاعاتی که تا کنون درباره این دو سیارک به دست آمده نشان می دهد هر کدام از این دو، ویژگی ساختاری متفاوتی دارند که بررسی آن ها می تواند ما را در شناخت مراحل تکامل منظومه شمسی یاری کند.

منبع:

universetoday