چوبسا و سوهانکاری (قسمت دوم)
فرم دادن قطعات
دانش پژوهان عزیز، یکی از مهارتهای پرکاربرد که در بسیاری از پروژهها مورد استفاده قرار میگیرد، مهارت سوهان کاری و فرم دادن قطعات است که در ادامه مطلب قبلی در زیر توضیحاتی در مورد آن ارائه میشود.
چوبسا و سوهان نیمگرد:
از این نوع چوبسا و سوهان به منظور ساییدن و پرداخت سطوح محدب و مقعر (سطوح واجد انحنا) استفاده میشود (شکلهای 1 و 2).
هنگام کار با چوبسا و سوهان نیمگرد لازم است موارد زیر مورد توجه قرار گیرد:
حرکت برش چوبسا یا سوهان را با انحنای قطعه کار تطبیق کنید. در پیشسایی قطعه کار را در جهت عرض و برای پرداخت در جهت طولی، چوبسا یا سوهان کنید (شکل 3).
شکل 3. سوهانکاری قوسهای محدب
در چوبساکاری و سوهانکاری قوسهای مقعر توجه داشته باشید که هنگام استفاده از سوهان یا چوبسا با مقاطع کوچک، حرکت گردشی سوهان با حرکت جنبی توأم باشد (شکل 4).
در چوبساکاری و سوهانکاری قوسهای مقعر با استفاده از چوبسا یا سوهان با مقاطع بزرگ، حرکت گردشی سوهان باید بدون حرکت جنبی انجام گیرد (شکل 5).
سوهان و چوبسا گرد:
از چوبسا و سوهان با سطح مقطع گرد برای ساییدن و پرداخت سوراخهای ایجاد شده به وسیله مته و همچنین شکافهای مقعر با قطر کم که امکان ساییدن آن با سوهان نیمگرد میسر نیست، استفاده میشود (شکلهای 6 و7).
جهت به کارگیری چوبسا یا سوهان گرد میتوانید مراحل ذکر شده درخصوص نحوه عمل سوهانهای نیمگرد را به کار بندید (شکل 8).
شکل 8. مورد استفاده چوبسا گرد
سوهان سهگوش:
از این نوع سوهان برای تیز کردن تیغههای اره اعم از دستی یا ماشینی و نیز جهت ساییدن سطوح شیارهای گوهای شکل استفاده میشود (شکلهای 9 و 10).
جهت به کارگیری این نوع سوهان میتوانید همانند سوهانهای یاد شده عمل کنید (شکل 11).
شکل 10. تیز کردن اره با سوهان سهگوش
شکل 11. به کارگیری سوهان سهگوش
سوهان سهپهلو دمکاردی معمولاً جهت تیز کردن ارههای دسنی به کار میرود (شکل 12). چنانچه سوهان سهپهلو دارای لبه و دَم تیز باشد، برای تیز کردن ارههای دستی و اگر گوشه آن کند باشد، جهت تیز کردن اره ماشین به کار میرود (شکل 13).
سوهان دمکاردی ممکن است علاوه بر سطح مقطع مثلثی دارای سطح مقطع لوزیشکل نیز باشد که در آن صورت جهت تیز کردن تیغههای ظریف ارههای دستی و همچنین قسمتهایی از قطعه کار که زاویهای تیز دارند، به کار میرود (شکل 14).
شکل 14. به کارگیری سوهان سهپهلو با مقطع لوزی در شیار گوهای شکل با زاویه تند
این نوع سوهان در سطوحی به کار میرود که دارای شیارهایی با زاویه قائمه است. به طور کلی در شیارهای چهارگوش که عمل ساییدن آن ها با سوهان تخت ممکن نیست، از این نوع سوهان استفاده میشود (شکلهای 15 و 16).
شکل 15. کار با سوهان چهارگوش
مطالب مرتبط:
بخش پژوهشهای دانش آموزی تبیان، تهیه: علیرضا سرمدی
تنظیم: منا جاسبی