وقتی جوانی ،خاطره می‌شود
سالمندی دوره ای از زندگی است که بیش از سایر دوران نیازمند به تطابق و سازگاری است. سازگاری با مصائب این دوران برای هر دو جنس بسیار مشکل و حتی گاها طاقت فرساست. حصول موفقیت در این مسیر وابستگی تامی به تغییر نگرش در سبک زندگی دارد و صبر و حوصله وافری را مطالبه می نماید.
دگرگونی و تغییرات اساسی در سبک زندگی برای مردان سالمند بیش از زنان سالمند سخت و ناپذیرفتنی است.
بنابر اقتضاعات اجتماعی و فرهنگی حاکم بر جامعه ،اکثریت قریب به اتفاق مردان، جوانی و میانسالی فعالی داشته اند و احساس مولد و زایندگی در این جنس نمود بسیاری داشته است .
زمانی آنان نان آور یک یا چندین خانواده بوده اند ، منزلت اجتماعی والایی نه تنها در منزل بلکه در خارج از منزل و نزد دوستان و آشنایان داشته اند، زمانی به واسطه کفایت و شایستگی های علمی،اقتصادی،ورزشی و... مایه ی مباهات و افتخار خود و خانواده بوده اند،اقتدار مردانه شان خانواده ای را مدیریت می کرد، همسر و فرزندانی، آنان را تکیه گاهی استوار می دانستند که تحت هر شرایطی بدو پناه آورده و استمداد مساعدت می نمودند، و...
حالا با ورود به دوران پیری و تغییرات عمده ی اجتناب ناپذیر آن، رکود ، رخوت، بیهودگی و فنا پذیری عمر، حس غالب و چیره شده براندیشه این پدران شده است. دیگر آنان شغلی ندارند و بازنشستگی را به منزله فقدان کفایت خود قلمداد می نمایند، برخی از آنان دیگر نه تنها نمی توانند به دیگران کمک مالی کنند بلکه خود نیازمند به تمکن مالی هستند و این برایشان بسیار ویرانگر است، به خاطر کهولت سن مشکلات عدیده ای در وضعیت جسمانی، شخصیتی، شناختی آنان به وجود آمده که یاد افتخارات پیشین، تنها می تواند بر تکدر خاطر شان بیفزاید، دیگرنمی توانند مدیریت همه جانبه زندگی را یدک کشند به عبارتی کم می آورد و نیازمند کسی می شود تا برخی از امور زندگی شان را بدو محول نمایند، از همه مهترآن که امروز دیگر خبری از آن فرزندان بازیگوش دیروز نیست هر یک از آنان سوی زندگی خود رفته و شاید هم فرسنگ ها از پدر فاصله گرفته اند آتش این غم جدایی زمانی بیشتر شعله ور می گردد و زبانه هایش قلب پدر را بیشتر می سوزاند که برخی از آن فرزندان، پدر زحمتکش دیروز را از یادبرده و فراموشش کرده باشند ، گاها روزگار چنان چهره ناجوانمردانه اش را نثار پدران پیرمان می کند که عرصه ی زندگی، همه جانبه بر آنان تنگ آمده و سنگین می شود و آن مهم، نبود همسر وفادار و شریک روزهای جوانی زندگی است. آنچه گفته شد تنها فقط بخشی از مشکلات این سالخوردگان در زندگی شان می باشد.
با توجه به خصوصیات و ویژگی های منحصر این دوران حساس زندگی پدران، بی شک وظایفی بر دوش خود سالمندان و فرزندان احساس می گردد، که در بهینه سازی هر چه بیشتر این بخش زندگی بسیار مثمر ثمر می باشد.
بر این اساس است که در ادامه این یادداشت، اقدامات سازنده ای را که می تواند مفید واقع گردد، به گونه ای مجزا، برای سالمندان و فرزندان بیان می داریم.
پدرها باید چنین کنند
*هم صحبتی با خواهر و برادرها در این سن برای شما خوب است ،شاید خود نیز بدان تمایل زیادی داشته باشید، پس بر طبق یک برنامه از پیش تعیین شده به ملاقات آنها رفته و درباره زندگی خود و حتی خاطرات کودکیتان گپ و گفتگو کنید؛ چرا که شما زائیده یک پدر و مادرید و تربیت یافته ی یک اندیشه خاص . پس هم خونی وجه اشتراک مناسبی است برای ارتباط ثمر بخش شما و آنان .
*هر چند وقت یکبار، زمانی را برای ملاقات اعضای خانواده در نظر بگیرید و از فرزندانتان بخواهید دورو برتان جمع شوند.
*در گفتگو با فرزندان و نوه ها، حرف های گفتنی بسیار ارزشمندی موجود است که نباید آنان را از این محبت خود محروم سازید.
* همچون سابق، جویای وضعیت زندگی فرزندانتان باشید مبادا جایی نیازمند کمک شما باشند و از شرم وجود،آن را از شما کتمان نمایند.
*اگر ممکن است ،در موسسات خیریه و یا مراکز تربیتی و آموزشی ساعاتی از هفته را مشغول گردید، کسانی هستند که راهنمایی و تجارب مفید شما می تواند روشنگر راه زندگی شان باشد.
*اگر متمکن مالی هستید، به برخی از کودکان و جوانان یاری برسانید.
* اوقات فراغتتان را با استناد به علایق خود، با فعالیت های مفید و سازنده پر نمائید.
* دیدار با دوستان قدیمی برایتان خوب است.
*اکنون اگر سر کار نمی روید بهتر است همسرتان را مساعدت نموده ، مثلا، برخی از خریدهای منزل را تقبل نمائید.
* رفتن نزد پزشک و بررسی وضعیت جسمانی خود را دست کم نگیرید.
* ورزش و تغذیه متناسب با سنتان فراموش نشود.
* روزانه، ساعاتی را زیر نور آفتاب بیارآمید.
فرزندان باید چنین کنند
*همگی می دانیم پیری ندایی است که روزگار و گذشت زمان، آن را بدون پرداخت بهایی به ما اعطا خواهد کرد. پس بهتر است اندکی تامل کنید و برای پییشگیری و اجتناب از دار مکافات روزگار، تکیه گاه استوار دوران کودکی تان را اکنون پشتی خم کرده اند پاس بدارید و همانند آن روزگار، به ابهت و تجربه امروزیشان ،که زمانه به بهای سپیدی مویشان بدانها ارزانی نموده، بنازید و نهایت استفاده را ببرید.
*در برخی از برنامه ها و تصمیم گیری های زندگیتان از آنان مشورت بگیرید، این حس را بدوانتقال نمائید که هنوز در مسیر ناهموار جاده های نا آشنای زندگی نابلدید و همچون گذشته نیازمند مساعدت اوئید .
*به واسطه پیری ممکن است کمتر از سابق، بر طبق اصول رفتارهای مختص زندگی اجتماعی برخورد نمایند، صبوری نموده و حرمت موی سپیدشان را نگه دارید، مبادا اقتدار مردانه شان را بشکنید و اشتباهات رفتاریشان را مستقیما بیان کنید .
*او را به دیدار دوستان و آشنایان ببرید.
*نزد دوستان و آشنایان، احترام ویژه ای بدانها مبذول دارید و آنان را چراغ روشن راه زندگی تان معرفی نمائید. هرگز از مصائب نگهداری آنان، صحبتی به میان نیاورید.
*آشیانه خالی شان را هر از چند گاهی با حضور خود،همسر و فرزندانتان رونقی بخشید، چرا که نبود شما برای آنان بسیار رنج آور است و پدران در این باب بسیار آسیب پذیر.
*گفتگو و هم صحبتی با آنان بخش مهمی از ارائه خدمات شما به پدرتان است. شرایطی را فراهم آورید که او در مورد علایق، خواسته ها و نیازها، دغدغه ذهنیش با شما هم کلام شود. مبادا پرچانگی ها و شنیدن مکرر خاطرات گذشته شان شما را آزرده نماید، در صورت مواجه شدن با این رفتار پدر، آرامشتان را حفظ نمائید و به گونه ای رفتار کنید که انگار اولین بار است که آن خاطرات را می شنوید.
* به گونه ای ناملموس حسابشان را چک کنید تا مبادا به لحاظ مالی در مضیقه باشند.
* برنامه ای برای گذران فراغت آنان داشته باشید، در برخی از موسسات آموزشی،فرهنگی،اجتماعی،ورزشی مختص سالمندان ثبت نام شان کنید، بدین طریق توانسته اید دوباره روح زایندگی را در آنان بارور سازید. از سوی دیگر، بهتر است در گردش های هفتگی و یا مسافرت هایتان او را نیز به همراه ببرید وبه او بگوئید که اکنون نیز نیازمند راهنمایی و سرپرستی اوئید.
* معاینات پزشکی مستمر او، فراموشتان نشود .
*اگر شریک و همسفر زندگیش، او را ترک کرده ، گاهگاهی پدر را به مزارش ببرید. دیدار از اهل غبور برای او یک تفریح است ، هرگز مانع حلاوت آن تفریح نشوید.
* فقدان همسر، برای مردان بسیار آزارنده و دلخراش است، اگر شرایط جسمانی و روحی او اجازه می دهد، سنت های اشتباه را کنار گذاشته و آستین هایتان را بالا زده و همسری برای پدر انتخاب کنید.
نسرین صفری
بخش خانواده ایرانی تبیان
مقالات مرتبط
