تبیان، دستیار زندگی
عاقلان هیچ گاه سرمایه های عظیم خود را از دست نمی‌دهند و زندگی گران بهای خود را فدای لذت‌های حرام و ذلت حرام نمی‌کنند. آن چه نزد خدا باقی و جاودان است و انسان را ماندنی می‌کند ...
عکس نویسنده
عکس نویسنده
نویسنده : مریم خندابی
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

بازندگان واقعی چه کسانی هستند ؟


عقل مهم‌ترین هدیه و امانت الهی است که به انسان عطا شده است. عقل نیرویی است که قدرت تمیز و تشخیص حق از باطل را به انسان می‌دهد. در صورت تقویت این نیرو انسان کمتر خطا می‌کند و نافرمانی و عصیان نمی‌کند از فرامین الهی تبعیت محض می‌نماید و در نتیجه با پیروی از عقل رسول باطنی و پیامبران، رسولان ظاهری به سعادت دنیا و آخرت می‌رسد.


عقل

تو همانی که می‌اندیشی

محور اعمال انسان فکر و باور اوست. هر آنچه که در فکر و باور انسان می‌باشد زاییده اعمال انسان است اگر پایه های فکری او بر اساس ایمان باشد. جز عمل صالح از او سر نمی‌زند و اگر شرک و کفر باشد جز سیئه و عصیان و نافرمانی میوه و ثمری ندارد.

پس هر چه انسان فکر می‌کند و در باور خود آن را می‌پروراند عقل و رفتار و در نهایت شخصیت او به همین طراز بالا می‌رود. اصول عقاید در دین ما در حقیقت پایه های فکری و باورهای دینی ما هستند برای همین مسئله به هیچ عنوان تقلیدی نیستند. زیرا هر چیزی که با علم و تعقل و تفکر به دست می‌آید و جز ساختار فکری و شخصیتی انسان شود دیگر مورد غارت دشمنان قرار نمی‌گیرد اما هر چیزی که بدون تفکر و تعقل بدست آید خیلی زود از دست می‌رود.

عابدان بسیاری در طول تاریخ به لحظه ای عبادت‌های چند ساله خود را بر باد داده و خسر الدنیا و الاخره شده‌اند. به همین علت خداوند برای تقویت رشد عقل و فکر راه های زیبایی را نشان می‌دهد.

مهم‌ترین هدیه الهی

عقل مهم‌ترین هدیه و امانت الهی است که به انسان عطا شده است. عقل نیرویی است که قدرت تمیز و تشخیص حق از باطل را به انسان می‌دهد. در صورت تقویت این نیرو انسان کمتر خطا می‌کند و نافرمانی و عصیان نمی‌کند از فرامین الهی تبعیت محض می‌نماید و در نتیجه با پیروی از عقل رسول باطنی و پیامبران، رسولان ظاهری به سعادت دنیا و آخرت می‌رسد.

خداوند در قرآن، ارسال رسل و معجزات پیامبران را جهت رشد عقلی انسان‌ها می‌داند.

فَقُلْنَا اضْرِبُوهُ بِبَعْضِهَا کَذَٰلِکَ یُحْیِی اللَّهُ الْمَوْتَیٰ وَیُرِیکُمْ آیَاتِهِ لَعَلَّکُمْ تَعْقِلُونَ؛ پس گفتیم: پاره‌ای از آن [گاو ذبح شده] را به مقتول بزنید [تا زنده شود و قاتل را معرفی کند]. خدا مردگان را این گونه زنده می‌کند و دلایل [قدرت و ربوبیّت] خود را به شما نشان می‌دهد، تا بیندیشید(بقره/73). که شاید مردم با دیدن عجز و ناتوانی در بسیاری از معجزات پیامبران پی به قدرت لایتناهی که عجز و ناتوانی در آن راهی ندارد ببرند و به خالق آن ایمان بیاورند.

خداوند به روشنی بیان می‌کند که پدر شما آدم از عقل خود استفاده نکرد و فریب شیطان را خورد شما بدانید که شیطان دشمن شماست و غارتگر سرمایه عقل شما می‌باشد کسی که عقل ندارد آیا راه خوب را از بد تشخیص می‌دهد؟

رشد عقلی

وقتی انسان به دنیا می‌آید طفل است و طفل به معنای طفیلی می‌باشد یعنی او توانایی هیچ کاری را ندارد و سراسر نیازمند و وابسته است. طفل انسان با کوچک‌ترین احساس گرسنگی و ......گریه می‌کند و ناله سر می‌دهد او متوقع است و همیشه طلبکار است زیرا اکنون رشد عقلی ندارد. اما وقتی بلوغ در انسان رخ می‌دهد این بلوغ جسمی جز بزرگ‌ترین رخدادهای زندگی انسان است بلوغ جسمی وقتی همراه با بلوغ عقلی و فکری توأم باشد باعث می‌شود که همین طفل دیروز انسان بالغ امروز شود که وابسته نیست و مشکلاتش را خودش حل می‌کند و طلبکار نیست و همیشه برای مشکلاتش راه حلی درست ارائه می‌دهد و علاوه بر آن که از پس مسائل زندگی خود بر می‌آید هر چه رشد عقلی او بالاتر رود مشکلات خانواده و جامعه و کشور را هم حل می‌کند.

بسیاری از بزرگان و دانشمندان با همه سختی چون به رشد عقلی رسیده‌اند از وابسته و طلبکار بودن متنفر هستند.

از طرفی بسیاری از جوانان امروز با آن که سن شان بالاست هنوز از پس مشکلات خودشان هم برنمی‌آیند و مداوم سربار خانواده می‌باشند و در صورت ازدواج نیز با کمترین سختی راه جدایی در پیش می‌گیرند و راهی خانه پدر می‌شوند.

استفاده نکردن از عقل باعث می‌شود این سرمایه الهی از دست ما برود. خداوند جاهلان را پلید می‌داند و پلیدی جز شک و تردید و تاریک دلی و بینش نادرست چیزی نیست.

غڑ وَیَجْعَلُ الرِّجْسَ عَلَی الَّذِینَ لَا یَعْقِلُونَ، و خدا پلیدی [ضلالت] را [پس از بیان حقایق] بر کسانی قرار می‌دهد که [در حقایق] نمی‌اندیشند(یونس/100)

چون شخصیت کافران بر اساس جهل می‌باشد فکر و باور و گفتار آنان نیز بر طبق همان پلیدی می‌باشد.همچنان که خوبی زاییده خوبی است و بدی نیز پلیدی می‌زاید.

بندگی خدا

رشد عقلی با اطاعت و فرمان برداری از خدا

خداوند به روشنی بیان می‌کند که پدر شما آدم از عقل خود استفاده نکرد و فریب شیطان را خورد شما بدانید که شیطان دشمن شماست و غارتگر سرمایه عقل شما می‌باشد کسی که عقل ندارد آیا راه خوب را از بد تشخیص می‌دهد؟

وَلَقَدْ أَضَلَّ مِنْکُمْ جِبِلًّا کَثِیرًا أَفَلَمْ تَکُونُوا تَعْقِلُونَ؛ و همانا شیطان گروه بسیاری از شما را گمراه کرد، آیا تعقّل نمی‌کردید [که پیروانش به چه سرنوشت شومی دچار شدند ؟(یس/62) وقتی از دل و هوس‌های آنی و زود گذر پیروی کردی آیا بازنده واقعی نیستی؟

تدبر در قرآن باعث رشد عقلی

سطحی نگری به قرآن و بسنده کردن فقط با این کتاب عظیم و برخورد ظاهری با مفاهیم قرآنی مانع از بهره‌مندی از مفاهیم عالی وحی و قرآن می‌شود. تدبر و تفکر باعث روشنی فکر و عقل ما می‌شود و چراغ عقل مان را پرنورتر می‌کند و خداوند تدبر در قرآن و عمل به آیات آن را نشانه عقل و قلب سالم می‌داند و کوری و کری نسبت به حقایق قرآن را نتیجه فکر جاهلانه انسان‌ها بر می‌شمرد.

أُولَٰئِکَ الَّذِینَ لَعَنَهُمُ اللَّهُ فَأَصَمَّهُمْ وَأَعْمَیٰ أَبْصَارَهُمْ؛ آیا در قرآن نمی‌اندیشند [تا حقایق را بفهمند] یا بر دل‌هایشان قفل‌هایی قرار دارد(محمد/23)

عقل مهم‌ترین هدیه و امانت الهی است که به انسان عطا شده است. عقل نیرویی است که قدرت تمیز و تشخیص حق از باطل را به انسان می‌دهد. در صورت تقویت این نیرو انسان کمتر خطا می‌کند و نافرمانی و عصیان نمی‌کند از فرامین الهی تبعیت محض می‌نماید و در نتیجه با پیروی از عقل رسول باطنی و پیامبران، رسولان ظاهری به سعادت دنیا و آخرت می‌رسد

تعقل باعث دین داری

تفکر باعث دین و دین مداری آدمی می‌گردد. عاقلان هیچ گاه کالای ارزان قیمت نمی‌خرند و سرمایه های عظیم خود را از دست نمی‌دهند عاقلان زندگی گران بهای خود را فدای لذت‌های حرام و ذلت حرام نمی‌کنند. پس پیروی از شریعت نشانه‌ی عقل خردمندان است.

آن چه نزد خدا باقی و جاودان است و انسان را ماندنی می‌کند و نام نیک او را بلند آوازه می‌کند و بهره برداری درست از عقل است که کارها و سرمایه های دنیوی را  پوچ و بی ارزش و گذرا جلوه می‌دهد و اندیشه بارور فقط در پرتو عقل و بهره‌مندی از آن به وجود می‌آید.

وَمَا أُوتِیتُمْ مِنْ شَیْءٍ فَمَتَاعُ الْحَیَاةِ الدُّنْیَا وَزِینَتُهَا غڑ وَمَا عِنْدَ اللَّهِ خَیْرٌ وَأَبْقَیٰ غڑ أَفَلَا تَعْقِلُونَ؛ آنچه به شما داده شده کالا و ابزار زندگی دنیا و زینت آن است، و آنچه نزد خداست بهتر و پایدارتر است؛ آیا نمی‌اندیشید(قصص/60)

هدف شیطان و دشمنان

تمام برنامه های شیطان و رسانه های پوچ و توخالی غرب ماهواره‌ها و برنامه های مخرب اینترنت همه و همه هدفی جز زایل کردن عقل انسان ندارند. انواع مشروبات الکلی و قرص‌های روان گردان و مواد مخدر صنعتی و سنتی عقل را زایل می‌کند آنان با هدف قرار دادن، شکم چرانی و شهوت رانی، اعتباریات را جای حقایق به خورد مردم می‌دهند و این یعنی بزرگ‌ترین ضربه و صدمه به یک جامعه و افراد آن.

وقتی هدف یک جامعه  و خانواده رسیدن به رشد و شکوفایی و پویایی در این دنیا می‌باشد به نظر شما شکم چرانی و شهوت پرستی چقدر این هدف را تأمین می‌کند آیا جایی برای رشد عقلی و ارتقا فکری در کانون گرم خانواده می‌ماند شما بگویید؟؟

آری بازندگان واقعی کسانی هستند که از عقل این هدیه خداوندی استفاده نمی‌کنند و آن را آکبند به شیطان تقدیم می‌کنند .

مریم خندابی

بخش قرآن تبیان


منبع:

تفسیر نمونه

تفسیر المیزان

تفسیر نور