انواع فسیل ها و کاربرد آن
فسیل های شاخص:
فسیل های شاخص دارای گسترش جغرافیایی وسیع بوده، ولی در زمان کوتاه زمین شناسی می‌زیسته‌اند. مانند فسیل آمونیت که منحصرا در کرتاسه میانی وجود داشته است.
فسیل های غیر شاخص:
فسیل های غیرشاخص تقریبا در تمام دوره ها و یا دوران های زمین شناسی وجود داشته‌اند و شاخص زمان معین و کوتاه زمین شناسی نیستند. مانند برخی دوکفه‌ای‌ها، شکم پایان، مرجان ها و غیره.
فسیل های رخساره:
فسیل هایی هستند که ارزش پالئو ژئو گرافی آن ها بیش از اهمیت بیوستراتی گرافی آن هاست. این فسیل ها می‌توانند معرف وضعیت جغرافیایی زمان زیست خود از نظر آب و هوا و سایر شرایط محیط زیستی باشند.
مثلا فسیل کلنیه‌ای مرجانی حاکی از محیط ساحلی دریا و آب و هوای استوایی تا نیمه استوایی است.
کاربرد فسیل ها در زمین شناسی
فسیل ها، شاخص های حساس تغییر حرارت و ابزار های قدرتمندی برای پیش بینی ذخیره زایشی هیدرو کربون ها هستند.
شباهت های یک منطقه با دیگر مناطق، مثل آب و هوای یکسان و راه های دریایی و زمینی، مرتبط با ابزارهای نیرومندی در تفسیر نقشه های دیرینه زیست جغرافیایی هستند. به همراه خصوصیت های دیرینه ی بوم شناسی.
این اطلاعات اساس توصیف آب و هوای قدیمی و شرایط نهشتی است که ممکن است سنگ ها و یا مخازن منبع تولید هیدروکربن را ایجاد کرده باشد.
به دلیل تکامل تدریجی آلی و رویدادهای انقراض، توالی تجربی فسیل ها می تواند قابل تشخیص باشد. این توالی، آن ها را شاخص بی مانند زمان کرده است. این مرحله زیست چینه شناسی نام دارد.
چون جانوران و گیاهان در وضع ثابتی نسبت به محیط شان زندگی می کنند فسیل هایی که در محل اولیه خود یافت می شوند، اطلاعات با ارزشی در مورد محیط پیرامونشان ارائه می دهند، که شامل ویژگی های شیمیایی شان است.
اما زمانی که آن ها از محیط زیست شان منتقل می شوند اطلاعاتی در مورد آن جابجایی و عوامل مربوط به آن ارائه می دهند.
رده‌بندی فسیل ها
موجودات زنده را براساس برخی ویژگی‌های ظاهری طبقه‌بندی می‌نمایند. در طبقه بندی های استاندارد بر اساس میزان شباهت های موجودات آن ها را در گروه هایی به نام تاكسون قرار می‌دهند و هفت تاكسون مهم و اصلی به شرح زیر معرفی می‌نمایند.
هر چه میزان شباهت موجودات بیشتر باشد در تاكسون های مراتب بالاتری قرار می گیرند. هفت تاكسون مهم و اصلی عبارتند از :
سلسله Kingdom
تیره Family
جنس Genus
گونه Specis
استفاده از فسیل ها
مهمترین کاربرد فسیل ها در تعیین سن طبقات زمین می‌باشد.
از فسیل ها می توان استفاده های زیادی کرد که در زیر به صورت خلاصه تعدادی را بیان می کنیم:
٣- بعضی فسیل ها برای تشخیص آب و هوای گذشته کاربرد دارند.
٤- به کمک فسیل ها اطلاعات زیادی در مورد خشکی ها، بیابان ها، جنگل ها و دری اها و اینکه آب آن ها شیرین یا شور بوده یا عمق آن ها کم یا زیاد بوده می توان بدست آورد.
٥- با بررسی فسیل ها می توان فهمید که کدام یک از جانداران قدیمی تر هستند و کدام یک دیرتر به وجود آمده اند. همچنین جدولی بدست می آید که با کمک آن می شود سن لایه های رسوبی مختلف را حدس زد و یا محاسبه کرد.
فسیل هایی که در لایه های قدیمی یا زیرین یافت می شوند، ساختمان ساده تری دارند و تعداد و تنوع کم تری هم دارند در حالی که فسیل های جدید در لایه های بالاتر قرار گرفته و ساختمان کامل تری دارند و تعداد و انواع بیشتری نیز از آن ها دیده می شود.
مرکز یادگیری سایت تبیان
تهیه و تنظیم: فاطمه گودرزی
