وضو با ناخن مصنوعی
این مقاله به شکل مشخص موضوع ناخن های مصنوعی را مورد بحث قرار می دهد و به دنبال پاسخ به این سوال است که آیا استفاده از این ناخن ها که برای زیبایی استفاده می شود ضرری به صحت وضو وارد می کند یا نه؟
بخشی از سوالات شرعی که افراد به ویژه بانوان مسلمان می پرسند مربوط به استفاده از وسایل زیبایی و لوازم آرایشی است و اینکه در صورت استفاده از این وسایل تکلیف وضو غسل و سایر عبادت هایی که مشروط به این دو است چه خواهد بود؟
این مقاله به شکل مشخص موضوع ناخن های مصنوعی را مورد بحث قرار می دهد و به دنبال پاسخ به این سوال است که آیا استفاده از این ناخن ها که برای زیبایی استفاده می شود ضرری به صحت وضو وارد می کند یا نه؟
قبل از پاسخ به این سوال ابتدا لازم است به چند حکم شرعی که مقدمه این بحث هستند، توجه شود.
چند حکم شرعی درباره وضو و غسل
1. برای وضو باید تمام اعضای شستنی وضو، شسته شوند یعنی آب به آنها برسد.
2. در غسل باید تمام بدن شسته شود یعنی آب به تمام سطح بدن برسد.
3. اگر بر روی اعضای وضو و یا غسل چیزی قرار گیرد که مانع رسیدن آب به آن قسمت شود بر شخص واجب است تا مانع را برطرف کند و گرنه وضو یا غسل او باطل خواهد بود.
4. ناخن ها هم جزء اعضای وضو و سطح بدن هستند که هنگام وضو و غسل باید شسته شوند یعنی آب به روی آنها برسد. بنابراین اگر مانعی مانند لاک یا ناخن مصنوعی یا هر چیز دیگری بر روی آنها بچسبد و مانع از رسیدن آب به روی آن شود برای وضو و یا غسل باید برطرف شوند و گرنه وضو و یا غسل باطل خواهد بود.
فتوای مراجع معظم تقلید
مقام معظم رهبری
سوال: اگر كسى ناخن مصنوعى بكارد، براى وضو و غسلش چه باید بكند؟
جواب: در صورت كاشت ناخن، براى وضو و غسل باید مانع ـ ولو با صرف هزینه ممكن ـ برطرف گردد و چنانچه میداند امكان برطرفکردن آن نیست و یا رفع آن با مشقّت غیر قابل تحمّل همراه بوده و یا ضرر قابل توجهى دارد، در وقت نماز باید وضو یا غسل را انجام دهد سپس مبادرت به این كار كند و وضو و غسلهاى بعدى را باید بهصورت جبیره انجام دهد(یعنى با دست مرطوب مانع را مسح نماید)؛ اما در صورتى که امکان برطرف کردن آن ـ ولو در روزهای بعد ـ باشد و برطرف نكند، وضو و غسل جبیره باطل خواهد بود.
حضرت آیت الله مکارم شیرازی
سوال: لطفا بفرمایید کاشت ناخن توسط بانوان چه حکمی دارد و آیا میتوان با این نوع ناخن وضو گرفت و غسل کرد و نماز خواند؟
جواب: کاشت ناخن مانع رسیدن آب به عضو می شود و وضو و غسل با آن باطل است.
حضرت آیت الله صافی گلپایگانی
سوال: كاشتن ناخن برای زنان چه حكمی دارد؟
جواب: كاشتن ناخن بصورتی كه برای وضو و غسل نتوانید آن را بردارید اشكال دارد ولی چنانچه شخصی مرتكب این عمل شده باشد، در صورت امكان، ناخن مصنوعی را بردارد و وضو و غسل به نحو معمول انجام شود و در صورت عدم امكان برداشتن ناخن، با همان حال وضو و غسل بعنوان جبیره انجام شود و احتیاطاً تیمّم هم كند.والله العالم
حضرت آیت الله مظاهری
سوال: آیا كاشت ناخن زنان از نظر وضو گرفتن و نماز اشكال دارد؟
جواب: جایز نیست مگر مجبور باشد.
حضرت آیت الله سیستانی
سوال: آیا با داشتن ناخن مصنوعى وضو صحیح است یا خیر؟
جواب: اگر تمام یا قسمتى از ناخن طبیعى را پوشانده باشد وضو و غسل باطل است و باید برطرف شود.
دو سوال مهم:
پاسخ: این عده برای وضو یا غسل باید مانع ایجاد شده را برطرف کنند و الا وضو یا غسل شان باطل خواهد بود. مگر آنکه برداشتن این ناخن ها برایشان ممکن نباشد و یا همراه با سختی و مشقت فراوان باشد که در این صورت وظیفه آنها وضو یا غسل جبیره ای خواهد بود به این صورت که هنگام شستن دستها تری دست را روی آنها می کشند.
پاسخ: تا ضرورتی مانند گچ گرفتن دست شکسته یا باند پیچی زخم در کار نباشد نمی توان مانعی در اعضای وضو یا غسل ایجاد کرد و به آن بهانه وضو یا غسل را جبیره ای کرد. قصد آرایش هم نمی تواند مجوّز چنان كاری شود. بنابراین اگر کسی برای زیبایی از لاک یا ناخن مصنوعی استفاده کرد باید برای وضو یا غسل آن را برطرف کند وگرنه وضو و غسل او باطل خواهد بود.
آنچه در پاسخ به دو سوال فوق بیان کردیم برگرفته از فتاواهایی است که در ادامه می آید:
سؤال از حضرت آیت الله سیستانی: برخی خانم ها ناخن هایشان را به قصد آرایش از حد طبیعی بلندتر می كنند و چون گاهی اوقات آنها شکسته می شوند، پزشکان روكشی تجویز می كنند كه تا مدتی از روز روی ناخن ها می ماند و با علم به این كه آن روكش و یا لاک و مانكور مانع از رسیدن آب به هنگام غسل و وضو به ناخن هاست آیا استفاده خانم ها از چنان روكش، لاک و یا مانكور جایز است و وضو و غسل با آن چطور است؟
جواب: غسل و وضو با چنان چیزی كه مانع از وصول آب می شود صحیح نیست و ناگزیر باید آنها را برای انجام غسل و وضوی صحیح زایل پاك كرد و قصد آرایش، مجوّز چنان كاری نمی شود.
سوال از مقام معظم رهبری: آیا مىتوان عمداً کارى کرد که وظیفه، وضو و غسل جبیره شود مانند کاشت ناخن یا جراحى بینى که صرفاً به خاطر زیبایى انجام مىگیرد و ضرورتى ندارد؟
جواب: ایجاد مانعى كه موجب تبدّل وظیفه وضو و غسل به وضو و غسل جبیرهاى مىشود، چنانچه در غیر وقت نماز باشد، مانع ندارد ولى در وقت نماز باید وضو یا غسل را انجام دهد سپس مبادرت به ایجاد مانع نماید.
بنابراین:
کسی که برای زیبایی مانعی در اعضای وضوی خود ایجاد کرده است برای وضو یا غسل باید آن موانع را برطرف کند وگرنه وضو یا غسل او باطل خواهند بود.
توضیح: در تنظیم این مقاله از پایگاه های اطلاع رسانی مراجع معظم تقلید استفاده کرده ایم.