تبیان، دستیار زندگی
در گفت و گوی زیر باختصار وضعیت بازار مسکن بررسی شده است
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

تنها بازار مسکن تهران ملاک نیست


در گفت و گوی زیر باختصار وضعیت بازار مسکن بررسی شده است. به عقیده مصباحی مقدم در سیاستگذاری ها نباید تنها شهر تهران ملاک قرار گیرد....

مشکلات مسکن

غلامرضا مصباحی مقدم، عضو شاخص کمیسیون اقتصادی مجلس معتقد است که وام های مسکن به میزان 18 میلیون تومان جواب گوی نیاز جامعه هست چرا که بالا بردن این رقم سبب وارد آمدن شوک اقتصادی به بازار مسکن می شود که کنترل آن ناممکن است. هم چنین از نگاه وی دولت اعتبارات ریالی را که باید در اختیار بانک مسکن قرار می داد تا در غالب وام مسکن  به مردم داده شود، به سمت سرمایه گذاری در بخش مسکن مهر سوق داده و این هم یکی دیگر از دلایل ثابت ماندن رقم وام مسکن و کاهش میزان اعتبارات کلان بانک مسکن است. این چهره اقتصادی مجلس تاکید دارد که رقم کنونی 18 میلیون وام مسکن برای خرید یک آپارتمان 70 متری کفایت می کند و می توان ادعا کرد که 18 میلیون 70 تا 80 درصد بهای یک آپارتمان است و البته استنادش از چنین محاسباتی این است که برای آن ها قیمت مسکن در تهران و شهرهای بزرگ ملاک نیست و براساس بهای مسکن در شهرستان ها این طور برآورد قیمت می کنند.

- در بسیاری از کشورها به میزان 80درصد از بهای یک مسکن به شهروندان وام داده می شود و این سیاست نقش تعیین کننده ای در بالا بردن رفاه شهروندان در این کشورها دارد؛ چرا دولت از اجرای چنین سیاستی در کشور سرباز می زند؟

آن چه در بسیاری از کشورهای دنیا به عنوان گرفتن وام 80 درصدی از بانک ها معمول است به دلیل در اختیار بودن منابع مالی کافی در بانک هاست و به عبارتی قدرت جذب نقدینگی در این بانک ها بالا بوده و به تبع آن قدرت وام دادن هم به مراتب بالاتر از شاخص هایش در ایران قرار دارد. به همین دلیل در بسیاری از این بانک ها آورده مشتری برای پرداخت وام مسکن در حد 10 تا 20 درصد کفایت می کند و شاید براساس همین سیاست است که در این کشورها خانه دار شدن به نظر می رسد با سهولت بیشتری برای مردم امکان پذیر است.

دولت اعتبارات ریالی را که باید در اختیار بانک مسکن قرار می داد تا در غالب وام مسکن  به مردم داده شود، به سمت سرمایه گذاری در بخش مسکن مهر سوق داده

- یعنی دلیل عدم اجرای چنین سیاستی در ایران نبود نقدینگی در بانک مسکن است؟

دولت در ایران سیاست متفاوتی را اجرا کرده است به عبارتی به جای این که سیاست حمایتی مسکن را در پرداخت وام های این چنینی اجرایی کند، سرمایه را به سمت ساخت مسکن مهر سوق داده است. یعنی بیشتر منابع مالی را به مسکن مهر اختصاص داده و تصویر بر این است که می خواهد از طریق مسکن مهر نیاز مردم به مسکن را حمایت کند نه از طریق دادن وام بانکی و تمام همت خود را در چند سال گذشته به این موضوع اختصاص داده است.

مصباحی مقدم

- آیا این سیاست حمایتی دولت با توجه به تأکید چند باره برنامه ریزی های کلان کشور مبنی بر کاهش دخالت مستقیم دولت صحیح است؟ پرداخت وام و واگذاری انتخاب مسکن به دلخواه مردم سیاست درست تری است یا این که دولت خودش دست به ساخت مسکن زده و مردم به اجبار دست به انتخاب بزنند؟

اصولاً مسکن از جمله مواردی است که دولت ها باید به آن ورود پیدا کنند در این جا هم دولت کار اشتباهی نکرده که به امر مسکن این گونه ورود پیدا کرده است؛ از این جهت کار به نظر من مثبت است. البته در کنار دولت باید بانک ها به ویژه بانک مسکن هم فعال باشد. در همه جای دنیا بانک هایی با فرمت بانک مسکن برای تأمین نیازهای مالی و حمایت مالی مردم در نظر گرفته می شود، حالا در ایران چند سالی است که دولت می گوید ترجیح می دهد منابع مالی بانک مسکن را به سمت مسکن مهر ببرد و از وام دهی به مردم بیش از رقم کنونی معذور شده است؛ به همین دلیل نمی توانیم این سیاست را به طور کامل رد کنیم باید منتظر ماند و به تدریج نتایج ساخت مسکن مهر در بازار مسکن و عرضه و تقاضا را دید.

دولت در ایران سیاست متفاوتی را اجرا کرده است به عبارتی به جای این که سیاست حمایتی مسکن را در پرداخت وام های این چنینی اجرایی کند، سرمایه را به سمت ساخت مسکن مهر سوق داده است

- آیا می توان این توجیه دولت را پذیرفت که این سیاستگذاری به دلیل هراس دولت از ورود نقدینگی وام ها به بازار دلالی است؟

وام مسکن باید متناسب با قیمت مسکن باشد، اگر الان هزینه ساخت مسکن را متری 300 هزار تومان در نظر بگیریم یک آپارتمان 70 متری مبنا باشد وام 18 میلیونی رقم مناسبی برای آن است و حتی حدود همان 80 درصد قیمت مسکن هم می شود. ضمنا در نظر داشته باشید که رقم 18میلیون را شورای عالی پول و اعتبار تعیین کرده و در اختیار بانک مسکن نیست آن ها هم با توجه به این که بازار مسکن بازار راکدی است، نمی خواهند شوک جدیدی به آن وارد شود، چون اگر این شوک به بازار مسکن وارد شود و بخواهیم رقم وام مسکن را افزایش دهیم، نمی توانیم شوک های ایجاد شده را مهار کنیم تاکنون چندین بار این اتفاق رخ داده است در واقع اگر انتظار مردم آپارتمان 70 متری با قیمت ساخت 300 هزار تومان باشد، این رقم دور از واقع نیست.

مسکن مهر

- آقای مصباحی مقدم آپارتمان متری 300 هزار تومان بیشتر به رویا شبیه است؛ الان قیمت مسکن در تهران زیر متری 3 میلیون تومان نیست.

تهران را نمی توان مبنا قرار داد. ما یک کشور هستیم با شهرهای بزرگ و کوچک و روستاها و بیشتر تشویق به این است که به سمت ساخت و ساز در شهرهای کوچک برویم. پس نمی توانیم بگوییم که باید ملاک را انتظار مردم تهران برای خرید یک واحد 70 متری لحاظ کرد، چون معیار انتظارات ساکنان تهران نیستند بلکه برعکس سیاستگذاری باید به سمتی باشد که مهاجرت معکوس صورت بگیرد به همین دلیل هم براساس نیازهای ساکنان شهرستان ها و شهرهای کوچک وام مسکن تنظیم شده و تصور بر این هست که این رقم 18 میلیونی حداقل 70 تا 80درصد نیاز آن ها در خرید یک آپارتمان را تأمین می کند.

- صحبت های شما با این پیش فرض است که سرمایه های هدایت شده به سمت مسکن مهر بتواند جبران کسری بودجه وام های مسکن و کاهش آن را بکند اما به نظر می رسد این پیش فرض اجرایی نمی شود و مسکن مهر سیاست شکست خورده ای است.

پیش بینی این است که مسکن مهر موفق شود باید منتظر نتیجه های نهایی باشیم. به هر روی به نظر من سیاست های کنونی اقتصادی ایجاب می کند که وام مسکن بیش از این افزایش پیدا نکند.

بخش اقتصاد تبیان


منبع :همشهری اقتصاد