تبیان، دستیار زندگی
ماموریت فضایی گریل، پروژه ای اکتشافی است که در آن قرار است دو فضاپیمای دوقلو با نقشه برداری دقیق از میدان گرانشی ماه پرده از ساختار درونی تنها قمر زمین بردارند.
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

ماموریتی دوباره به سمت ماه


ماموریت فضایی گریل، پروژه ای اکتشافی است که در آن قرار است دو فضاپیمای دوقلو با نقشه برداری دقیق از میدان گرانشی ماه پرده از ساختار درونی تنها قمر زمین بردارند. این دو فضاپیما در مدارهای مشابهی سطح ماه را پویش خواهند کرد تا بتوانند اطلاعات دقیقی از آن به زمین ارسال کنند. اطلاعاتی که شاید بتواند دیدگاه ما را نسبت به این یار دیرین زمین بسیار تغییر دهد.

ماموریتی دوباره به سمت ماه

کره ماه از زمانی که گالیله آن را برای اولین بار با تلسکوپ نظاره کرد تا به امروز سالهای زیادی را پشت سر گذاشته است، کاوشگرهای بدون سرنشین زیادی در مدار آن چرخیده و بر روی آن فرود آمده اند، 12 فضانورد بر روی آن راه رفته اند و نمونه هایی از خاک و سنگ آن به زمین آورده شده است. با وجود مطالعات فراوانی که تا کنون بر روی ماه انجام گرفته، نزدیکترین همسایه زمین همچنان معمایی بزرگ به شمار می رود. نحوه شکل گیری ماه، میدان مغناطیسی و گرانشی آن، میزان آب موجود در پوست و عمق کره، امکان شکل گیری حیات و ... همه سوالاتی هستند که اگرچه سعی شده است به آن ها جواب داده شود اما ابهامات بسیاری همچنان در مورد آن ها وجود دارد.

از این رو است که در تعطیلات سال جدید میلادی یک جفت فضاپیما با ابعادی برابر ابعاد ماشین لباسشویی در جدید ترین ماموریت به سوی ماه وارد مدار این کره خواهند شد. ماموریت این دو کاوشگر محاسبه میدان متغیر گرانشی و کشف پدیده هایی است که در اعماق ماه پنهان شده اند.

کاوشگرهای نسبتا مشابه "گریل"  از زمان پرتاب خود در ماه سپتامبر بدون نقص در مسیر خود به سوی ماه، باقی مانده و به فاصله 24 ساعت از یکدیگر به مدار ماه خواهند رسید. یکی از این کاوشگرها با روشن کردن موتورهایش سرعت خود را کاسته و جذب مدار ماه خواهد شد و کاوشگر دیگر نیز با اختلاف زمانی کوتاهی همین کار را تکرار خواهد کرد.

مهندسان ناسا می گویند احتمال اینکه این کاوشگرها دچار انحراف مسیر شوند

بسیار کم است زیرا مسیر آنها بسیار دقیق محاسبه شده است با این همه به دام تشعشعات کیهانی افتادن می تواند سوخت و ساز کامل را در موتورهای این کاوشگرها مختل کرده و آنها را از مدار اصلی و برنامه ریزی شده منحرف سازد

پس از قرار گرفتن در مدار درست، دو کاوشگر برای دو ماه به حرکت در مدار ماه ادامه خواهند داد تا در فاصله 200 کیلومتر از یکدیگر به ارتفاع 56 کیلومتری از سطح ماه دست پیدا کنند. جمع آوری اطلاعات توسط این دو کاوشگر از ماه مارچ آغاز خواهد شد. پروژه گریل اولین ماموریتی است که به صورت کامل بر روی محاسبه گرانش ماه متمرکز شده است.

ماموریتی دوباره به سمت ماه

همزمان با گردش دو فضاپیمای گریل در مدار ماه، تغییرات منطقه ای در میدان گرانشی ماه منجر به بالا رفتن و پایین آمدن سرعت کاوشگرها خواهد شد. این تغییرات فاصله میان دو کاوشگر را نیز تحت تاثیر قرار خواهد داد به این شکل سیگنالهای رادیویی که توسط فضاپیماها ارسال می شوند می توانند فاصله میان دو فضاپیما را محاسبه کرده و امکان ترسیم نقشه گرانشی ماه را برای محققان بر روی زمین به وجود آورند. با استفاده از این اطلاعات گرانشی دانشمندان می توانند آنچه در زیر سطح ماه پنهان شده از قبیل کوه ها و حفره ها را شناسایی کرده و دریابند که بخش پنهان ماه نسبت به بخش رو به زمین ماه بسیار ناهموار تر است.

ابزارهای نصب شده بر روی این دو فضاپیماها، تغییرات سرعت نسبی هرکدام از آن ها را به طور دقیق اندازه می گیرد و داشنمندان با ثبت و پردازش این تغییرات می توانند نقشه میدان گرانشی ماه را پیاده سازی کنند.

این تکنیک نقشه برداری در واقع الگوبرداری شده از پروژه گریس (GRACE) است که در آن برای تحقیق بر روی میدان گرانش زمین و آب و هوای آن استفاده شده است.

این دو فضاپیما در کنار تجهیزاتی که به همراه دارند، دوربینهایی دارند که برای اهداف آموزشی بر روی آنها نصب شده است. به این شکل دانش آموزانی که مدارس آنها در این پروژه همکاری داشته می توانند برای خود اهداف مطالعاتی را بر روی سطح کره ماه تعیین کنند.

تیم مهندسان و دانشمندان پروژه گریل امیدوارند با اطلاعاتی که این فضاپیما به آن ها می دهد بتوانند فصل جدیدی از ساختار ماه را مورد مطالعه قرار دهند و یک قدم دیگر به شناخت دنیای پیرامونشان نزدیک شوند.

فرآوری: م.ح.اربابی فر

بخش دانش و زندگی تبیان


خبر به نقل از مهر