زاهد كامل

آیت الله سید احمد خوانساری  دارای ویژگی های اخلاقی فراوانی بودند كه به برخی از آنها در زیر اشاره می شود:

زهد و ساده زیستى‏

آیت الله سید احمد خوانساری الگوى اخلاقی كاملی براى تمامی نسل هاست. با داشتن مقام علمى بلند هیچگاه اصول اخلاقى را فراموش نمى‏كرد.

چنان مهر اهل بیت در جانش نفوذ كرده بود كه كردارش نیز بوى بوستان علوی و نبوی مى‏داد.با اینكه وى پرداخت شهریه هنگفت طلاب تهران، مشهد، قم و نجف را بر عهده داشت هرگز در آن‏ها تصرف نكرد و تا آخرین لحظه‏اى كه در قید حیات بود، خانه‏اى هر چند محقر تهیه نكرد و عمرش را در منزل استیجارى گذراند.

شاگردان او اكنون نیز از فرشهاى نخنماى خانه‏اش یاد مى‏كنند و نشانه‏هاى بسیارى از زهد و ساده زیستى در زندگى او را به ما نشان میدهند.

احتیاط

حضرت آیة الله خوانسارى، احتیاط، را جزء جدایی ناپذیر زندگى خود قرار داده بود.

آیة الله ابو طالب تجلیل مى‏گوید: احتیاط او در امور شرعى زبانزد عام و خاص بود. تا آنجایى كه وجوهات شرعیه را هرگز در منزل نگاه نمى‏داشت و آن را نزد یكى از تجار امین مى‏گذاشت و به نیازمندان حواله مى‏داد تا به این طریق احتمال هر نوع تصرف در آن پولها از بین برود.

در امور سیاسى نیز همین شیوه را پیش گرفت‏.

تواضع

هر تازه واردی در بدو ورود آیت الله خوانساری را با قامت ایستاده می دید. به احترام همه افراد مى‏ایستاد و مخصوصا براى سادات احترام بیشترى قائل بود. به دید و بازدید تمام علماء مى‏رفت، هیچگاه در مجلس تكیه نزد و چهارزانو ننشست و كمال ادب و تواضع را مبذول داشت و آنگاه كه امام به ایران آمد، باوجود كهنسالى به دیدارش شتافت و پیروزى نور بر سپاه جهل را تبریك گفت.

عرفان و كرامات

یكى از فضلاى حوزه علمیه آنگاه كه از عرفان و كسب مقامات سید احمد سخن به میان آمد ماجراى عمل جراحى او را یادآور شد كه:

سید طبق اصول استنباطى خود معتقد بود مجتهد و رمجع تقلید هیچ گاه نباید در حال بیهوشى باشد در غیر این صورت بعد از به هوش آمدن، تمام مقلدین باید دوباره نیت تقلید از او كنند. به انى خاطر وقتى نیاز به عمل جراحى پیدا كرد، اجازه نداد او را بیهوش كنند.

سوره‏اى از قرآن را شروع كرد. تا سوره‏اش تمام شد، عمل جراحى نیز پایان پذیرفت بى آن‏كه نشانه‏اى از احساس درد در سیماى ملكوتى اش نمایان شود.

نویسنده محقق محمد شرى رازى از قول یكى از معتمدین درباره مقام عرفان و اتصال به ماوراء عالم امكان سید مى‏نویسد: او صاحب بینش و بصیرت خاص خویش بود...

یكى از بازرگانان مورد اعتماد تهران مى‏گفت: روزى در خدمت ایشان بودم و هیچ كس دیگر نبود آقا ناگاه فرمود: فردى در خانه است و خواسته‏اى دارد. عرض كردم: اقا كسى زنگ نمى‏زند.

فرمود: چرا كسى هست این پاكت را به او بدهید تا برود. پاكت را گرفتم و جلو در آمدم، شخص محترمى را دیدم كه قدم مىزرند. او را صدا كردم و گفتم شما زنگ زدید؟ گفت خیر.

پرسیدم كارى دارید گفت آرى، همسرم بیمار است و براى بسترى شدن هشت هزار تومان كسرى دارم... پاكت را به او دادم. او همانجا باز كرد و پولها را شمرد. درست هشت هزار تومان بود.

عدالت‏

عظمت شخصیت آیت الله خوانساری تا آن حد است كه آیت الله العظمى حائرى درباره ش مى‏گفت: اجتهاد را به هر معنى تفسیر كنیم، آیت الله خوانسارى مجتهد بود و عدالت را به هرگونه معنى كنیم، او عادل بود.

امام رحمة الله علیه نیز آنجا كه به جامع المدارك استناد مى‏كند، به مقام علمى و تقوا و احتیاط آیت الله سید احمد خوانسارى اشاره كرده و از او به بزرگى نام مى‏برد.

منابع:

1.كتاب ستارگان حرم

2. مجله نور علم

تهیه و فرآوری: علی فریادرس ؛ گروه حوزه علمیه تبیان