یک آیه و چند نکته: بخوریم یا نخوریم؟!
« یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُواْ كُلُواْ مِن طَیِّبَاتِ مَا رَزَقْنَاكُمْ وَاشْكُرُواْ لِلّهِ إِن كُنتُمْ إِیَّاهُ تَعْبُدُونَ ؛ ای مؤمنان، از نعمت‌های پاک و دل پسندی که به شما روزی داده‌ایم، بخورید و برای خدا شکر به جای آرید، اگر تنها او را پرستش می‌کنید». (سوره بقره، آیه 172)
جهان به منزله باغ است و پاکان و صالحان، گل و گیاه این باغ. هدف باغبان، پرورش و رشد گیاهان و بدست دادن میوه های لذیذ و مفید است، اما چه باید کرد که در کنار جوی آب، علف‌های هرز، بسیار می‌رویند و بهره‌ها می‌برند!
نعمت‌های خداوند نیز، همچون آبی که باغبان برای رشد گل‌هایش در جوی جاری می‌سازد، برای مؤمنان است، تا از آن بهره گیرند و عمل صالح که میوه باغ الهی است، بدست دهند.
قرآن در آیاتِ بسیاری، مؤمنان را به استفاده از نعمت‌های الهی سفارش می‌کند، امّا در کنار آن وظایف و برنامه‌هایی را مشخص کرده است، زیرا خوردن، هدف نیست، بلکه وسیله است، پس باید کسب و مصرف آن طبق ضوابطی باشد.
لذا در یک جا می‌فرماید:« وكُلُواْ وَاشْرَبُواْ وَلاَ تُسْرِفُواْ ؛ بخورید و بیاشامید ولی اسراف نکنید».
(سوره اعراف، آیه 31)
در جای دیگر:«كُلُوا مِنَ الطَّیِّبَاتِ وَاعْمَلُوا صَالِحًا ؛ از نعمت‌های پاک بخورید و کارهای شایسته انجام دهید». (سوره مؤمنون، آیه 51)
و در جای دیگر می‌فرماید:« فَكُلُوا مِنْهَا وَأَطْعِمُوا الْبَائِسَ الْفَقِیرَ ؛ از گوشت قربانی بخورید و به فقیر گرفتار نیز بخورانید». (سوره حج، آیه 28) و در جای دیگر می‌فرماید:« كُلُواْ مِمَّا رَزَقَكُمُ اللّهُ وَلاَ تَتَّبِعُواْ خُطُوَاتِ الشَّیْطَانِ ؛ از آنچه خدا به شما روزی کرده بخورید، امّا گام‌های وسوسه انگیز شیطان را پیروی نکنید». (سوره انعام، آیه 142)
بنابراین گرچه قرآن در بیش از 30 مورد از آیات، فرموده:«بخورید»، اما«بخور بخور» راه نینداخته است که هرچه را می‌خواهید بخورید و هر کاری می‌خواهید بکنید، بلکه اولاً فرموده، حلال بخورید و ثانیاً فرموده، انفاق کنید و به دیگران بدهید، عمل صالح انجام دهید و به دنبال شیطان نروید.
مردم در برابر نعمت‌های الهی، سه دسته‌اند. گروهی بعضی خوردنی‌های حلال را بر خود حرام می‌کنند و گمان دارند که راه مبارزه با نفس و رسیدن به کمالات، محروم کردن شکم و غرایز از نیازهای طبیعی است. در مقابل، گروهی حیوان صفت، هرچه را بیابند می‌خورند و کاری به حلال و حرام آن ندارند، اما در این میان، تنها مؤمنان واقعی‌اند که نه حلالی را بر خود حرام می‌کنند و نه حرامی را حلال. از نعمت‌های پاک و طبع پسندی که خدا آفریده، استفاده می‌کنند و آنچه را خدا برای آنان معین کرده، انجام می‌دهند.
نکات آیه :
از این آیه می‌آموزیم که:
1 اسلام به مسأله غذا، توجه کامل دارد و بارها در مورد خوردنی‌های حلال و حرام، سفارش و هشدار داده است.( کلوا من طیبات)
2 انسان مؤمن، نباید خود و خانواده‌اش را از نعمت‌های الهی، محروم سازد.(یا ایها الذین آمنوا کلوا)
3 خوردنی‌ها را نعمت خدا بدانیم، نه محصول تلاش خودمان.(رزقناکم)
4 خوردن، برای انجام وظیفه است، نه شکم چرانی و لذت جویی.(کلوا… واشکروا لِلّه)
5 شکر واقعی نعمت خدا، بندگی و تسلیم در برابر اوست.(واشکروا لِلّه ان کنتم ایاه تعبدون)
بخش قرآن تبیان
منبع :
سایت حوزه ؛ مقاله محمود متوسل
