لبنیات در سراشیبی ارزانی

چند وقتی است که باز هم دعوای دامداران و صنایع شیر بالا گرفته و هر یک دیگری را به نقض حقوق هم متهم می کنند. از یکسو رئیس اتحادیه دامداران صنایع را به ارزان خریدن شیر متهم می کند و معتقد است که بر اساس مصوبات کارگروه عمل نمی شود و از سوی دیگر صنایع شیر ایران بر این ادعاست که دامداران با مدیریت عرضه، قیمت فروش شیر خام را افزایش داده اند. اما آنچه در این بین مهم و سرنخ همه این درگیری ها است، «حذف یارانه شیر و عدم تحقق کامل بسته های حمایتی وعده داده شده» می باشد؛ چرا که تولید شیر ارزان تر هم به نفع دامدار و هم به نفع صنعت شیر کشور است.

حذف یارانه شیر همچنین سوالات ابهامات و نارضایتی های زیادی را در میان مردم بر انگیخته اگرچه صف های طویل صبحگاهی شیر را از دم در فروشگاهها جمع کرده است.

در چنین شرایطی در روزهای اخیر قیمت لبنیات برای بار سوم در سال جاری افزایش را تجربه کرد و همین مسئله باعث شد که کاهش قیمت شیر و لبنیات در دستورکار دولت قرار گیرد

مجید علیداد با اشاره به جلسه معاون توسعه بازرگانی داخلی وزارت صنعت،‌ معدن و تجارت با صنایع لبنی و اتحادیه دامداران گفت: در این جلسه قرار شد اتحادیه صنایع لبنی به تمامی واحدهای لبنی برای برگشتن به قیمت قبلی ابلاغ کند.

مدیرعامل اتحادیه لبنی افزود: همچنین تصمیم گیری شد اتحادیه دامداران نیز که ادعا داشتند قیمت تمام شده شیر خام آنها بالاست قیمت کارشناسی را طی مدت 10 روز برای تصمیم‌گیری در ستاد تنظیم بازار اعلام کنند.

علیداد گفت: موضوع ابلاغ برگشت قیمت صنایع لبنی به حالت قبلی ابلاغ شده اما با توجه به اینکه چندین ماه است به دلیل پایین بودن قیمت تحت فشار هستند اینکه تا چه اندازه این ابلاغیه را مورد توجه قرار دهند معلوم نیست.

وی افزود: از سوی دیگر افزایش قیمت از سوی کارخانه‌های لبنی سازماندهی شده نبود و هر کدام بین 5 تا 10 درصد افزایش قیمت داشتند.

مدیرعامل اتحادیه لبنی تصریح کرد: بعد از بررسی کارشناسی قیمت شیر خام و به تبع آن قیمت مصرف کننده احتمالا افزایش می‌یابد.

رئیس اتحادیه دامداران استان تهران اما نظر دیگری دارد. به عقیده وی با توجه به افزایش غیرقابل پیش‌بینی قیمت ارز که تا مرز 1575 تومان نیز رفت و همچنین قیمت ارز دولتی که تأثیر زیادی در واردات دارد و از 1040 به بیش از 1100 تومان رسید، متعاقب آن قیمت جو، ذرت، سویا و سایر نهاده‌های دامی نیز افزایش پیدا کرد.

وی افزود: قیمت تمام شده شیر به تبعیت از قیمت بالای نهاده و علوفه دامی بالا رفته و تا مرز 700 تومان در هر لیتر بدون احتساب سود رسیده است.

سلیمانی گفت: این مسائل باعث شده قیمت تمام شده شیر خام به شدت بالا برود و حاشیه سود دامداران را کاهش دهد.

وی گفت: سالانه 1.5تا دو میلیون تن علوفه دامی وارد کشور می‌شود که نوسان ارز در بالا بردن قیمت و متعاقب آن بالا رفتن قیمت تمام شده شیر دامداران تأثیر زیادی داشته است.

سلیمانی افزود: از سوی دیگر هزینه جابجایی ارز به دلیل تحریم‌هایی که وجود دارد، قیمت نهاده‌های دامی وارداتی را افزایش داده است.

وی گفت: از سوی دیگر از آنجایی که قرار بود طبق قانون 30 درصد از درآمد هدفمندی یارانه‌ها به بخش تولید اختصاص یابد، هنوز یک ریالی به صنعت دامپروری اختصاص نیافته است.

رئیس اتحادیه دامدار استان تهران تصریح کرد: به همین دلایل در حال حاضر صنعت دامپروری کشور گرفتار قیمت تمام شده بالا است و به رغم مزیت نسبی و بهره‌وری بالا و مدیریت مناسبی که در کشور ما در بخش دامپروری وجود دارد، اما هزینه‌های بالای جابجایی ارز و نوسان شدید ارز، قیمت نهاده‌های دامی و متعاقب آن قیمت شیر را بالا برده است.

از عضو  کمیسیون کشاوری سئوال شد که رئیس سازمان حمایت در مورد افزایش قیمت لبنیات واکنشی نداشتند، گفت: مسئولان صنایع لبنی در مورد قیمت خرید بالا از دامدار و نداشتن توجیه اقتصادی برای آنها مطرح کردند که قرار شد در جلسه ستاد تنظیم بازار این موضوعات بررسی شود.

اما در سوی دیگر ماجرا چمنی مشاور صنایع شیر ایران، با رد ادعای رئیس اتحادیه دامداران مبنی بر خرید شیر خام به قیمت کمتر از 520 تومان، معتقد است که با توجه به کیفیت شیر خام سنتی تولید شده، نمی توان آن را با قیمتی بالاتر از 550 تومان خریداری کرد. البته وی قیمت کف برای خرید شیر خام سنتی را 520 تومان عنوان کرد.

وی معتقد است که اگر شیری که در معرض فروش قرار می گیرد کیفیت لازم را داشته باشد قطعا با قیمت های تعیین شده خریداری می گردد و اگر با قیمتی کمتر خریداری شد به علت افت کیفیت آن بوده است.

چمنی هم چنین شائبه کم فروشی در تولید شیر را رد کرد و افزود دو عامل کاهش قدرت خرید مردم و سرراست بودن قیمت بسته های شیر را علت اصلی تغییر حجم بسته بندی ها می داند و می افزاید: تولید کنندگان مجاز هستند هر محصولی با هر میزان حجمی که خطوط تولیدشان امکان دارد تولید و به بازار عرضه کنند و فقط موظف به درج حجم محتوا روی بسته بندی هستند. این  با کم فروشی متفاوت است.

مشاور صنایع شیر ایران، رقیق شدن بسته های شیر کیسه ای را هم نمی پذیرد و معتقد است که در توضیح ماجرا اشتباهی رخ داده است. وی علت رقیق شدن شیر کیسه ای را این گونه توضیح می دهد: در مورد شیر نایلونی یک اشتباه رخ داده است. مصرف کننده تصور می کند که این شیر 600 تومانی، همان شیر یارانه ای است که با قیمت 350 تومان عرضه می شد. اما اینگونه نیست. شیر یارانه ای با چربی 5/2 درصد بود و براساس قرارداد دولت با صنایع شیر ایران تولید و عرضه می شد، در حالی که شیر 600 تومانی فعلی، شیر آزاد است و تابع ضوابط قبلی هم نیست. در حال حاضر شیرهای نایلونی با درصد چربی 1 و 2 و قیمت 600 و 675 تومان به بازار عرضه می شوند که کاهش درصد چربی این شیرها، حس رقیق تر شدن را به مصرف کننده می دهد.

این پاس دادن ها و توضیحات در حالی ادامه دارد که عنوان شده است که مهر پایان بر مناقشات یارانه شیر زده شده است. آخرین خبرها حاکی است که قائم‌مقام وزیر صنعت، معدن و تجارت از بسته شدن پرونده پرداخت یارانه شیر از سوی دولت خبرداده و گفته است: از امروز 70 میلیارد تومان از مطالبات دامداران پرداخت می‌شود و دولت دیگر بدهی به دامداران نخواهد داشت.

فریدون احمدی از تخصیص 70 میلیارد تومان منابع مالی برای پرداخت مطالبات دامداران خبرداد و گفت: پرداخت منابع مالی شیر به بانکها اعلام شده است و بر این اساس تمامی مطالبات دامداران از وزارت صنعت، معدن و تجارت بابت یارانه شیر پرداخت خواهد شد.

قائم‌مقام وزیر صنعت، معدن و تجارت افزود: مطالبات سال 90 دامداران پرداخت شده بود، اما هم اکنون مطالبات باقیمانده آنها از سال 89 نیز پرداخت خواهد شد و امیدواریم بانکها از فردا وارد عمل شده و مطالبات دامداران را پرداخت کنند.

وی تصریح کرد: با دریافت این منابع مالی، دامداران می‌توانند منابع مالی جدید را صرف رونق تولید و پرداخت بدهی‌های خود کنند. احمدی گفت: به این ترتیب پرونده یارانه شیر در وزارت صنعت، معدن و تجارت بسته می‌شود و از این پس، هیچگونه مطالباتی به دامداران بابت شیر وجود نخواهد داشت.

به عنوان نتیجه گیری نهایی این نکته قابل ذکر است که مثل خیلی دیگر از مناقشات موجود میان دستگاه های مسئول، قربانی اصلی مردم هستند که از یک جهت با افزایش گاه به گاه فرآورده های لبنی روبرو هستند و از سوی دیگر شاهد افت قبل توجه کیفیت این محصولات می باشند. امید است که با اتخاذ رویه واحدی در تعیین قیمت شیر و شفافیت بازار شاهد بهبود اوضاع مصرف این فرآورده های ضروری باشیم. البته باید صبر کرد و دید که آیا طبق وعده ها فرآورده های لبنی کاهش قیمتی را تجربه خواهد کرد یا نه؟

تابناک/ فارس/خبرگزاری مهر