بهترین خوراکی‌ها برای زیبایی

آیا می‌توان با تغییر رژیم غذایی موجب حفظ سلامت پوست خود شده و جوانی خود را تضمین نمود؟ به نظر شما چه میوه‌هایی چنین اثراتی دارند و علت آن چیست؟

با افزایش آگاهی مردم و مطالعات آن‌ها در موارد مختلف به خصوص تأثیر غذاها بر کاهش روند پیری پرسش‌های مطرح شده از سوی مراجعان مسرت‌بخش است و به آدم حس خوبی القا می‌شود.

بد نیست پاسخی به چند نمونه از پرسش‌ها بدهم شاید ذهن شما هم درگیر آن باشد.

خانمی به یکی از همکاران پزشک مراجعه کرده و گفته بودند: «متخصصان زیبایی می‌گویند رژیم غذایی غنی از پروتئین به خصوص ماهی می‌تواند چروک‌ها را رفع و از تشکیل چروک‌های جدید جلوگیری کند. آیا صحت دارد؟» پروتئین مازاد بر نیاز روزانه یک فرد هیچ اثر اضافه‌ای بر سلامت پوست و مو ندارد. اما باید هر فرد با توجه به شرایط سنی و جنسی و سایر عوامل فردی مقدار کافی پروتئین را از منابع مختلف حیوانی و گیاهی دریافت کند.

پرواضح است که پروتئین گوشت سفید (ماهی و میگو) به دلیل دارا بودن نوع خاصی از اسیدهای چرب (نه پروتئین) بر سلامت پوست و مو نیز تأثیر بسزایی دارد. البته به شرط اینکه ماهی و میگو زیاد سرخ نشوند چون حرارت زیاد این اسیدهای چرب مفید را به شکل بسیار مضر تغییر شکل خواهد داد. قطعاً رژیم غذایی در سلامت و شادابی همه بدن از جمله پوست و مو موثر است.

چندی قبل خانم میانسالی از من پرسید: «دخترم دانشجوست و می‌گوید از قندهای ساده کمتر استفاده کنید و به جای آن نان سبوس گندم و غلات بخورید. آیا این توصیه علمی است؟» خیلی خوشحال شدم چون قطعاً این موضوع از توصیه‌های کلیدی غذایی برای برخورداری از الگوی غذایی سالم است. مسلم است که قندهای ساده به سرعت جذب خون می‌شوند و زمینه را برای افزایش قند و چربی خون و چاقی و بیماری قلبی- عروقی و حتی بیماری‌های سرطانی، پوسیدگی دندان و ... فراهم می‌کنند. بنابراین به شدت توصیه می‌کنم تا آنجا که ممکن است از مصرف قندهای ساده چه به صورت آشکار و چه به صورت نهان (منظور قند و شکری است که در انواع فرآورده‌های غذایی وجود دارند) پرهیز شود.

در آناناس ترکیبی وجود دارد که به طور معجزه آسایی موجب تسریع ترمیم زخم و جراحات و حتی کبودی پوست می‌شود

وقتی شما مقدار زیادی شکر یا بشقابی پر از ماکارونی می‌خورید، به سرعت در خون به قند تبدیل شده و عکس‌العمل لوزالمعده ترشح انسولین خواهد بود تا سطح قند خون را کنترل کند. این ترشح جبرانی یک دفعه باعث بروز برخی واکنش‌ها شده که به ایجاد تورم در سطح سلولی می‌انجامد. قند بالای خون با مواد معدنی موجود در خون (مس و آهن) ترکیب شده و علاوه بر ایجاد رادیکال‌های آزاد به بخش چربی دو لایه‌ای سلول‌ها صدمه می‌زند. این سلسله واکنش‌های مخرب و التهاب‌زا موجب تسریع روند پیری می‌شوند. جالب است بدانید افراد مبتلا به دیابت که قند خونشان را با اصول صحیح در کنترل ندارند و عملکرد لوزالمعده‌شان نیز به درستی صورت نمی‌گیرد، یک‌سوم زودتر از افراد عادی پیر می‌شوند. به همین دلیل ما بر پیروی از تغذیه صحیح برای زیبا ماندن و مهم‌تر از آن سلامت ماندن چه برای بیماران و چه گروه سالم تاکید داریم. افرادی که از تغذیه خوبی برخوردار بوده‌اند و در حال حاضر نیز الگوی تغذیه سالمی دارند از مقاومت بیشتری (به طور نسبی) در مقابل تمامی عوامل مخرب و مضر برخوردار هستند.

در قدیم عقیده بر آن بود که هر خانم بارداری بهتر است میوه‌هایی نظیر هلو و به بخورد تا کودکی زیبا به دنیا آورد. آن‌ها چنین استدلال می‌کردند که خوردن این میوه‌ها به دلیل عطر و طعم منحصر به فردی که دارند، موجب طراوت و زیبایی هر چه بیشتر نوزاد می‌شود و این حالت تا بزرگسالی با کودک همراه خواهد بود. اما به واقع آیا می‌توان با تغییر رژیم غذایی موجب حفظ سلامت پوست خود شده و جوانی خود را تضمین نمود؟ به نظر شما چه میوه‌هایی چنین اثراتی دارند و علت آن چیست؟

گوجه فرنگی

یکی از بهترین سبزیجاتی که فرایند پیری را به تأخیر می‌اندازد، گوجه فرنگی است. این سبزی در هر 100 گرم خود دارای 620 میکروگرم بتاکاروتن (پیش‌ساز ویتامین A ) می‌باشد. این ویتامین با تقویت سیستم ایمنی و دخالت در رشد و ترمیم بافت‌ها موجب حفظ سلامت پوست می‌شود و اگر به میزان کافی به بدن نرسد، خشکی و زبری پوست و شکنندگی مو و ناخن‌ها را به همراه خواهد داشت.

دانشمندان دانشگاه کنتاکی معتقدند افرادی که روزانه از گوجه فرنگی بیشتری استفاده می‌کنند، دیرتر پیر شده و کمتر به سرطان مبتلا می‌شوند. آن‌ها با مطالعه بر روی 88 زن بالای 75 سال دریافته‌اند افرادی که به طور منظم از این سبزی استفاده می‌کنند، میزان قابل ملاحظه‌ای لیکوپن در خونشان وجود دارد و به دلیل خواص آنتی اکسیدانی این ترکیب افتادگی پوست و بروز چین و چروک که همگی بر اثر فعالیت هرچه بیشتر رادیکال‌های آزاد در بدن ایجاد می‌گردد، در آن‌ها کاهش می‌یابد.

به علاوه، یک گوجه فرنگی می‌تواند 36 درصد از نیاز روزانه افراد را به ویتامین C تأمین نماید که این مقدار در گوجه فرنگی پخته بسیار کمتر می‌شود. وجود این ماده مغذی به همراه بتاکاروتن و لیکوپن، کمپلکس عظیمی از آنتی اکسیدان‌ها است که از بروز پیری زودرس جلوگیری می‌کند. به این منظور توصیه می‌شود که به همراه انواع جوانه‌ها (خصوصاً جوانه گندم) و کلم بروکلی مصرف گردد تا این اثرات چند برابر شود.

آناناس

این میوه مناطق گرمسیری از دیرباز مصارف زیبایی داشته است؛ به طوری که در طب چینی از آن برای درمان آفتاب سوختگی استفاده می‌شد و در آمریکای جنوبی از آن برای التیام هر چه سریع‌تر زخم‌ها استفاده می‌کردند که دریافت روزانه 100 گرم از این میوه می‌تواند نیاز روزانه افراد را به ویتامین C به طور کامل تأمین نماید.

علاوه بر این ویتامین، در آناناس ترکیبی وجود دارد که به طور معجزه آسایی موجب تسریع ترمیم زخم و جراحات و حتی کبودی پوست می‌شود. دانشمندان معتقدند که این ترکیب خاصیت آنزیمی داشته و موجب افزایش جریان خون در ناحیه مجروح می‌گردد؛ به علاوه از تجمع خون در یک ناحیه که سیاهی و کبودی را به همراه دارد جلوگیری می‌کند.

اما توجه به این نکته حائز اهمیت است که آناناس، اسید بالایی دارد و برای افرادی که دچار زخم معده هستند مناسب نیست.

انبه

آیا فکر می‌کردید انبه نیز جزء میوه‌های مورد توجه برای حفظ جوانی پوست باشد؟ آخرین تحقیقات در این زمینه نشان داده است که مصرف حداقل دو عدد انبه در هفته می‌تواند به میزان قابل ملاحظه‌ای ویتامین C مورد نیاز بدن را تأمین کند.

این ویتامین علاوه بر خاصیت آنتی‌اکسیدانی یادشده یک ضد لک قوی است و به دلیل دخالت در ساخت کلاژن و الاستین (پروتئین‌های اصلی بافت پوست) از افتادگی پوست ناشی از افزایش سن در نواحی مختلف این ارگان خصوصاً در صورت جلوگیری می‌کند.

حتماً می‌دانید که مصرف مواد غذایی حاوی آهن اگر همراه ویتامین C به مصرف برسند، جذب آهن چندین برابر می‌شود. بنابراین، با مصرف منابع غذایی آهن غیرهِم به همراه ویتامین C کم خونی فقر آهن در افرادی که مدت‌ها به این بیماری مبتلا هستند، درمان می‌گردد؛ زیرا بروز این بیماری به خصوص در خانم‌ها عوارض پوستی چون خشکی پوست، رنگ‌پریدگی، کاهش استحکام ناخن‌ها، به طرف بالا برگشتن آن‌ها، شکنندگی و ریزش موها دارد که همه آن‌ها مشکلات مهمی برای زیبایی به شمار می‌آیند. آیا می‌دانید، رنگ نارنجی این میوه نیز برای پوست مفید است. وجود این رنگ به دلیل حضور بتا کاروتن می‌باشد.

گردو و تخمه کدو

گردو، نیز یکی از مفیدترین مغزها با خاصیت سالم‌سازی پوست می‌باشد. می‌دانید چرا؟ در این مغز مقادیر بالایی کلسیم، آهن، ویتامین E و از همه مهم‌تر اسیدهای چرب ضروری وجود دارد.

پژوهشگران دریافته‌اند، مصرف منظم گردو موجب حفظ آب بافت‌های پوست می‌گردد و ظاهری یکنواخت و صاف به آن می‌بخشد؛ زیرا گردو سرشار از اسید چرب ضروری (در بدن ساخته نمی‌شود و باید از طریق رژیم غذایی وارد بدن گردد) به نام اسید لینولئیک می‌باشد که در حفظ آب در این ارگان بسیار موثر است. در ضمن، روی و آهن موجود در این مغز نیز به دلیل دخالت این مواد مغذی در ساخت بافت پروتئینی پوست و خون رسانی به این ارگان بسیار ضروری به نظر می‌رسد.

برخلاف آنکه بسیاری از افراد تصور می‌کنند مصرف گردو موجب تشدید آکنه می‌شود، بسیاری از متخصصان تغذیه به منظور جلوگیری از آکنه مصرف آن را در حد 2 تا 3 عدد توصیه می‌کنند؛ زیرا با خوردن گردو و دریافت منظم اسیدهای چرب، از تعداد و شدت آکنه‌ها کاسته می‌شود.

آویشن

شاید باور نکنید که در کنار کلیه مواد غذایی یادشده آویشن که به عنوان یک سبزی معطر با ورود پیتزا و لازانیا به رژیم غذایی ما بیشتر مورد استفاده قرار گرفت، نیز در حفظ زیبایی پوست مؤثر است.

پژوهشگران به تازگی دریافته‌اند که عصاره روغنی به دست آمده از آویشن فرایند پیری را به تعویق می‌اندازد.

این عصاره سرشار از ترکیبات با خاصیت آنتی‌اکسیدانی است که مانع از اکسیده شدن چربی‌های غیراشباع در دیواره سلول‌ها در بافت‌های مختلف می‌گردد.

به علاوه، موجب حفظ خاصیت ارتجاعی سلول‌ها شده و به این ترتیب از بروز چین و چروک جلوگیری می‌کند.

فرآوری: مریم مرادیان نیری

بخش تغذیه و آشپزی تبیان

منابع:

ماهنامه دنیای تغذیه – شماره 84 – سارا حسنلو، کارشناس تغذیه

هفته نامه سلامت – شماره 350 - دکتر محمدرضا وفا، متخصص تغذیه