تبیان، دستیار زندگی
گیلوان یکی از روستاهای استان اردبیل است که البته در مرز مشترک گیلان و در میان شهرهای خلخال و رشت قرار دارد
عکس نویسنده
عکس نویسنده
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

بهشت مشترک اردبیل و گیلان
بهشت مشترک اردبیل و گیلان


نام روستای گیلوان ممکن است شما را به یاد استان گیلان و شهرهای شمالی کشور بیندازد. اما باید بگوییم که این روستا از توابع بخش شاهرود به حساب می آید... البته نه آن شاهرودی که در سمنان می شناسید! این شاهرود، یکی از بخش های استان اردبیل است که در مرز مشترک گیلان و در میان شهرهای خلخال و رشت قرار دارد!


گیلوان را با زیتون های مرغوب و توتون و ذرتش می شناسند اما بخش مهمی از اهمیت این روستا به طبیعت زیبایی مربوط می شود که آن را به گوشه ای دنج و دیدنی تبدیل کرده است.

روستای گیلوان را باید در ‏65‏ کیلومتری جنوب شرقی خلخال و 45 کیلومتری رشت ببینید. این روستا از شرق به استان گیلان از جنوب به روستای علی آباد و مادجولان، از شرق به روستای شال و از شمال به جنگل‌های تالش متصل می‌شود.

بهشت مشترک اردبیل و گیلان

اگر گذرتان به گیلوان افتاد حتما سری به گورستان باستانی روستا بزنید که در منطقه خانقاه گیلوان قرار دارد و از تاریخ این روستا حکایت می کند. مزار مقدس امامزاده عین علی (ع) هم در دل باغات سیب و گردو و گیلاس و در بالای تپه‌ای در خانقاه گیلوان قرار گرفته که برای رسیدن به آن باید از باغ‌هایی که کوه‌های سرافراشته آن را در بر گرفته، بگذرید.

بهشت مشترک اردبیل و گیلان

معماری این روستا به دلیل استقرار در ناحیه کوهستانی، از دیگر روستاهای استان اردبیل متفاوت است. سقف خانه‌ها گلی است و درهای ورودی و پنجره‌ها، برای جلوگیری از سرما کوچک انتخاب شده‌اند. در ساخت خانه‌های قدیمی از مصالح بومی سنگ، ملات کاهگل و چوب استفاده شده است.

چشم‏‌انداز رودخانه پر آب گیلوان، ارتفاعات پیرامون روستا، جنگل‏‌های انبوه و سرسبز و هوای مه‌آلود، تصویری رویایی پیشا روی گردشگران روستای گیلوان ترسیم می‌کند.

بهشت مشترک اردبیل و گیلان

کجا برویم؟

دور تا دور گیلوان را مراتع سرسبز و مزارع طلایی گندم گرفته‌اند. در سفر به گیلوان شانس این را دارید که در کوچه باغ‏‌های میوه قدم بزنید اما اگر پیشنهاد می کنیم سری هم به مراکز تاریخی این روستا بزنید تا از این روستای دنج و زیبا لذت تمام و کمال را ببرید.

قلعه خشتی: این قلعه متعلق به دوران هخامنشیان در وسعتی حدود 6 هکتار ساخته شده است. به دلیل مرمت نکردن و کاوش‌های غیر اصولی در این منطقه بخش‌های اصلی قلعه از بین رفته است.

بهشت مشترک اردبیل و گیلان

میرزا کوچک خان جنگلی: میرزا و یارانش پس از شکست نهضت به طرف کوه‌های گیلوان حرکت کردند ولی دچار بوران و طوفان گردیده و سرانجام زیر ضربات خرد کننده سرما و برف در 11 آذر 1300، هنگامی که میرزا هوشنگ را به کول گرفته بود، از پای در آمدند. قبر میرزا کوچک خان به مدت 44 سال در قبرستان پایین روستای گیلوان بوده و طبق درخواست نوه میرزا در سال 1344 نبش قبر صورت گرفت.

بهشت مشترک اردبیل و گیلان

گورستان باستانی گیلوان: در سال 1385 در حین خاکبرداری از جاده ماسال گیلوان با کشف بقایای مربوط به اسکلت، کاوش‌های باستان‌شناسی در این منطقه شدت گرفت. فصل اول این کاوش‌ها در منطقه‌ای حدود 10 در 15 متر با کشف 15 اسکلت آغاز شد. همچنین در فصل چهارم این کاوش‌ها، 4 گور باستانی متعلق به دوران مفرغ کشف شد.

بهشت مشترک اردبیل و گیلان

فرهنگ و رسوم گیلوان

مراسم: مراسم عید نوروز، جشن سده و روز آبانگان، همانند سایر نقاط ایران در این روستا نیز برگزار می‌شود. روز سلطان، دروزه، 45 نوروز و بنجک از جمله مراسم ویژه فصل بهار است و مراسم شب یلدا با رسوم یوله چله، قصه چله و سیومو برگزار می‌شود. اجرای ترانه‏‌های عاشیقی به زبان آذری، به ویژه در مراسم عروسی روستا متداول است. سرنا و دهل سازهای محلی این روستا است و در اجرای برخی آوازها و رقص‌های محلی نواخته می‌شوند.

بهشت مشترک اردبیل و گیلان

صنایع دستی: صنایع دستی روستای گیلوان، شامل بافت انواع گلیم، جاجیم، جوراب و شال است.

پوشاک: پوشاک غالب مردم روستای گیلوان، لباس‌های محلی مشابه لباس‌های تالشی است. مردان از کلاه، شلوار، پیراهن جلو بسته با یقه هفت یا بسته، نیمه تنه یا جلیقه پشمی، شال و دستکش (در فصول سرد سال) استفاده می‌کنند. زنان روستا مانند زنان تالشی لباس می‌پوشند که شامل پیراهن بلند با دامن پرچین، جلیقه با رنگ تیره، پیژامه طرح‌دار و روسری‌های رنگی و منقش می‌باشد. استفاده از پارچه‌های رنگی و روشن، ویژگی پوشاک زنان روستا است. کودکان روستای گیلوان نیز از پوشاک محلی و معمولی استفاده می‌کنند.

غذاهای محلی: از انواع غذاهای محلی روستا می‌توان به آبگوشت شوربا، آبگوشت قورمه، انواع آش مانند ترش آش و آش رشته و واویشکا انواع غذاهای همراه با برنج و ماهی اشاره کرد.

رستم زاد

بخش گردشگری تبیان