تبیان، دستیار زندگی
، یکی از مهارت‌های پرکاربرد که در بسیاری از پروژه‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد، مهارت اندازه‌گیری، اندازه‌گذاری و خط‌کشی طول است ابزارهای معرفی شده در ادامه، جهت اندازه گیری و اندازه گذاری روی کلیه قطعات کارهای تولیدی و همچنین خط کشی کردن آنها بر اساس ...
عکس نویسنده
عکس نویسنده
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

ابزارهای اندازه‌گیری، اندازه‌گذاری و خط کشی طول

در صنعت چوب

ابزارهای اندازه‌گیری، اندازه‌گذاری و خط کشی طول در صنعت چوب

دانش پژوهان عزیز، یکی از مهارت‌های پرکاربرد که در بسیاری از پروژه‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد، مهارت اندازه‌گیری، اندازه‌گذاری و خط‌کشی طول است که در زیر توضیحاتی در مورد آن ارائه می‌شود.

ابزارهای معرفی شده در ادامه، جهت اندازه گیری و اندازه گذاری روی کلیه قطعات کارهای تولیدی و همچنین خط کشی کردن آنها بر اساس یکی از واحدهای بین‌المللی مورد استفاده قرار می‌گیرند.

1ـ خط کش فلزی

از این خط کش بیشتر برای اندازه‌گیری طول‌های کوتاه استفاده می‌کنند. کار کردن با این خط کش در عین حال که ساده است، باید توأم با دقت باشد. خط کش را به طور مستقیم روی طول مورد نظر قرار دهید، به طوری که لبه خط کش عمود بر لبه مبداء اندازه‌گیری باشد و تیغه خط کش با نَر (در صنایع چوب و درودگری به بُعد در جهت ضخامت قطعه چوب «نَر» کار و بُعد طولی و پهنا «رو»ی کار می‌گویند.) کار زاویه 90 درجه بسازد. (شکل 1)

ابزارهای اندازه‌گیری، اندازه‌گذاری و خط کشی طول در صنعت چوب

شکل 1 ـ نحوه اندازه‌گیری با خط‌کش فلزی

برای جلوگیری از خطای دید، بهتر است از یک قطعه چوب کمکی یا گونیا جهت تکیه گاه سر خط کش در نََر کار استفاده کنید. (شکل 2)

ابزارهای اندازه‌گیری، اندازه‌گذاری و خط کشی طول در صنعت چوب

شکل 2 ـ اندازه‌گیری با استفاده از گونیا یا قطعه کمکی

برای خواندن اعدد اندازه باید دقت کنید که جهت دیدعمود بر نقطه مورد نظر اندازه‌گیری باشد تا اندازه‌گذاری شما دقیق‌تر انجام شود. (شکل 3)

ابزارهای اندازه‌گیری، اندازه‌گذاری و خط کشی طول در صنعت چوب

شکل 3 ـ نحوه دید صحیح جهت خواندن عدد اندازه

2ـ خط‌کش یا متر تاشو

با عرضه خط‌کش‌های فلزی و مترها کار کردن با خط کش یا متر تاشو تقریباً از میان رفته است، اما به هر حال نحوه کار کردن با این متر اینگونه است :

ابتدا آن را به صورت بسته بر روی سطح کار قرار دهید و سپس به مقدار لازم باز کنید و عمل اندازه گیری یا اندازه‌گذاری را همانند کار با خط کش فلزی انجام دهید. (شکل 4)

ابزارهای اندازه‌گیری، اندازه‌گذاری و خط کشی طول در صنعت چوب

شکل 4 ـ نحوه کاربرد متر تاشو

3ـ متر نواری

متداول‌ترین وسیله اندازه‌گیری و اندازه‌گذاری است. با توجه به نوع اندازه‌گیری یا اندازه‌گذاری، باید به دو صورت با متر نواری کار کنید.

ـ جهت اندازه‌گیری داخل کار در مواقعی که قطعه کار در جلو دارای مانعی است، باید قسمت سر نوار متر را بر مانع تکیه دهید و اندازه را از سر دیگر متر بخوانید. (شکل 5)

ابزارهای اندازه‌گیری، اندازه‌گذاری و خط کشی طول در صنعت چوب

شکل 5 ـ نحوه اندازه‌گیری برای داخل کار

ـ  جهت اندازه‌گیری صفحات، سر متر را در لبه قطعه کار طوری قرار دهید که نوار متر با لبه قطعه زاویه قائم (90 درجه) بسازد، سپس سر دیگر متر را بکشید و اندازه را بخوانید یا علامت بزنید. (شکل 6)

ابزارهای اندازه‌گیری، اندازه‌گذاری و خط کشی طول در صنعت چوب

شکل 6 ـ اندازه‌گیری در خارج کار

4ـ چرخ اندازه‌گیر

جهت کار کردن با این وسیله باید چرخ را از ناحیه دسته بگیرید و نقطه صفر آن را در ابتدای قطعه مورد نظر قرار بدهید. سپس آن را به آرامی حرکت داده در پستی و بلندی یا سطح قوس‌دار قطعه به حرکت در آورید. می‌توانید با یادداشت کردن تعداد دور چرخ به اندازه مورد نظر دست یابید. (شکل 7)

ابزارهای اندازه‌گیری، اندازه‌گذاری و خط کشی طول در صنعت چوب

شکل 7 ـ نحوه کاربرد چرخ اندازه‌گیر

5ـ خط کش تیره دار

این خط کش در مواقعی به کار می‌رود که بخواهید تعدادی قطعه چوب با اندازه‌های مساوی در عرض و ضخامت (رو و نَر) خط‌کشی کنید. (ترجیحاً قطعاتی که کاملاً گونیایی و صاف باشند). تقریباً بیشترین مورد مصرف این خط‌کش‌ها برای خط‌کشی اتصالات، نظیر فاق و زبانه، کُم و زبانه،  نیم و نیم و ... است. (شکل 8)
ابزارهای اندازه‌گیری، اندازه‌گذاری و خط کشی طول در صنعت چوب

شکل 8 ـ انواع خط‌کش تیره‌دار

در به کار گیری این خط کش باید مراحل زیر را در نظر گرفت :

ـ پیچ خروسک خط‌کش تیره‌دار را مقداری شل کنید.

ـ اندازه مورد نظر را به وسیله یکی از وسایل اندازه‌گیری نظیر متر یا خط‌کش فلزی در روی خط‌کش مشخص کنید. (شکل 9) (البته در خط‌کش‌های تیره‌دار امروزی به دلیل مدرج بودن، به وسایل اندازه‌گیر جهت تنظیم آنها نیازی نیست)

ابزارهای اندازه‌گیری، اندازه‌گذاری و خط کشی طول در صنعت چوب

شکل 9 ـ نحوه تنظیم خط‌کش تیره‌دار با استفاده از خط‌کش فلزی

ـ پیچ خروسک را محکم کنید تا اندازه تغییر نیابد. جهت خط‌کشی روی قطعه کار به مراحل بعدی کار توجه کنید.

ـ بدنه مستطیل شکل خط کش را به نَر کار تکیه دهید.

ـ بدنه تیره‌دار را روی نَر کار به سمت بالا گردش دهید تا نیش تیره‌دار با سطح چوب تماس یابد.

ـ خط‌کش را با دست راست از بدنه آن بگیرید. (شکل 10)

ابزارهای اندازه‌گیری، اندازه‌گذاری و خط کشی طول در صنعت چوب

شکل 10 ـ نحوه در دست‌گیری خط‌کش تیره‌دار

ـ خط‌کش تیره‌دار را چسبیده به نَر کار به صورتی حرکت دهید که نیش فلزی تیره‌دار با سطح چوب تقریباً زاویه‌ای بین 45 تا 50 درجه داشته باشد.

ـ با فشار دادن به سمت جلو و هماهنگ با فشار آن بر روی چوب، در روی سطح چوب اثری از نیش فلزی باقی می‌ماند. (شکل 11)
ابزارهای اندازه‌گیری، اندازه‌گذاری و خط کشی طول در صنعت چوب

شکل 11 ـ خط‌کشی با خط‌کش تیره‌دار

بخش پژوهش‌های دانش آموزی تبیان

تهیه: علیرضا سرمدی

تنظیم : اعظم اژدری

مطالب مرتبط

ابزارهای اندازه‌گیری (خط‌کش قسمت اول)

ابزارهای اندازه‌گیری (خط‌کش قسمت دوم)