خانمهایی که عادت ماهانه نمیشوند
علل و عوامل خطر
بیشتر دختران در سن 9 تا 18 سالگی (به طور میانگین 12 سالگی) خونریزی عادت ماهانه دارند.
معمولا آمنوره اولیه، در دختران بیشتر از 15 سال و دخترانی که تغییرات طبیعی دیگر دوران بلوغ را ندارند، دیده می شود.
متولد شدن با ضعف اندام تناسلی و یا لگن ( از دست دادن رحم، تنگی گردن رحم و یا سپتوم واژن) می تواند فرد را به سوی آمنوره اولیه بکشاند.
هورمون ها در عادت ماهانه زنان، نقش مهمی دارند.
در شرایط زیر مشکلات هورمونی رخ می دهند:
- تغییراتی در قسمتی از مغز اتفاق افتاده باشد. آن قسمتی که هورمون ها به تنظیم دوره عادت ماهیانه کمک می کنند.
- تخمدان ها به درستی کار نکنند.
آمنوره اولیه ممکن است در اثر موارد زیر باشد:
- اختلال ژنتیکی
- عفونت بوجود آمده در رحم مادر و یا بعد از تولد
- سایر نقایص هنگام تولد
- تومورها
در بسیاری موارد، علت آمنوره اولیه هنوز ناشناخته مانده است.
اگر آمنوره به علت کاهش وزن است (به علت بی اشتهایی و زیاد ورزش کردن)، با افزایش وزن و کاهش ورزش می توان عادت ماهانه داشت
عوارض آمنوره اولیه
- سندرم آدرنوژنیتال
- بی اشتهایی عصبی (آنورکسیا)
- ناهنجاری کروموزومی مانند: سندرم ترنر
- هیپرپلازی غده فوق کلیوی مادرزادی
- بیماری های مزمن و طولانی مدت
- بیماری کوشینگ
- عدم رشد غدد جنسی
- هیپوگنادیسم هایپوگنادوتروپیک
- افزایش پرولاکتین در خون
- چاقی
- دو جنسیتی
- تومور غده هیپوفیز و یا غده فوق کلیوی
علائم
- فقدان خونریزی ماهیانه
- نداشتن دیگر علائم بلوغ
راه های تشخیص
پزشک، معاینه بدنی می کند و از سابقه پزشکی فرد سئوال می کند.
آزمایش بارداری نیز انجام خواهد شد.
آزمایش خون شامل اندازه گیری: FSH، LH، پرولاکتین، TSH، T3 و T4 می باشد.
آزمایشات دیگر نیز ممکن است انجام گیرد، از جمله: تجزیه کروموزوم، سی تی اسکن از سر، ام آر ای از سر و لاپاراسکوپی، سونوگرافی لگن، خروج پروژسترون و سرم پروژسترون.
درمان
درمان بستگی به علت دارد.
آمنوره اولیه به دلیل نقایص تولد، نیاز به دارو (هورمون)، جراحی و یا هر دو دارد.
اگر آمنوره به علت تومور در مغز (تومور هیپوفیز) باشد:
- داروها ممکن است، تومور را کوچک کند.
- گاهی جراحی برای از بین بردن تومور لازم است.
- پرتودرمانی در صورتی که درمان های دیگر موثر نباشد.
اگر این شرایط به علت بیماری سیستمیک باشد، با درمان این بیماری می توان دوره های عادت ماهانه را برگرداند.
اگر آمنوره به علت کاهش وزن است (به علت بی اشتهایی و زیاد ورزش کردن)، با افزایش وزن و کاهش ورزش می توان عادت ماهانه داشت.
پیش آگهی
اگر آمنوره به یکی از دلایل زیر ایجاد شود، با کمک دارو درمانی، تغییرات شیوه زندگی و جراحی می توان آن را درمان کرد:
- سندرم آدرنوژنیتال
- بیماری های مزمن
- بیماری قلبی مادرزادی
- کاهش وزن شدید
- هیپوگنادیسم هیپوگنادوتروپیک
- پرده بکارت بسته شده
- سوء تغذیه
- چاقی
- تاخیر شروع عادت ماهیانه (بیشتر از سن 14 تا 15 سالگی)
- فعالیت زیاد تیروئید
اگر آمنوره به یکی از دلایل زیر باشد، عادت ماهیانه به خودی خود شروع نمی شود:
- ناهنجاری های مادرزادی سیستم تناسلی فوقانی
- فیبروز سیستیک
- رشد غیر طبیعی تخمدان ها
- سندرم بیضه زنانه
- دو جنسیتی
- سندرم ترنر
اگر آمنوره برنگردد، می توان با کمک داروها، یک وضعیتی را همانند عادت ماهانه ایجاد کرد.
دارو درمانی کمک می کند که شما احساسات خود را با خانواده و دوستان در میان بگذارید و همچنین از پوکی و شکننده بودن استخوان ها نیز محافظت می کند.