قصه نفت،خاورمیانه و آخرالزمان

اینها سوالاتی مهم و اساسی است که نیازمند طرح بحثی مفصل و طولانی است اما در این نوشتار سعی بر این است که به طور اختصار به برخی از علل و عوامل موارد مطرح شده، پاسخ داده شود.

خاورمیانه چیست؟

آغاز این بحث را به پاسخ به این پرسش اختصاص می دهیم که اصلا خاورمیانه کجاست و چرا از اهمیت و توجه خاصی برخوردار است؟

به نظر می رسد اغلب افراد ساکن در منطقه خاورمیانه، به شناخت درست و دقیقی از آن نرسیده اند.

آنچه مشخص است اینکه خاورمیانه مکانی است که می توان آنرا شبیه به  یک لولای سه گانه معرفی کرد. این بدان معناست که خاورمیانه در مکانی قرار گرفته که آسیا،اروپا و آفریقا را به یکدیگر متصل می کند. این تنها یک بعد از اهمیت این مکان را مشخص می کند.بعد دیگر اهمیت این منطقه به این خاطر است که این مکان از گنجینه های مهمی برخوردار است. 70 درصد ذخایز نفتی و 40 درصد ذخایر گازی جهان در این منطقه است.خاورمیانه تنها منطقه جغرافیایی در جهان است که شبیه به قلعه ای فتح نشدنی است.

یعنی این منطقه از ویژگیهایی برخوردار است که موجب می شود به مکانی تبدیل شود که فتح آن، امری دشوار و ناممکن باشد. غرب خاورمیانه 3 و نیم میلیون کیلومتر مربع صحرا دارد و به این ترتیب نفوذ از غرب خاورمیانه غیر ممکن است. بنابراین اگر دشمنی بخواهد از این مکان به منطقه حمله کند، با دشواریهای بسیاری مواجه است. بسیاری از سیاستمداران و استراتژیست های جنگی معتقدند که در قرن 21 با وجود سلاح هسته ای و موشک های بالستیک، باز هم تسلط بر خاورمیانه غیر ممکن است. در این مکان 4 دروازه وجود دارد. برخی از این 4 دروازه با عنوان گلوگاه دریایی یاد کرده اند. به کار گیری این عبارات حاکی از اهمیت و حساسیت این نقاط دارد.این نقاط مهم عبارتند از: 1- كانال سوئز در مصر 2- باب المندب مرز جیبوتی و یمن 3- تنگه هرمز مرز آبی میان ایران و عمان 4- تنگه مالكا مرز آبی میان مالزی و اندونزی. طبق نظریه های بسیاری که تاکنون ارائه شده است. این 4 گلوگاه مهم دریایی 4 نقطه حیاتی گذرگاه نفت دنیا را تشکیل می دهند. این 4 تنگه در زمینه اقتصادی و سیاسی نقشی بسیار مهم دارند.

علاوه بر وجود این چهار نقطه حساس در منطقه خاورمیانه، قابلیت ها و خصوصیات دیگری نیز در خاورمیانه وجود دارد که بر اهمیت این مکان می افزاید. خاورمیانه، مکانی است که در آن شاهد زایش فرهنگها و ملل مختلف هستیم. منابع تاریخی به طور دقیق گویای این مطلب می باشند. مسیحیت نیز از همین ناحیه به اروپا رفته است. زادگاه عیسی مسیح در این منطقه است. اگرچه تعریف جامعی از خاورمیائه نشده است اما کشورهای بسیاری در این منطقه واقع شده اند که هر یک به تنهایی دارای اهمیت خاصی می باشند. نکته دیگری که این مکان را دارای اهمیت می کند، اتصال جغرافیای خاکی و فرهنگی در این منطقه است. این بدان معناست که اگر غرب به نقطه ای از خاورمیانه چشم داشته باشد و انرا مورد تعرض قرار دهد، بر سایر مکانها نیز اثر می گذارد به گونه ای که گویا جریانات دیگری به دنبال آن به راه خواهد افتاد. مثلا اهانتی که سالها قبل به ساحت مقدس پیامبر شد در کل خاک خاورمیانه حرکتی ایجاد کرد و طی این حرکت ممکن است دولتمردان این منطقه مدتی  نفت را نفروشند و ناگهان قیمت نفت در سطح جهانی بالا می رود. این یعنی اتصال خاک با فرهنگ و البته به معنای اهمیت ذخایر نفتی این منطقه می باشد. کافی است نگاهی به امار ذخایر شرق اسلامی بیندازید.

اگر مجموع ذخایر نفتی جهان 899 و نیم میلیارد بشکه باشد، سهم اوپک 646 و نیم بشکه و کشورهای خلیج فارس 4/ 530میلیارد بشکه است.

یعنی بخش عمده ذخایر نفتی جهان متعلق به این منطقه است. از مجموع ذخایر گازی جهان، به طور تقریبی در ایران 2/14 تریلیون متر مکعب گاز وجود دارد که در دنیا مقام دوم را در زمینه ذخایر گازی دارد.

طبق امارهای ارائه شده از ذخایر انرژی در سطح دنیا اینطور گفته شده است که امریکا و نروژ تا 10 سال آینده نفت دارند. کانادا تا 8 سال.ایران تا 53 سال.امارات تا 75 سال و عربستان تا 55 سال. اما عراق تا 526 سال آینده نفت خواهد داشت. این به چه معناست؟

"براین بكر" در نشست فعالان سیاسی آمریکا درباره تحولات منطقه که به تازگی تشکیل شده بود، اینطور بیان کرد که: دولت آمریكا به مردم دروغ گفت. دولت آمریكا گفت كه عراق به دنبال بمب اتمی است با اینكه تمام بازرسان اتمی بیش از 14 هزار بار تمام عراق را بازرسی كردند و چیزی پیدا نكردند. ولی آمریكا اصرار بر حمله به عراق داشت. در سالهای اخیر فهمیدیم كه 3 روز بعد از 11 سپتامبر و انفجار برجهای دوقلو وزارت دفاع آمریكا مشغول طراحی حمله به عراق بود."(1)

آقای هانری برانژ در سال 1919 در محفلی پیش از تشکیل کنفرانس صلح،خطاب به کلمانسو(از وزرای وقت فرانسه) اینطور می گوید:

" مملکتی که نفت دارد، امپراطوری را دارا خواهد بود.امپراطوری دریاها به وسیله مواد سنگین نفت.امپراطوری خشکی ها به وسیله بنزین و نفت. امپراطوری دنیا به وسیله قدرت مالی که به ماده حیاتی نفت بستگی دارد. نفت به مراتب قیمتی تر  و احاطه کننده تر و مسلط کننده تر از طلا در روی زمین است."

با اندکی توجه و تامل بر این عبارات به سادگی می توان یک ربط مفهومی را پیدا کرد. ارتباطی که میان وقوع جنگ و ذخایر نفتی موجود در یک کشور وجود دارد.

آری!این تنها بخش کوچکی از یک ماجراست. ماجرایی که ابعاد و زوایای مختلفی دارد که قدم به قدم به بخشی از آنها اشاره خواهیم کرد.

این مطلب ادامه دارد...