«گلچهره» و روایتی از افغانستان

این كارگردان سینما همزمان با اكران فیلمش با اشاره به شكل گیری ایده ساخت فیلم «گلچهره» اظهار كرد: خبری را سه چهار سال پیش خواندم مبنی بر اینكه با مسلط شدن طالبان بر افغانستان، بسیاری از عناصر فرهنگی را مانند سینماها و تئاترها را از بین می برند و سپس به سراغ فیلمخانه افغانستان خواهند رفت. بنابراین كاركنان فیلمخانه برای نجات آنجا در اتاقكی كه مقابلش دیوار كشیده بودند، فیلم ها را چهار سال مخفی كردند.

وی در عین حال گفت: مستندی هم در این خصوص در قالب گفت وگو با كاركنان فیلمخانه ساخته شده بود بنابراین استارت اولیه ی از این خبر خورد. در ابتدا تصمیم داشتم فیلم را در قالب مستند بسازم اما بعد از اینكه تحقیقاتی انجام دادم، تصمیم گرفتم به صورت سینمایی كار كنم.

موساییان درباره لوكیشن «گلچهره» گفت: برنامه داشتیم فیلم را در كابل فیلم برداری كنیم اما متاسفانه به دلیل شرایط این شهر و حساسیت هایی كه موضوع فیلم داشت ما را از این كار منصرف كردند وحتی به جایی رسیدیم كه فیلم را نسازیم چون نمی خواستم به جای كابل، تصاویر روستایی را در ایران نشان دهم.

وی افزود: درخراسان به دنبال لوكیشن گشتیم اما جایی كه شبیه آنجا باشد را پیدا نكردیم و درنهایت تصمیم گرفتیم محله ای از كابل را شامل سینما، میدان و خیابان در اطراف بیرجند بسازیم.

این كارگردان با اشاره به انتخاب بازیگران این فیلم خاطرنشان كرد: مسعود رایگان را كه پیش از این در دو فیلم با او همكاری داشته ام را از همان ابتدای نگارش فیلمنامه برای یكی از دو نقش اشرف خان و گودرز درنظر داشتم كه در نهایت قرار شد نقش اشرف خان را بازی كند و فیلمنامه براساس شخصیت او بازنویسی شد.

موساییان گفت: برای نقش رخساره هم گزینه های دیگری داشتیم و در نهایت با توجه به اینكه لادن مستوفی در نقش های شهری جا افتاده بود با تردید به سراغ او رفتیم. اما با پشتكاری كه از ایشان دیدیم معتقدم بهترین انتخاب را انجام دادیم.

این كارگردان با اشاره به دیگر بازیگران گفت: افشین و هدایت هاشمی با توجه به نگاهی كه به این حرفه دارند درگیری خوبی با نقششان پیدا كردند و با توجه به اینكه افشین هاشمی از نقشش بسیار جوانتر بود اما به خوبی از پس آن برآمد.

وی افزود: در خصوص حسین محب اهری هم گاهی وقت ها تصاویر كلیشه ای از بازیگران در ذهن ما وجود دارد به هرحال ما مقصر هستیم كه آنها را براساس نقش هایشان قضاوت می كنیم و در نهایت ظرافت و طنازی كه ایشان در این نقش داشتند را در هیچ گزینه دیگری ندیدم.

موساییان ادامه داد: در وهله اول كه سراغ افغانستان رفتم فكر كردم با توجه به دیگر آثاری كه در این كشور ساخته شده مردم كمتر به سراغ آن بروند. اما سعی كردم افغانستانی را نشان دهم كه كمتر دیده شده است.

این كارگردان طراحی لباس و لهجه را در این فیلم بسیار مهم خواند و گفت: برای ساخت این فیلم دو مساله اصلی لازم بود كه اگر نبود ارتباط برقرار كردن با آن بسیار سخت می شد. یكی لباس و دیگری لهجه كه برای لهجه مشاور زبان مدت ها با بازیگران كار كرد و در تمام پلان ها نیز حضور داشت.

موساییان درباره شرایط اكران «گلچهره» به ایسنا توضیح داد:در ابتدا با گروه سینمایی «آزادی» قرارداد داشتیم اما نوبت اكران به جشنواره فیلم فجر می رسید بنابراین در نهایت تصمیم گرفتیم آن را در گروه مخاطب خاص كه زمان بیشتری را در بر می گیرد، اكران كنیم.

وی افزود: در حال حاضر سینماهای «گلچهره» كم هستند و بعضا سانس های محدودی داریم و اگر بتوانیم با همین تعداد سالن و سانس مخاطبین فیلم را كه همه را شامل می شوند به سینما بكشانیم موفق شده ایم.

موساییان درباره اكران این فیلم در خارج از ایران نیز اظهار كرد: رایزنی هایی انجام شده است تا فیلم توسط بخش بین الملل بنیاد سینمایی فارابی در افغانستان و تاجیكستان اكران شود. زمان نمایش فیلم در جشنواره افرادی از تلویزیون افغانستان و سفیر و اعضای سفارت این كشور در ایران فیلم را دیدند كه خوشبختانه بازتاب خوبی در میان آنها داشت.

این كارگردان در بخش پایانی سخنانش از احمد میرعلائی مدیر عامل بنیاد سینمایی فارابی برای حمایت از ساخت این فیلم قدردانی كرد و گفت: ایشان زمانی از فیلم حمایت كرد كه «گلچهره» می توانست اصلا ساخته نشود و در پوشه ی فیلم های رد شده قرار داشت اما تنها شانسش تغییر مدیریت فارابی بود و سرانجام آقای میرعلائی با نگاه خوبی به موضوع فیلم برخورد كردند.

وی تاكید كرد: سه سال پیش فیلمنامه «گلچهره» در بسیاری از جاها رد شد اما بعد كه ساخته شد همه از آن تعریف كردند.

موساییان درباره فیلم جدیدش گفت: فیلمنامه ای را به عنوان «فرزند چهارم» درباره اتفاقات و شرایط انسانی آفریقا دارم كه پنجشنبه برای بازبینی لوكیشن ها سفری را به این قاره خواهم داشت.

داستان «گلچهره» درباره اشرف خان صاحب سینمای کابل است که پس سقوط دولت کمونیستی نجیب الله و تسلط مجاهدین بر کابل می خواهد سینمایش را باز سازی کند اما یکپارچگی دولت دیری نمی پاید و جنگ های داخلی بار دیگر از خرابه های کابل سر برمی آورد و این جنگ به فیلم خانه ملی افغانستان نیز راه می یابد، جایی که تاریخ تصویری یک ملت در آن نهفته است .