آشنایی با سازمان ثبت احوال کشور

تاریخچه

گذشته ثبت امور مربوط به ولادت و ازدواج در ایران بصورت سنتی بیشتر با مراجعه به روحانیون، ریش سفیدان محله یا بزرگان قوم انجام می‌گرفت. ثبت احوال به شیوه کنونی با پیروی از کشورهای اروپایی در ایران رواج یافت. بر اساس مصوبه هیات وزیران در تاریخ 20 آذر ماه 1297 خورشیدی، مقررات تشکیل اداره سجل احوال در وزارت کشور تهیه شد و نخستین شناسنامه برای دختری بنام فاطمه ایرانی در تاریخ 3 دی همان سال صادر شد. از سال 1304 شمسی، بر اساس قانون، دریافت شناسنامه برای کلیه شهروندان ایرانی در مناطقی که در آنها اداره سجل احوال دایر بود الزامی شد. اداره کل احصائیه و سجل احوال بر اساس مصوبه 20 خرداد 1307 با وظایف مستقل و به عنوانی نهادی وابسته به وزارت کشور کار خود را آغاز کرد. با بازنگری وظایف و آئین نامه‌های مربوط به این نهاد، نام آن در سال 1319 به اداره کل آمار و ثبت احوال تغییر یافت. آخرین بار در سال 1355 با تعریف وظایف و ساختار جدید، این نهاد به نام کنونی یعنی سازمان ثبت احوال کشور تغییر نام داد. بعد از انقلاب ایران (1357)، برخی وظایف و آئین نامه‌های این سازمان در سال 1363 مورد بازنگری مجلس شورای اسلامی قرار گرفت

ساختار و تشکیلات

سازمان ثبت احوال دارای یک حوزه ستادی و سی اداره کل در سی استان کشور است. ساختار اداری هر اداره کل تقریبا مشابه ساختار حوزه ستادی است. حوزه ستادی دارای سه معاونت و شش اداره کل است. رئیس سازمان ثبت احوال کشور معاون وزیر کشور به حساب می‌آید

وظایف سازمان

سازمان ثبت احوال وظیفه گردآوری چهار دسته اطلاعات اصلی جمعیتی را برعهده دارد: ثبت تولد (ولادت)، ثبت مرگ، ثبت ازدواج و ثبت طلاق. بر اساس مصوبه سال 1363 مجلس شورای اسلامی، وظایف سازمان به شرح زیر است:

1. ثبت تولد و صدور شناسنامه برای نوزادان

2. ثبت مرگ وصدور گواهی وفات

3. تعویض شناسنامه

4. ثبت ازدواج و طلاق و نقل تحولات

5. صدور گواهی ولادت برای شهروندان خارجه

6. تنظیم دفاتر ثبت کل وقایع و نام خانوادگی

7. تهیه آمارهای جمعیتی

علاوه بر موارد فوق صدور کارت شناسایی ملی همراه با شماره ملی و کد پستی 10 رقمی برای افراد بالای پانزده سال ایران از دیگر وظایف این سازمان است