مهره داران

الف) بدون جمجمه ها (مازه داران اولیه) و

ب) جمجمه داران یا مهره داران

دارای ریسمان عصبی در پشت بوده و بدنشان بند بندی است. لوله گوارش کامل دارند. درون بدنشان بزرگ است. ابتدای دستگاه تنفسی آن ها با ابتدای دستگاه گوارشی شان مربوط است. و اغلب دم و مخرجی دارند که زیر دم آنها قرار دارد.

الف) بدون جمجمه ها را گاهی مازه داران پست Lower chordates نیز می نامند. زیرا بدون جمجمه، آرواره، ستون مهره ها و ... جفت می باشند و همگی دریایی هستند.

این جانوران، به سه زیر شاخه ی عمده ی نیمه مازه داران، غلاف داران و سر مازه داران تقسیم می شوند...

گروه اول دارای ستون مهره ی کوتاه در بخش جلوی بدن بوده و بافت عصبی آنها در رو پوست به صورت شیاری جای دارد.

گروه دوم که لاروی شبیه بچه قورباغه بوده و کوچک می باشند.

این لارو ها دارای مهره ها (مازه) و رشته عصبی در پشت هستند که تا دم امتداد دارد. شکاف های آبششی در آن ها دیده می شود. جانور بالغ کیسه ای شکل بوده، دارای یک غلاف پهن است. در این جانوران دفع وجود ندارد.

گروه سوم سری نیزه ای شکل دارند. مانند آمفی اگزوس که تقریبا شبیه ماهی هاست. و بدنی بند بندی دارد. پوشش بدن آن ها از لایه ی یاخته پوشیده شده است.

ستون مهره ها و رشته های عصبی آنها دائمی بوده و سر تا سر ناحیه ی پشت واقع شده است.

این جانوران در شن های ساحلی زندگی می کنند.

ب)

گرد دهانان

شامل مارماهی ها Lempreys هستند.

یک نوع مار ماهی که انگل ماهی های دیگر می شود و به نام هاگ فیش Hag fishes و

مار ماهی های لجنی Slime Eels که در آب های شور و شیرین به سر می برند.

این جانوران که پست ترین مهره داران زنده اند. بدون آرواره بوده و نزدیک ترین وابسته هایشان متعلق به دوره های سیلورین Sklurian و دونین Devonian  می باشند.

دهان گردان 6 تا 14 جفت است که در کیسه هایی در طرفین گلو قرار دارد.

دو کلیه دارند، مغز مشخص و متمایز است و بین 8 تا 10 جفت رشته عصبی مغزی جمجمه ای دارند.

اندام شنوایی آنها 1 تا 2 جفت مجرای نیمه غضروفی دارد.

قلب دو خانه ایست. دهلیز و بطن. در خون گلبول سفید Leuconytes و قرمز Erythrocytes گرد و هسته دار وجود دارد.

دمای بدن آنها متغیر است بنابراین خونسردند. Poikilothermous

این دسته (گرد دهانان) به علت نداشتن سر ویژه و متمایز و نداشتن آرواره، اندام های جفت، دنده ها و کیسه های بویایی و ... با سایر مهره داران اختلاف دارند. 

وجود مغز و رشته های عصبی جفت جمجمه ای، گوش های داخلی، گلبول های سفید و قرمز خون و همچنین بخش های ابتدایی ناشی از مهره های بند بندی و دستگاه های متناسب با جانوران مهره دار باعث قرار دادن این گروه از جانوران در گروه مهره داران شده است.

مرکز یادگیری سایت تبیان

تنظیم: یگانه داودی