فرصت تفریحی یا تبلیغ عشق ممنوع

این نوشتار با اشاره به سریال "عشق ممنوع"به ارائه تحلیل درباره سریالهای ترک ماهواره می پردازد.

درباره ماهواره و تعدد شبکه های ماهواره ای، سخن بسیار است. تقریبا اغلب ما از این مسئله آگاه هستیم که بیش از نیمی از مردم کشور مان، مخاطبان شبکه های ماهواره ای هستند. در این میان نقش و جایگاه سریالهای تلویزیونی خارجی بسیار مهم و قابل توجه است. احتمالا به همین خاطر شبکه هایی همچون فارسی وان و زمزمه تاسیس شدند. با راه اندازی این شبکه ها، سایر شبکه های ماهواره ای نیز اقدام به پخش سریالهای مختلف کردند. آنچه مسلم است اینکه روند تاثر گذاری در یک مجموعه و سریال تلویزیونی دنباله دار، به مراتب بیشتر از یک فیلم سینمایی است. به این دلیل که شخصیتها و موضوع مطروحه در یک سریال، دائما تکرار می شوند و مخاطب با تک تک شخصیتهای یک سریال، خو می گیرد و حتی ممکن است با انها همزاد پنداری کند.

بدون شک دست اندرکاران این شبکه ها به قدرت تاثیر گذاری سریالهای تلویزیونی بر اذهان مخاطبان آگاهند. یک مجموعه تلویزیونی این قدرت را دارد که یک موضوع را طوری ساخته و پرداخته کند که مورد توجه بسیاری از افراد قرار گیرد، و اهمیت و جایگاه ویژه ای را در اذهان افراد، پیدا  کند و از زوایای مختلف مورد بحث و بررسی قرار گیرد. یک سریال تلویزیونی قادر است که توجه و تمرکز بسیاری را از جانب مخاطبان دریافت کند و به این ترتیب منجر به شکل گیری تفکرات خاصی در افکار مخاطبان خویش می شود.

یک سریال تلویزیونی این قابلیت را دارد که در معرض نگاه دائمی مخاطبان قرار گیرد. خصوصا که در شبکه های ماهواره ای اخیرا دیده می شود که اغلب این سریالها که محصول کشور ترکیه هستند، به طور شبانه پخش می شوند و تکرار تمامی قسمتهای پخش شده در طول هفته در دو روز پایانی هفته،مجددا پخش می شوند.

اما داغ ترین مجموعه های ترک که در اخیرا پخش شده و یا در حال پخش هستند، عبارتند از عاصی،عشق ممنوع،ایزل و ...

"عاصی" عنوان سریالی است که چندی پیش از شبکه "ام بی سی" فارسی پخش شد و اکنون در شبکه های غیر فارسی در حال پخش مجدد است. این سریال داستانی کش دار و دراماتیک دارد و نحوه داستان پردازی و انتخاب بازیگران این مجموعه موجب شد تا مخاطبان بسیاری را جذب خود کند.

البته محتوای این سریال به گونه ای بود که برخی از ارزش های خانواده در آن مطرح بود و والدین به رفتارهای فرزندان خود توجه و حساسیت نشان می دادند و موضوعاتی همچون خیانت و ...در این مجموعه دیده نمی شد. با این حال به تصویر کشیدن بالا و پائین های یک عشق داغ بین زوج اصلی داستان، و تماشای رفتارهای ناشی از این احساس، طبیعتا تاثیرات بسیاری بر مخاطبان و خصوصا قشر جوان جامعه ما خواهد داشت.

ایزل هم از مشهورترین سریالهای ترکی است که به تازگی از همان شبکه ای که سریال عشق ممنون را پخش می کند، در حال پخش است. در این سریال هم موضوعاتی از قبیل خشونت،دزدی،قتل و خیانت رخ می دهد.

اما سریال عشق ممنوع که این روزها در محافل بسیاری مورد نقد و بررسی عموم افراد جامعه قرار دارد، سریالی بحث انگیز و پر مسئله است. سریالی که مقصود اصلی این نوشتار است. با توجه به اینکه این سریال اولین بار چند سال پیش به طور هفتگی پخش می شد و اکنون به طور شبانه پخش می شود، هنوز هم مخاطبان بسیاری دارد. مخاطبانی که با شور و حرارت بسیاری داستان را پیگیری می کنند و مشتاقند تا بدانند این قصه به کجا خواهد رسید...

طبق اخبار منتشر شده در رابطه با این سریال اینطور بیان شده که از سال 2010 تمامی کانال های فارسی زبان در خواست خرید این سریال را کردند ولی هیچ کدام موفق به خرید این سریال که یکی از گرانترین سریال های دنیا محسوب میشود، را نداشتند .

این سریال حتی در یکی از کانال های امریکا هم با زیرنویس انگلیسی پخش شد . و این برای کشور ترکیه یک رکورد بزرگ محسوب می شد .در کانادا هم یک کانال اینترنتی توانست سریال را با زیرنویس پخش کند و حتی امریکای لاتین هم امسال شروع به پخش این سریال کرد .

بازیگر نقش اول سریال "برن سات" در نقش بیهتر، بیش از 20 جایزه برای پرفورمانس خود در بازی نقش بیهتر دریافت کرد. این سریال باعث شهرت ترکیه و سریال های دیگر در دنیا شد و در حدی که چندی پیش روزنامه لندن تایمز درباره سریال های ترکیه و موفقیت های آنها مطلبی نوشت .

همینطور بازیگران نقش اول سریال پرطرفدار ترین بازیگران سال شدند و در رمانیا و کشور های عرب، بازیگران این سریال به عنوان الگو انتخاب شدند .

کشور رمانیا و یونان از اولین کشورهایی هستند که این سریال را در حالی که در حال پخش بود خریداری کردند و هزینه بزرگی پرداخت کردند .

اما ابتدا بشنوید از داستان این سریال که بیانگر قصه زندگی دختری است که پدرش را از دست می دهد و با خواهر و مادرش تنها می ماند. خواهرش که از او بزرگتر است با نامزدش ازدواج می کند و او و مادرش که ارتباط خوبی هم با یکدیگر ندارند، به زندگی ادامه می دهند تا اینکه مردی میانسال به نام عدنان که همسرش را از دست داده و از دوستان سابق پدر این دختر بوده، از او خواستگاری می کند و قهرمان مونث داستان(بیهتر)با مردی که دو برابر خودش سن دارد و دو فرزند نیز دارد، زندگی مشترک خویش را اغاز می کند و وارد خانه ای بزرگ و مجلل می شود که در آن خانه، خانواده عدنان به همراه خدم و حشم آنها زندگی می کنند. عدنان یک پسر و دختر نوجوان دارد و برادر زاده یتیم او که پسری جوان به نام بهلول است نیز با انها زندگی می کند. پس از گذشت مدتی، رابطه ای عاشقانه میان بیهتر و بهلول ایجاد می شود و به این ترتیب تمامی داستان حول محور خیانتی بزرگ رقم می خورد. در پایان داستان، بهلول، دختر عموی خود را برای ازدواج انتخاب می کند و بیهتر به خاطر این اتفاق دست به خودکشی می زند.

توجه داشته باشید که این داستان به موضوعی پرداخته که به عنوان یک تابوی بسیار مهم و حساس در فرهنگ جامعه و فرهنگ دینی و اعتقادی ما، محسوب می شود. داستانی که برای چندمین بار از شبکه های فارسی زبان با دوبله ای نسبتا قابل قبول، در حال پخش است و اقبال قابل توجهی را به خود جلب کرده است. البته دلیل علاقه مندی مخاطب به این سریال تنها به خاطر موضوع فیلم نیست. بلکه انتخاب بازیگران،نحوه لباس پوشیدن و طراحی داخلی منازل نمایش داده شده در فیلم و...تاثیر بسیار زیادی در افزایش جذابیت این فیلم  داشته است. در نگاهی خاص به این سریال می توان اینطور بیان کرد که گه گاه به نظر می رسد این مجموعه تبلیغی وسیع برای تولید کنندگان پوشاک ترکیه است به گونه ای که در این سریال طولانی که نزدیک به حدود 150 ساعت می باشد، تمامی هنرپیشه ها از لباس های تکراری استفاده نمی کنند.

اما به طور کلی می توان گفت سریالهایی از این دست در درجه اول به تبلیغ و ترویج شیوه زندگی به سبک و سیاق جوامع غربی را دارند. به این صورت که مواردی همچون خیانت همسران به یکدیگر را امری موجه جلوه می دهند و این نوع روابط را به دیده مخاطب عادی می سازند. در درجه دوم به ترویج فرهنگ مادی گرایی دامن می زنند. به گونه ای که هدف از زندگی را تنها در خوشگذرانی خلاصه می کنند. خوشگذرانی هایی که شامل رفتن به مهمانی،مسافرت،دیسکو و....می شود.

کلام آخر

تماشای متعدد برخی از معانی و پیامها از قبیل، عشق های ممنوعه،خیانت،دروغ و...به مرور زمان موجب ایجاد تاثیراتی محسوس بر پیکره فرهنگ و اعتقادات یک جامعه می شود. تماشای مکرر فیلم هایی حاوی این مضامین، موجب می شود تا پس از گذشت زمانی نه چندان طولانی، برخی از نگرش ها و تفکرات مسموم در اذهان افراد جامعه، تثبیت شوند. به راستی برای عبور از این مشکلات و موانع چه باید کرد؟ به نظر می رسد تنها راه حل باقی مانده ایجاد آگاهی و اطلاع رسانی است. انتخاب با خودتان است!