مهاجرت پرندگان
آیا تا به حال پرنده ی مهاجری را در حال پرواز دیده اید؟ دیده اید که با چه قدرت و همتی بال می زند؟ شاید به خود بگویید این که کاری ندارد؛ همان اندازه که پرنده ها در آسمان پرواز می کنند، ما انسان ها هم روی زمین راه می رویم. اما بهتر است پرندگان را خیلی هم دست کم نگیرید.
مرغان دریایی مهاجر در یک سال 32000 کیلومتر پرواز می کنند! برای آن که این میزان را بهتر درک کنید، بد نیست بدانید که طول جغرافیایی ایران از شمال به جنوب در حدود 1600 کیلومتر است. پرندگان بر بالای آب اقیانوس ها ساعت ها بال می زنند تا خود را به خشکی برسانند. علت اصلی مهاجرت پرندگان، دست یابی به منابع غذا و آب است. آن ها از گوشه و کنار دنیا به سوی این منابع پرواز می کنند. شاید از خودتان بپرسید چه طور مسیرشان را ردیابی می کنند. متاسفانه تا به امروز برای پرسش بسیار خوب شما، پاسخی قطعی پیدا نشده است (گفته بودیم که پرنده ها را دست کم نگیرید). به باور برخی از دانشمندان، پرنده ها در هنگام روز از روی جایگاه خورشید در آسمان و در شب به کمک موقعیت ستارگان، مسیرشان را تشخیص می دهند. برخی دیگر بر این باورند که این جانوران از روی مغناطیس زمین، مسیرشان را پیدا می کنند. شاید هم به کمک قدرت بویایی، شنیداری و یا بینایی خود، مسیریابی می کنند. حالا یک دسته غاز خوش آب و رنگ را در نظر بگیرید که بالای سرتان پرواز می کنند. آیا با توجه به آن چه قبلا خوانده و یا دیده اید، می توانید به یاد آورید که هنگام پرواز در آسمان، آن ها چه شکلی را تشکیل می دادند؟ اگر پاسخ شما عدد هشت است، آفرین بر شما. این پرندگان به شکل عدد هشت فارسی و یا حرف (V) لاتین در آسمان پرواز می کنند. با این روش، پرندگانی که پشت پرنده ی رهبر پرواز می کنند، می توانند از جریان هوایی که بال زدن پرنده ی جلویی ایجاد می کند، بهره ببرند؛ درست مثل این که یک کمک موتور به بال های خود بسته باشند. به این ترتیب آن ها انرژی بیش تری را در بدن خود ذخیره می کنند.
پرندگان مهاجر در طول سفر پر فراز و نشیب خود با خطرهای زیادی روبه رو می شوند. خطرهای طبیعی مانند شکار شدن توسط پرندگان قوی تر و یا خطرهایی که از جانب انسان زندگی شان را تهدید می کنند؛ شکارچی ها و یا آلودگی های صنعتی که موجب مرگ صدها پرنده می شود. گاهی هم پرندگان جوان و بی تجربه، اما ماجراجویی پیدا می شوند که راه سفر را در پیش می گیرند؛ اما سر از جایی در می آورند که هزاران کیلومتر با مقصد اصلی فاصله دارد.
بخش کودک و نوجوان تبیان
منبع:هدهد(سمیرا قاسمی)