بواسیر چیست؟

همورویید یا بواسیر در واقع عبارت است از ورم سیاهرگ های خونی.

سیاهرگ ها، رگ هایی هستند که خون را به قلب باز می گردانند. اگر به هر دلیلی کار و عملکرد سیاهرگ ها دچار اختلال شود، عبور و چرخش خون در این رگ ها از حالت طبیعی خارج شده و به علت جمع شدن خون در قسمتی از رگ، سیاهرگ حالت برجسته و ورم کرده پیدا می کند، مانند سیاهرگ های واریسی پا  که در اثر گشادی رگ به صورت برآمدگی های کبودرنگ زیر پوست مشاهده می شوند.

علل بواسیر

- یبوست مزمن

- اسهال مزمن

- زور زدن موقع اجابت مزاج

- نشستن طولانى مدت در توالت

- افزایش سن

- عوامل ارثى

- حاملگى

- تحرک بدنی کم

- رژیم‌ غذایی‌ بدون‌ فیبر

- عدم استفاده از میوه و سبزیجات

نشستن‌ یا ایستادن‌ به‌ مدت‌ طولانی‌

- چاقی‌

- جراحی‌ راست‌ روده‌ یا پارگی‌ مجرای‌ تناسلی‌ به‌ هنگام‌ زایمان‌ و دوختن‌ آن‌

- بیماری‌ کبدی‌

- سرطان‌ روده‌ بزرگ‌

- بالا بردن‌ فشار خون‌ در سیستم‌ سیاهرگی‌ دستگاه‌ گوارش‌

عوارض‌ احتمالی‌ بواسیر

کم‌خونی‌ فقر آهن‌ اگر خونریزی بواسیر‌ زیاد باشد

درد شدید در اثر وجود لخته‌ خون‌ در بواسیر

عفونت‌ یا زخم‌ شدن‌ بواسیر

پیشگیری از بواسیر

- از زور زدن‌ و نشستن‌ طولانی‌مدت‌ در توالت‌ خودداری‌ کنید.

- اگر اضافه‌ وزن‌ دارید، وزن‌ خود را کاهش‌ دهید.

- مقدار فیبر غذایی‌ را در رژیم‌ خود افزایش‌ دهید.

- روزانه‌ 8 تا 10 لیوان‌ آب‌ بنوشید.

- به‌طور منظم‌ ورزش‌ کنید.

- پس‌ از اجابت‌ مزاج‌، ناحیه‌ مبتلا را به آرامی بشویید.

درمان بواسیر

اصولاً براى برطرف کردن علایم هموروئید با توجه به نوع و تشخیص پزشک متخصص، چندین روش درمانى وجود دارد:

1- درمان طبیعی: معمولاً براى هموروئیدهاى خفیف توصیه مى شود که عبارت است از کنترل یبوست با مصرف رژیم غذایى پر فیبر مثل میوه جات و سبزیجات خام، کاهو، آلو، انجیر، نان سبوس دار، اصلاح عادت اجابت مزاج، استفاده از پمادهاى ضد هموروئید و استفاده از ملین ها و لگن آب گرم.

2- درمان سرپایى : از آنجا که روش هاى جراحى معمول با بسترى شدن بیمار، نیاز به بیهوشى، درد پس از عمل، احتمال خونریزى، ترشح، عفونت و از کارافتادگى همراه بوده و نیاز به مراقبت هاى طولانى مدت دارند، لذا تلاش هاى زیادى براى مهار بیمارى هموروئید به روش هاى متعدد سرپایى از قبیل کوتر کردن، منجمد کردن، رابر بند لیگاتور و سایر روش ها بوده است. ولیکن هیچکدام درمان قطعى براى تمام هموروئیدها نبوده و اکثر این روش ها محدودیت هایى دارند.

3- جراحی : این نوع درمان ها معمولاً برای موارد حاد بواسیر توصیه می شوند و شامل انواع زیر هستند:

- بستن رگ: یک بند لاستیکی به دور بواسیر بسته می شود تا ورود جریان خون به آن را متوقف کند. پس از چند روز، بواسیر و بند لاستیکی خشک و چروک شده و می افتند، اما ممکن است هفته ها طول بکشد تا ناحیه ی آسیب دیده به طور کامل درمان شود. این روش معمولاً بسیار دردناک و همراه با خونریزی است.

- تصلب درمانی: یک محلول شیمیایی به داخل رگ تزریق می شود تا بواسیر را جمع کرده و کوچک کند.

- انعقاد: از یک لیزر برای سوزاندن و جمع کردن بافت های بواسیری استفاده می شود.

- بواسیر برداری: این روش معمولاً موقع پایین افتادن بواسیر استفاده می شود. این روش به صورت عمل جراحی انجام می شود که نیاز به بستری شدن دارد.

4- درمان دارویی : برای‌ کاهش درد، خارش‌ و تورم‌ می‌توان‌ از داروهایی‌ که‌ اختصاصا برای‌ تخفیف‌ علایم‌ بواسیر ساخته‌ شده‌اند استفاده‌ کرد. اگر علایم‌ بواسیر به‌ هنگام‌ حاملگی‌ رخ‌ دهند، از پزشک‌ خود در مورد داروهای‌ مناسب‌ که‌ در حاملگی‌ مشکلی‌ ایجاد نکند سوال‌ کنید. اگر نیاز به‌ استفاده‌ از داروهای مسهل‌ باشد، از نرم‌کننده‌های‌ اجابت‌ مزاج‌ استفاده‌ کنید.

فرآوری : زهره لطیفی

بخش سلامت تبیان

پزشکان ایران

سایت دانشگاه علوم پزشکی تهران

آی آر طب

پزشکان بدون مرز