مردانی که ریش درنمی‌آورند

ریش و سبیل یکی از علائم مردانگی در آقایان تلقی شده و وجود آن نقش بسیار مهمی در زیبایی صورت و حس اعتماد به نفس یک مرد دارد، بنابراین نداشتن ریش و سبیل به هر دلیلی می تواند فرد را دچار استرس شدیدی کرده و او را به جهت مداوا به سمت انواع درمان های دارویی و یا جراحی سوق دهد.

چرا برخی از پسران ریش در نمی آورند؟

گاهی در برخی از پسران موهای کرکی صورت تبدیل به موهای نهایی نمی‌شود. بعد از بررسی غدد اولین مسئله ای که برای کم مویی پسران مطرح است مشکل ارثی است.

ترشح هورمون تستوسترون به هنگام بلوغ در پسران که معمولا در سن 13 تا 17 سالگی اتفاق می افتد، موهای کرکی را در نواحی خاصی که گیرنده تستوسترون دارند به موهای نهایی تبدیل می‌کند. این نواحی خاص شامل ریش، سبیل، قسمت های جلوی سینه، کتف‌ها و تنه می شود که به محض بلوغ، این موها از حالت کرکی تبدیل به موهای نهایی می‌شوند، یعنی موهایی هستند که دوره رشد طولانی داشته و حدود یک سانتیمتر در ماه می‌توانند رشد کنند.

گاهی در برخی از پسران موهای کرکی تبدیل به موهای نهایی نمی‌شوند که این مشکل یا به این دلیل است که وی هنوز بالغ نشده است و مشکل هورمونی دارد و اگر رشد موها تا 17 یا 18 سالگی به تاخیر افتد، والدین بایستی فرزند خود را به نزد پزشک متخصص غدد ببرند.

گاهی مشخص می‌شود که فرد بالغ شده است و دیگر آثار بلوغ همچون رشد عضلات بدن، افزایش میل جنسی، دو رگه شدن صدا را دارد و این سوال پیش می آید که چرا موهای نواحی خاص بدن فرد رشد نکرده است. بعد از بررسی غدد، اولین مسئله‌ای که مطرح است مسئله نژادی و ارثی است.

برخی از نژادها مثل نژادهای زرد و آسیای میانه این کم مویی را دارند و طبیعی است.

برخی هم به صورت وراثتی در جاهایی از نواحی بدن دچار کم مویی هستند.

گاهی هر سه ی این عوامل رد شده و مشخص می شود که مشکل کم مویی به عنوان صفت پیشینه یا بدون علت است.

برای رشد کردن مو در این افراد، تجویز محلول های موضعی مثل ماینوکسیدیل ممکن است در موارد محدودی موثر واقع شود و به رشد موهای کرکی و تبدیل به موهای نهایی کمک کند.

درمان‌های جراحی برای کاشت ریش و سبیل امکان پذیر است، اما کاملا طبیعی نیست و به دلیل این که صورت در معرض دید مستقیم است فرد بایستی واقعا از نظر روحی طالب این جراحی باشد و تا جایی که امکان دارد اگر از این کار پرهیز شود بهتر است.

از دو روش جراحی FIT و FUE برای کاشت سبیل و ریش در فرد استفاده می‌شود. در روش FIT یک مو را از پشت سر برداشته و پس از تقسیم کردن، مو را به صورت تک تک درآورده و سپس در داخل پوست کار گذاشته می شود، اما در روش FUE موها به صورت تک تک از پشت سر برداشته و تک تک هم کاشته می شوند.

کاشت مو بایستی توسط متخصص پوست و مو، متخصص جراحی پلاستیک و متخصص گوش و حلق و بینی انجام گیرد و این کار بایستی حتما در اتاق عمل و با شرایط مناسب صورت گیرد.

عمل کاشت موی صورت در واقع نه تنها عملی برای بازیابی موهای صورت در ناحیه ریش و سبیل است، بلکه برای ایجاد موهایی ضخیم تر در ناحیه گونه و یا نواحی دچار اسکار (جای زخم) سوختگی یا آکنه می باشد.

مشکلات و بیماری های موثر در کاهش ریش

عدم وجود موی صورت می تواند مادرزادی، یا به علت الکترولیز و یا لیزر موی زائد و یا حتی ضربه و جراحت ناشی از سوختگی یا انواع حوادث باشد.

از طرفی بسیاری از مشکلات و بیماری های سیستمیک مثل مشکلات هورمونی یا بیماری هایی نظیر آلوپسی آره‌آتا (طاسی منطقه ای) و یا بیماری تریکوتیلومانیا (کندن ریش و سبیل به دلیل بیماری روانی مثل وسواس و یا عادت به کندن آن) می تواند منجر به کاهش میزان ریش و سبیل و یا از بین رفتن بخشی از آن شود.

اشعه درمانی، شیمی درمانی و برداشت تومور در ناحیه ریش و سبیل یا جراحی از علل دیگر از بین رفتن ریش است.

با توجه به علل متفاوت این مشکل، مشاوره قبل از هر گونه اقدام درمانی می تواند در انتخاب روش درمانی به پزشک کمک کند.

در صورت وجود تریکوتیلومانا، کاشت ریش و سبیل فایده ای نداشته و بایستی فرد ابتدا به روانپزشک مراجعه کند.

همچنین کاشت ریش و سبیل در بیماری آلوپسی آره آتا که در آن دایره های کوچک و بزرگ در منطقه ریش و سبیل کاملا خالی از مو می شوند، فایده ای نداشته و انجام آن در این بیماری ممنوع می باشد.

مشکلاتی که برای کاشت ریش و سبیل وجود دارند

1- در هیچ کجای بدن مویی وجود ندارد که کاملاً شبیه موی ریش و سبیل باشد. لذا موهای کاشته شده به با موهای فعلی ریش و سبیل تا حدی تطابق ندارند (البته این مشکل در مواردی که بیمار اصلاً ریش و سبیل ندارد، وجود نخواهد داشت).

موهای کاشته شده از لحاظ مشخصات ظاهری (مثل رنگ، ضخامت و غیره) تا حدی با موهای قبلی ریش و سبیل فرق می کنند. البته باید در انتخاب محل برداشتن مو برای کاشت ریش و سبیل دقت کافی به عمل می آید تا این مشکل تا حد امکان کمتر شود. ولی باید توجه داشت که هیچگاه این موها کاملاً شبیه موهای قبلی ریش و سبیل نخواهند شد.

2- با توجه به لوازم فعلی مورد استفاده برای کاشت ریش و سبیل (که البته بسیار ظریف و میکروسکوپیک هستند) این عمل معمولا موفقیت آمیز است و می توان تراکم شبیه ریش و سبیل طبیعی را ایجاد کرد.

ولی ممکن است فاصله موهای کاشته شده بیشتر از موهای طبیعی ریش و سبیل باشد که می توان در جلسه دوم کاشت ریش و سبیل این فاصله ها را کم کرد. ولی به هر حال از نظر تراکم، بعضی مواقع شبیه ریش و سبیل طبیعی نخواهد شد.

3- با توجه به چرب بودن طبیعی پوست صورت در ناحیه ریش و سبیل، امکان بروز جوش های چرکی پس از کاشت ریش و سبیل بیشتر از کاشت موی سر است. لذا گاهی لازم است بیمار برای مدتی پس از کاشت ریش و سبیل از آنتی بیوتیک استفاده نماید. البته این مطلب ارتباطی با رشد موهای کاشته شده ندارد.

مراحل برداشت و کاشت موها در مورد کاشت ریش و سبیل، شبیه کاشت موی سر است، با این تفاوت که در کاشت ریش و سبیل فقط از واحدهای فولیکولی دارای یک یا دو تار مو استفاده می گردد و سوراخ های پوست با استفاده از ابزار بسیار ظریف و کوچکی ایجاد می شوند تا محل کاشت کاملا نامشخص باشد.

فرآوری: معصومه آیت اللهی

بخش سلامت تبیان

سلامت نیوز - دکتر محمد گلشنی، دبیر انجمن متخصصین پوست ایران

سایت دکتر محمدعلی نیلفروش زاده ، متخصص پوست و مو