رایتل و بازار همراه ایران

نسل سوم شبکه تلفن همراه از 30 آبان  به‌صورت تجاری وارد بازار تلفن همراه کشور شد. در مراسم رونمایی از برند رایتل، دکتر شیخ‌الاسلامی وزیر کار، تعاون و رفاه اجتماعی، علی یزدان‌جو مدیرعامل شستا، حمید فرنگ مدیرعامل شرکت تأمین تله کام و محمد کرمپور معاون وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات حضور داشتند.

این اپراتور علاوه بر سرویس‌های چندرسانه‌ای و مکالمه تصویری، دسترسی به اینترنت را با سرعت 512 کیلوبیت بر ثانیه از طریق تلفن همراه برای کاربران مهیا می‌کند.

‌عنوان رایتل از ترکیب « رأی» ‌ (خرد) و «تل» (مخفف تلفن) تشکیل شده است. اپراتور سوم تلفن همراه که قرار است نسل سوم تلفن همراه را وارد بازار کشور کند، سال گذشته پروانه فعالیت خود را از سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی دریافت کرد و یکی از زیرمجموعه‌های شرکت سرمایه‌گذاری تأمین اجتماعی (شستا) است.

طبق پروانه فعالیت این اپراتور قرار بود در خردادماه سال 90 سیم کارت‌های خود را وارد بازار کند که با 6 ماه تاخیر دوشنبه آغاز راه‌اندازی شبکه خود را اعلام کرد.

این تاخیر در ارائه البته اشکالاتی را هم به همراه داشت. دیر آمدن اپراتور سوم بیشترین ضرر را به مردم و دولت وارد کرد. اگر اپراتور سوم در زمان مقرر خود وارد بازار شده بود بازار ارتباطات کشور بیش از پیش رقابت را احساس می‌کرد. در حوزه خدمات ارزش افزوده شاهد تنوع و کیفیت بهتری بودیم و دو اپراتور اول و دوم در این باره احساس خطر کرده و اقدام به متنوع‌سازی برنامه‌های خود می‌کردند. از سوی دیگر قیمت خدمات اپراتور‌ها هم با کاهش جدی مواجه می‌شد و اپراتور‌ها مجبور بودند برای جذب مشتری بیشتر قیمت محصولات خود را پایین بیاورند. به علاوه قدرت انتخاب برای مشترکان افزایش می‌یافت و متقاضی سیم کارت تلفن همراه مجبور نبود یک اپراتور را از روی اجبار انتخاب کند. دولت سال گذشته باید حق امتیاز خود را از شرکت متقاضی دریافت می‌کرد اما با واگذاری اپراتور سوم به شستا دولت تقریباً هیچ حقوق‌ و پولی دریافت نکرده و این کار را در قبال رد دیون خود به شستا انجام داده است. بنابراین شستا تنها هزینه خرید و نصب تجهیزات شبکه خود را می‌پردازد که با این کار نسبت به اپراتور دوم جلوتر خواهد بود.

از سوی دیگر در سه اپراتور فعلی در عمل، بخش خصوصی در هیئت مدیره اپراتورها جایگاهی ندارد. اپراتور اول برای شرکت مخابرات است که به نوعی به شرکت شبه دولتی واگذار شده و اپراتور دوم هم وضعیت اینچنینی دارد. اپراتور سوم هم که کاملاً در اختیار شرکت شستا یک نهاد بزرگ شبه‌دولتی است.

با این تفاسیر بازار ارتباطاتی کشور با ورود اپراتور سوم تنها در حوزه ارزش افزوده شاهد تغییراتی خواهد شد. البته اپراتور اول و دوم اکنون هم زمینه ارائه خدمات نسل سوم را فراهم کرده و رایتل برای جذب مشتری در بازار سخت فعلی تنها دو سال مهلت‌ دارد. بازار سیم کارت اشباع شده و کم کم به حالت نیمه رایگان درآمده است. پس روزهای سختی در پیش اپراتور سوم است. از سوی دیگر نسل سوم به دلیل پیچیدگی‌های خاص خود در دنیا با اقبال کمی از سوی اپراتورها و مشترکان روبه‌رو شده و اپراتورهای دنیا به سمت نسل چهارم در حال حرکت هستند. باید توجه داشت که نیاز مردم از اپراتور در بازار کشور در حول و حوش پیامک و مکالمه می‌چرخد و به دلیل قیمت و کیفیت پایین ارزش افزوده‌هایی چون ارسال صوت و تصویر (mms) این خدمات مشتری بسیار کمی دارند.

حمید فرنگ - مدیر عامل رایتل - اظهار کرد: اپراتور سوم تلفن همراه با برند رایتل، نسل سوم تلفن‌ همراه را در چارچوب قوانین ارایه ‌می‌دهد.

وی ادامه داد: تعرفه تماس اپراتور سوم که رایتل نامیده می‌شود، پس از تصویب در کمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات و بر اساس طرح‌های تشویقی محاسبه می‌شود.

او در پاسخ به این سوال که با وجود محدودیت در پهنای باند، چگونه‌ می‌توانید اینترنت با سرعت 512 را برروی سیم‌کارت‌هایتان ارایه دهید؟ گفت: اپراتور سوم در حال حاضر قابلیت ارایه نسل سوم را دارد اما در ارایه خدمات بر اساس قوانین و مقررات تعیین شده عمل می‌کند.

وی تصریح کرد: علت تاخیر واگذاری در شهر تهران، محدودیت شهرداری برای نصب آنتن‌های BTS است و درصورت رفع محدودیت‌ها شرایط برای واگذاری در تهران نیز فراهم است.

در خصوص اثر ارائه این اپراتور بر بازار سیمکارت های قبلی رییس انجمن فروشندگان سیم‌کارت، گوشی و لوازم جانبی از افزایش 20 تا 30 درصدی قیمت سیم‌کارت با کدهای یک و دو در بازار تلفن همراه خبر داد و گفت: با ورود سیم‌کارت‌های اپراتور سوم تلفن همراه تصور نمی‌کنم تغییر و یا تاثیری در بازار خرید و فروش سیم‌کارت‌ شاهد باشیم.

افشار فروتن لاریجانی اظهار کرد: اپراتور سوم تلفن همراه (رایتل) سیم‌کارت‌هایی با ویژگی‌های جدیدی به بازار وارد می‌کند ولی به اعتقاد من اپراتورهای اول و دوم هم‌چنان مشترکان و علاقه‌مندان خود را خواهند داشت.

وی افزود: هر سیم‌کارتی کاربردهای خاص خود را دارد و طبیعی است همیشه مشترکان خود را خواهد داشت.

رییس انجمن فروشندگان سیم‌کارت، گوشی و لوازم جانبی با بیان اینکه رایتل سرویس‌های منحصر به فرد خود را ارائه می‌دهد، ابراز کرد: به اعتقاد من شرایط بازار پایدار باقی می‌ماند و به نظر نمی‌رسد دلیلی برای کاهش قیمت سیم‌کارت‌ها بعد از افزایشی که شاهد بودیم، داشته باشیم.

فروتن پیش‌بینی کرد که قیمت سیم‌کارت با کد‌های قدیمی روند صعودی خود را ادامه دهد که البته منظور از کدهای قدیمی علاوه بر کد یک، به ترتیب کد دو و سه است.

خبرها درباره تعرفه های رایتل حاکی از این است که سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی در حال پیگیری تعرفه های خدماتی است

لطف‌الله سبوحی - معاون بررسی‌های فنی و صدور پروانه سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی - اظهار کرد: رایتل پیشنهاد تعرفه‌ی مکالمات خود را به سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی فرستاده است و مجموعه بررسی‌های فنی و اقتصادی سازمان مشغول بررسی این تعرفه‌ها هستند.

او با بیان اینکه خود اپراتور رایتل این اختیار را دارد که در قالب تعرفه‌ی تشویقی کارش را شروع کند، گفت: سقف قیمت‌ سیم‌کارت اپراتور سوم مشابه پروانه مخابرات و اپراتور دوم است، یعنی برای سیم‌کارت‌های اعتباری حداکثر 200 هزار ریال و برای سیم‌کارت‌های دائمی حداکثر 120 هزار تومان بدون احتساب مالیات است.

وی با بیان اینکه در این فضای رقابتی سیم‌کارت عملا قیمتی ندارد، تاکید کرد: رایتل این اختیار را دارد که سیم‌کارت‌هایش را در این سقف واگذار کند.

سبوحی تصریح کرد: هر زمانی که اپراتور سوم تلفن همراه آماده‌ی واگذاری باشد، باید ثبت‌نام کرده و پول دریافت کند و هر زمانی که پول را از مردم دریافت ‌کند، ظرف 72 ساعت باید سیم‌کارت را به مشترک تحویل بدهد.

بدون شک اساس بهبود خدمات ارائه شده توسط شرکت ها در وجود رقابت است و این نگرانی وجود دارد که به دلیل عدم وجود بخش خصوصی در عرصه اپراتورهای تلفن همراه امکان رقابت حقیقی موجود نباشد. امید است که وجود مدیریت شبه دولتی شستا بر سر رایتل بازار رقابت این اپراتور با دو اپراتور دیگر که هر دو به نحوی دولتی هستند را گل آلوده نکند. چرا که  در این صورت بازنده اصلی این جریان مشتریان و مردم هستند.

منابع:جهان نیوز/ جی اس ام/ همشهری/ تابناک