تبیان، دستیار زندگی
یكى از مراكزى كه در حوزه علمیه قم در زمینه علوم قرآنى فعالیت می‏كند مركز دارالقرآن است. این مركز از سال 1352 به امر حضرت آیت‏اللّه‏العظمى گلپایگانی و تلاش فرزند برومندشان مرحوم حجة‏الاسلام والمسلمین حاج سیدمهدى گلپایگانى ؛ فعالیت خود را آغاز كرد.
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

موسسه بزرگ قرآنی

دارالقرآن الكریم 1
دارالقرآن کریم

یكى از مراكزى كه در حوزه علمیه قم در زمینه علوم قرآنى فعالیت می‏كند مركز دارالقرآن است. این مركز از سال 1352 به امر حضرت آیت‏اللّه‏العظمى گلپایگانی و تلاش فرزند برومندشان مرحوم حجة‏الاسلام والمسلمین حاج سیدمهدى گلپایگانى ؛ فعالیت خود را آغاز كرد.

تأسیس و گسترش دارالقرآن

از گذشته همواره بعضى، شیعه را مورد طعن قرار می‏دادند كه به اهل بیت : بیش از قرآن اهمیت می‏دهند. در پى سفرهایى كه مرحوم حجة‏الاسلام والمسلمین حاج سیدمهدى گلپایگانى ؛ به خارج از كشور داشتند و از طرف دشمنان تشیع با این سؤال و شبهه مواجه شده بودند.

لذا به امر فقیه اهل بیت حضرت آیت‏اللّه‏ العظمى گلپایگانى در سال 1352 این مركز قرآنى را تأسیس كردند وهم اینك تحت اشراف و نظارت حجة‏الاسلام والمسلمین حاج سیدجواد گلپایگانى مشغول به چاپ و نشر قرآن مجید و كتب مربوط به علوم قرآنى است.

 این مركز ابتدا در مدرسه آیت‏اللّه‏ العظمى گلپایگانى واقع در خیابان شهداى قم شروع به كار كرد امّا قبل از انقلاب به خاطر وجود اشكالات بی‏شمار به نتیجه مطلوب نرسید، خوشبختانه با پیروزى انقلاب اسلامى و استقرار نظام مقدس جمهورى اسلامى روز به روز بردامنه فعالیتهاى آن افزوده شد.

در آغاز، كار دارالقرآن تنها چاپ قرآن مجید بود، سپس كلیه كتابهایى كه در زمینه علوم قرآنى نگاشته شده جمع‏آورى و مورد بررسى قرار گرفت.

هم‏اكنون این مركز شامل بخشهاى گوناگونى از جمله دو مجله به زبانهاى فارسى و عربى، گروه كشّاف، گروه ترجمه، كتابخانه تخصصصى، گنجینه قرآنهاى خطى و نفیس، بخش حروفچینى كامپیوترى، دبیرخانه كنفرانسها، و... است.

كشّاف موضوعى قرآن

یكى از بخشهاى مهم دارالقرآن گروه كشّاف موضوعى است. این گروه حدودا هشت سال است كه در حال فعالیت است و آیات قرآن را براساس هفت موضوع اساسى تقسیم‏بندى كرده است. این هفت موضوع عبارتند از:

1) معرفة الانسان على ضوء القرآن شامل 120 موضوں

2) التوحید على ضوء القرآن شامل 190 موضوں

3) النبوّة على ضوء القرآن شامل 1000 موضوں

4) الإمامة والولایة على ضوء القرآن (در دست تنظیم)؛

5) المعاد على ضوء القرآن شامل 356 موضوع ؛

6) منجیات الإنسان على ضوء القرآن شامل 131 موضوع ؛

7) مهلكات الإنسان على ضوء القرآن شامل 315 موضوع.

براى انجام دادن این كار ابتدا گروهى در حدود 14 نفر از تمام قرآن فیش‏بردارى كردند، در مرحله دوّم این فیش‏ها تحت آن هفت عنوان مذكور دسته‏بندى شدند.

چگونگى چاپ و نشر كشّاف موضوعى

این مجموعه بدون هیچگونه شرح و تفسیرى چاپ خواهد شد. یعنى آیات براساس موضوعات مشخص شده به ترتیب الفبا و فهرست ‏وار بدون توضیح و تفسیر در اختیار پژوهشگران علوم قرآنى قرار خواهد گرفت.

در واقع یك معجم و فهرست موضوعى براى مراجعه محققّان است. به عنوان نمونه محققى كه می‏خواهد در باره معاد در قرآن تحقیق كند با مراجعه به این كشّاف كلیه آیاتى كه در مورد معاد است به صورت یكجا جمع‏آورى و مباحث مختلف را از آن استخراج می‏كند.

از این هفت موضوع، شش موضوع آن به انجام رسیده و مراحل حروفچینى و چاپ را می‏گذرانند. تنها موضوع امامت باقى مانده كه در اختیار حضرت آیت‏اللّه‏ صافى قرار گرفته است تا مواردى كه قابل اصلاح و تجدید نظر است مورد ملاحظه قرار گیرد.

كتابخانه تخصصى و گنجینه قرآن هاى خطى

از جمله خدمات دارالقرآن جمع‏آورى كتابهاى مختلف در زمینه علوم قرآن است، در این كتابخانه صدها جلد كتاب در موضوعات تفسیر، نكات ادبى قرآن، شأن نزول و كتب مرجع جمع‏آورى شده است و در اختیار دانش‏پژوهان و محققان علوم قرآنى قرار دارد.

هم‏چنین حسب الامر حضرت آیت‏اللّه‏ العظمى گلپایگانی  براى جلوگیرى از خروج قرآنهاى خطى و نفیس از كشور توسط ایادى خارجى و سودجویان، قرآنهاى خطى و نفیس بسیارى توسط این مركز خریدارى شده و در محلهاى مخصوص نگهدارى می‏شود از جمله می‏توان به قرآنى كه بر روى پوست آهو نگاشته شده‏است اشاره كرد كه درنوع خودكم‏نظیراست.

گروه ترجمه قرآن

از دیگر خدمات مفید دارالقرآن ترجمه قرآن به زبانهاى مختلف و زنده دنیاست. از جمله ترجمه قرآن به زبان كردى كه چاپ شده و در اختیار علاقه‏مندان قرار گرفته است و ترجمه انگلیسى قرآن كه مراحل پایانى خود را می‏گذراند.

همچنین به خاطر اینكه احساس شد ترجمه فارسى روانى از قرآن در دست نیست گروهى از محققان و مترجمان توانا كار ترجمه فارسى را عهده‏دار شدند و ترجمه‏اى جامع، روان و سلیس را تهیه كرده‏اند كه در آینده نزدیك در اختیار پژوهشگران ارجمند قرار خواهد گرفت.

تدوین این ترجمه زیرنظر حجج اسلام انصارى، مروى، برهانى و كرمى صورت گرفته است.


منابع:

كتاب فروغ فقاهت

مجله حوزه

تهیه و فرآوری : علی فریادرس ، گروه حوزه علمیه تبیان