تبیان، دستیار زندگی
این پرنده به عنوان هدف هوایی برای شبیه سازی و آموزش انواع سامانه های دفاع هوایی با برد کوتاه، متوسط و بلند در نظر گرفت شده است. پرتاب آن با پرتابگر نیوماتیکی و یا راکتی و بازیابی آن با چتر و یا فرود با ارابه فرود سورتمه ای صورت می پذیرد....
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

هواپیماهای بدون سرنشین ایرانی(4)


در این قسمت و در ادامه قسمت های اول و دوم و سوم  به معرفی گروهی ابابیل یکی از مهمترین پرنده های بدون سرنشین ایرانی می پردازیم.

ابابیل نوع بی

این پرنده به عنوان هدف هوایی برای شبیه سازی و آموزش انواع سامانه های دفاع هوایی با برد کوتاه، متوسط و بلند در نظر گرفت شده است. پرتاب آن با پرتابگر نیوماتیکی و یا راکتی و بازیابی آن با چتر و یا فرود با ارابه فرود سورتمه ای صورت می پذیرد. این نمونه از مداومت پروازی مناسبی برخوردار بوده و می تواند اهداف پروازی ارتفاع پایین را به خوبی شبیه سازی نماید. بازتابنده های راداری و حرارتی از تجهزات فرعی قابل نصب بر روی این نمونه برای ایجاد میزان متفاوتی از بارتاب راداری یا تابش حرارتی متناسب با هدف مدنظر است.

هواپیماهای بدون سرنشین ایرانی(4)

ابابیل اس

این نمونه مجهز به سامانه 123(پایدار کننده خودکار) و GPS است. سامانه 123 که از طرح های نوین بخش مهندسی الکترواویونیک هسا است با هدف پرواز آسان با ایمنی بیشتر توسط خلبانان تازه کار و غیرحرفه ای در برد کوتاه و بلند به منظور تأمین نیازهای اعلام شده از سوی نیروهای مسلح ساخته شده. این سامانه دارای قابلیت های متنوعی است از جمله پرواز آسان با ایمنی بیشتر توسط خلبان غیرحرفه ای(در برد بلند و کوتاه)، برخاست خوکار و فرود نیمه خودکار، برنامه ریزی و هدایت روی یک مسیر دلخواه به کمک سامانه ناوبری جهانی، امکان قطع نمودن ارتباط پایگاه با پهپاد، ارسال اطلاعات از پهپاد به پایگاه به صورت 17 کانال مجزا شامل کانال های دیجیتال مربوط به دور موتور، اندازه زوایای اوجگیری و غلت، مقدار سوخت، ولتاژ باتری ها، ارتفاع، سرعت پیمایش و چند کانال آزاد.

همچنین نصب دوربین فیلمبرداری و ارسال تصویر، پرواز تا ارتفاع 14000 پا(حدود 4200 متر)، امکان عملیاتی نمودن فلیر در 32 مرحله به طور جداگانه و پرتاب از روی پرتابگر نیوماتیک و راکتی از ویژگی های این نمونه است.

در سامانه های ابابیل نوع اس، وجود ارتباط داده ای از پهپاد به پایگاه و مشاهده آنها روی رایانه های ایستگاه زمینی، کمک فراوانی به خلبان می کند تا از وضعیت پرنده در هر لحظه آگاهی یابد. در صورت بروز هرگونه ایرادی در سامانه می توان ابابیل را از حالت GPS خارج نموده و توسط قطب نمای دیجیتال به هدایت هواپیما ادامه داد و در صورتی که برای قطب نما هم مسأله ای پیش آید خلبان کنترل هواپیما را به عهده گرفته و آن را به پایگاه بازمیگرداند.

در سامانه های ابابیل نوع اس، وجود ارتباط داده ای از پهپاد به پایگاه و مشاهده آنها روی رایانه های ایستگاه زمینی، کمک فراوانی به خلبان می کند تا از وضعیت پرنده در هر لحظه آگاهی یابد

داده های ارسالی از پهپاد به پایگاه عبارتند از زاویه غلت(roll)، زوایه اوجگیری(pitch)، ارتفاع از سطح، دور موتور، وضعیت باتری، نمودار مسیر پرواز(trajectory)، طول و عرض جغرافیایی، فاصله از پایگاه، جهت، سرعت و موقعیت لحظه ای پرنده و سایر اطلاعات. با توجه به این داده ها می توان ابابیل را به مسافت های دور و خارج از دید فرستاد و سپس به پایگاه اولیه بازگرداند. به علاوه سامانه می تواند بدون دریافت هیچگونه اطلاعات هدایتی از ایستگاه زمینی تا مسافتی که سوخت موجود اجازه می دهد توسط GPS روی مسیر از پیش تعیین شده حرکت نماید و پس از بازگشت در محدوده قابل تعریف قبلی برای مثال 150 کیلومتر، دوباره شروع به گرفتن اطلاعات از ایستگاه نماید و همچنین قادر است تا جایی که سوخت موجود است حرکت نموده و در انتهای مسیر با چتر فرود آید و یا به هدف از پیش تعیین شده برخورد نماید.

ابابیل اس مجهز به سامانه شهید نوروزی

هواپیماهای بدون سرنشین ایرانی(4)

سامانه خلبان خودکار شهید نوروزی از دو بخش ایستگاه زمینی و بخش هوایی تشکیل شده است که در مجموع وظیفه هدایت و کنترل هواپیما را بر عهده دارند به طوری که کنترل یک سامانه خودکار و هدایت از طریق ایستگاه زمینی تنظیم می گردد تا عمق 30 کیلومتری مأموریت را اجرا نموده و در هر نقطه دلخواه شروع به گشت زنی و یا شبیه سازی حملات هوایی نموده و در پایان توسط چتر یا ارابه فرود سورتمه ای بازیابی می گردد. این سامانه قابلیت کنترل روی محورهای اوج، غلت، سمت و ارتفاع را دارد. سامانه یاد شده توسط رادار، هدایت شده و پرواز خارج از دید را روی حالت ارتفاع و غلت ثابت انجام می دهد. با افزایش توان خروجی سامانه مخابراتی، برد تا 120 کیلومتر نیز می رسد.

ویژگی های این سامانه عبارتند از کنترل راحت پهپاد، برخاست خودکار یا دستی، قابلیت ارسال داده های پروازی(از قبیل دور موتور، اندازه زاویه غلت، اندازه زوایه اوج، اندازه ارتفاع و ...)، قابلیت پرواز تا سقف 14000 پا از سطح دریا.

 ابابیل نوع تی

هواپیماهای بدون سرنشین ایرانی(4)

این پرنده مجهز به دو پایدار کننده عمودی است که پس از سپری کردن پروازهای آزمایشی کارایی و قابلیت های خود را اثبات نموده است. ویژگی های خاص این نمونه از ابابیل که آن را از سایر نمونه ها شاخص ساخته عبارت است از ارتقای پایداری هواپیما و سهولت کنترل آن، افزایش بازده ملخ به دلیل بهبود جریان ورودی و در نتیجه افزایش سرعت هواپیما، بهبود وضعیت قرار گرفتن آنتن های ارسال اطلاعات به لحاظ قرار گرفتن در موقعیت بهتر روی بدنه، بهبود سامانه بازیافت توسط چتر، سهولت دسترسی به بخش های گوناگون موتور.

سامانه پرتاب ابابیل

از ویژگی های برتر پهپادهای کوچک و متوسط عدم نیاز آنها به باند فرود و برخاست در صورت امکان است در این راستا با استفاده از پرتابگر می توان این هواپیماها را در گستره وسیعی از مناطق عملیاتی به پرواز درآورد. سامانه پرتاب ابابیل از دو نوع نیوماتیک و راکتی تشکیل یافته و هر دو نوع به طور کامل در هسا طراحی و ساخته شده است. پرتابگر نیوماتیک ابابیل کاملاً خودکفا بوده، قادر به پرتاب های متعدد است و روی کامیون نصب می شود. پرتابگر نصب شده بر روی کامیون بنز 911 علاوه بر تأمین فشار هوای مورد نیاز برای تأمین نیروی محرکه پرتاب پیاپی جهت دو فروند هواپیمای بدون سرنشین ابابیل، کلیه وسائل مونتاژ، تجهیزات مورد نیاز برای تعمیرات صحرایی و ژنراتور برق 220 ولت را نیز با خود حمل می کند. البته پرتابگر ابابیل با تغییرات جزئی قابل استفاده برای پهپادهایی تا جرم 300 کیلوگرم است.

از ویژگی های برتر پهپادهای کوچک و متوسط عدم نیاز آنها به باند فرود و برخاست در صورت امکان است در این راستا با استفاده از پرتابگر می توان این هواپیماها را در گستره وسیعی از مناطق عملیاتی به پرواز درآورد

 پرتابگر کامیونی ابابیل

سامانه پرتابگر راکتی نیز از یک سامانه پرتاب ریلی و راکت تشکیل یافته که قابلیت پرتاب هواپیمای بدون سرنشین تا جرم 125 کیلوگرم را دارد. از مشخصات آن می توان به سبکی، قابلیت نصب روی خودروی سبک یا زمین، سهولت حمل و نقل، نصب و استفاده در شناورهای دریایی گوناگون و عدم نیاز به تعمیر و نگهداری دائم را نام برد.

هواپیمای بدون سرنشین ابابیل امروزه یکی از پرکاربردترین پهپادهای موجود در کشور است و تاکنون بیش از 360 فروند از آن ساخته و تحویل داده شده است که نشان از تولید انبوه آن دارد به عنوان نمونه در هر یک از سال های 1384 و 1385 بیش از 65 فروند ابابیل ساخته شده که نشان از نرخ تولید حداقل 5 فروند در ماه به طور متوسط دارد.

پرتابگر راکتی ابابیل

یکی از شاهکارهای عملیاتی این پرنده که باعث معروفیت بیش از پیش آن در محافل رسانه ای دنیا شد، تصویر برداری از ناو هواپیمابر آمریکایی در آب های نزدیک ایران بود. در ابتدای اعلام این موضوع رسانه های غربی به انکار و زیر سوال بردن این ماجرا اقدام کردند اما پس از انتشار تصاویر و فیلم ضبط شده که از وضوح بالایی نیز برخوردار بود موجی از نظرات حاکی از تعجب، نگرانی و بعضاً تحسین در این باره منتشر شد. در این عملیات که بنابر اعلام فرماندهان نظامی حدود 30 دقیقه به طول انجامیده است ابابیل با عبور از اطراف ناو اقدام به تصویر برداری نموده و پس از چند دقیقه پرواز از حضور آن مطلع شدند که با پرواز چند فروند جنگنده F/A-18 هورنت و بالگردهای اس-اچ-60 برای یافتن این پرنده اقدام شد که در نهایت این هواپیما به سلامت در پایگاه خود بازیابی شد.

هر چند این مورد تنها یکی از این دست عملیات ها است و مدتهاست تمامی آبهای اطراف ایران به طور 24 دائم تحت نظارت آنلاین سامانه های پهپاد ایران است اما این جریان اثبات عملی توانمندی هواپیماهای بدون سرنشین ایران در کارهای شناسایی و بازتاب راداری ناچیز آنها به شمار می رود.

تصور کنید ابابیل در این پرواز به جای محموله های شناسایی مقادیری مواد منفجره حمل می نمود و خود را به ساختار جزیره ای روی ناو می کوبید در اینصورت بخش عظیمی از عملیات ناو با مشکل روبرو شده و توان دفاعی ناو با آسیب دیدن راداری های نصب شده بر روی این بخش ناو به شدت کاهش می یافت. البته اگر تعداد بیشتری ابابیل هم در صحنه چنین عملیاتی حاضر باشند می توانند با ضربه زدن به هواپیماهای روی عرشه فاجعه ای تاریخی برای این غول های پر مدعا به بار بیاورند.

بخش دانش و زندگی تبیان

منبع: مشرق نیوز