دانستنی های صحیفه سجادیه

1. صحیفه سجادیه از كیست؟

2. صحیفه به چه معناست؟

3. نامهای صحیفه سجادیه كدام است؟

4. صحیفه‌سجادیه‌ مشتمل بر چه مضامینی است؟

5. سند صحیفه سجادیه ‌تا چه اندازه معتبر است؟

6. چرا به صحیفه سجادیه، «سحیفه كامله سجادیه» گفته‎اند؟

7. سند صحیفه سجادیه به چه كسی منتهی می‎شود؟

8. آیا نسخه‎های اصلی صحیفه‌ سجادیه بر جای مانده‎اند یا خیر؟

9. صحیفه‎ای كه نوه امام سجاد ـ علیه‎السلام ـ نقل كرده با صحیفه‎ای كه در نزد امام صادق ـ علیه‎السلام ـ بوده چه فرقی دارد؟

10. آیا از امام سجاد ـ علیه‎السلام ـ كتاب و نوشته‌ دیگری نیز بر جای مانده است یا خیر؟

11. چرا به صحیفه سجادیه، اخت القران «خواهر قرآن» می‎گویند؟

12. به چه كتابی اخ القران «برادر قرآن» می‎گویند؟

13.حضرت امام خمینی ـ قدس سرُّه ـ درباره دعا چه تعبیری را به كار می‎برند؟

14. چند ترجمه از ترجمه‎های صحیفه سجادیه را نام ببرید؟

15. آیا از امام سجاد ـ علیه‎السلام ـ دعاهای دیگری نیز نقل شده است؟

16. صحیفه سجادیه مشتمل بر چند دعاست؟

17. دعای اول و دعای آخر صحیفه سجادیه درباره چیست؟

18. اولین و آخرین جمله ‌صحیفه‌ سجادیه درباره چیست؟

19. طولانی‎ترین و كوتاهترین دعای صحیفه سجادیه كدام است؟

20. مناسبتهایی كه در صحیفه سجادیه به آنها اشاره شده است كدامند؟

21. از چند عید اسلامی در صحیفه سخن به میان آمده است؟

22. در صحیفه سجادیه به كدام جنگهای صدر اسلام اشاره شده است؟

23. از فروع دین كدام یك در صحیفه آمده است؟

24. نام چند تن از پیامبران در صحیفه آمده است؟

25. كدام یك از نامهای قرآن در صحیفه آمده است؟

26. كدام یك از نامهای روز قیامت در صحیفه آمده است؟

27. چند نام از نامهای زیبای خدا در صحیفه آمده است؟

28. دعایی كه بیشترین نامهای خدا در آن آمده است كدام است؟

29. در صحیفه چند آیه از آیات قرآنی آمده است؟

30. بیشترین آیات از كدام سوره قرآن آمده است؟

31. دعایی كه بیشترین آیات در آن آمده است كدام است؟

32. در چند دعا ذكر شریف صلوات آمده است؟

33. نام پدر و مادر حضرت سجاد ـ علیه‎السلام ـ چیست؟

34. تاریخ تولد و شهادت و مكان تولد و محل دفن امام سجاد ـ علیه‎السلام ـ را ذكر كنید؟

35. القاب امام سجاد ـ علیه‎السلام ـ را نام ببرید؟

36. زندگانی حضرت سجاد ـ علیه‎السلام ـ مقارن با حكومت چه زمامدارانی بوده است؟

37. حضرت سجاد ـ علیه‎السلام ـ در زمان حیات چه معصومانی می‎زیسته است؟

38. حضرت سجاد ـ علیه‎السلام ـ به دست چه كسی به شهادت رسید؟

39. زید بن علی (فرزند امام سجاد ـ علیه‎السلام ـ ) در چه سالی به شهادت رسید؟

40. امام صادق ـ علیه‎السلام ـ درباره یحیی (نوه امام سجاد ـ علیه‎السلام ـ و پسر زید) چه فرموده است؟

پاسخ‎ها:

1. حضرت سجاد ـ علیه‎السلام ـ ؛ امام چهارم.

2. به پاره‎ای از پوست یا كاغذی كه در آن چیزی می‎نویسند «صحیفه» گفته می‎شود و چون دعاها را روی صحیفه می‎نوشتند به خود دعاها نیز صحیفه گفته‎اند.

3. «انجیل اهل بیت»، «زبور آل محمد»، «خواهر قرآن» و «صحیفه كامله».

4. مضامین فراوان و متنوعی چون اصول اعتقادی، فضیلتهای اخلاقی، سنّتهای الهی، شرافتهای انسانی، مسائل روانشناختی، اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و...

5. صحیفه سجادیه دارای عالیترین سندهاست اگر چه بلندی مضامین، شیوایی عبارات و هماهنگی مطالب آن برای صحت انتساب آن به امام سجاد ـ علیه‎السلام ـ كافی است.

6. چون در صحیفه‌ سجادیه برای مسائل گوناگون و نیازهای مختلف انسانی دعایی آمده است به آن، «صحیفه كامله» گفته‎اند یعنی صحیفه‎ای كه كامل و فراگیر است و به همه ابعاد انسانی پرداخته است. البته «صحیفه فاطمه زهرا ـ علیها‎السلام ـ» و «صحیفه علی ـ علیه‎السلام ـ» نیز كامل هستند ولی بدین صفت، مشهور نشده‎اند از این جهت این وصف به صحیفه سجادیه مخصوص گردیده است.

7. امام باقر ـ علیه‎السلام ـ و برادر شهیدش زید بن علی.

8. نسخه‎ای از صحیفه سجادیه به خط زید بن علی (فرزند امام سجاد ـ علیه‎السلام ـ) در كتابخانه واتیكان موجود است. نسخه‎ای هم به خط امام باقر ـ علیه‎السلام ـ در نزد امام صادق ـ علیه‎السلام ـ محفوظ بوده و محتمل است كه از جمله «مواریث امامت» در نزد امام زمان ـ عًجَلَ الله تعالی فَرَجَهُ الشریف ـ باشد.

9. از یحیی پسر زید (نوه امام سجاد) صحیفه‎ای نقل شده است كه با صحیفه‎ای كه در نزد امام صادق ـ علیه‎السلام ـ بوده كاملاً منطبق است.

10. بلی، «رساله حقوق» نیز از امام سجاد ـ علیه‎السلام ـ بر جای مانده است. این رساله به بیان پنجاه حق فردی و اجتماعی پرداخته است.

11. چون پس از نهج البلاغه، بهترین كتابی است كه بیانگر معارف بلند و حقایق عمیق قرآنی است.

12. نهج البلاغه‌ حضرت علی ـ علیه‎السلام ـ .

13. «قرآن صاعد»؛ ایشان این تعبیر را از استاد خود در علوم و معارف الهی حضرت آیت الله شاه آبادی ـ قدس سرُّه ـ نقل می‎فرمودند.

14. صحیفه سجادیه ترجمه‎های متنوعی دارد كه به عنوان نمونه به چند ترجمه بسنده می‎كنیم:

ـ ترجمه مرحوم مهدی الهی قمشه‎ای

ـ ترجمه مرحوم فیض الاسلام

ـ ترجمه‌ علامه مرحوم میرزا ابوالحسن شعرانی

ـ ترجمه مرحوم صدر بلاغی

ـ ترجمه محمد آیتی

ـ ترجمه سید احمد فهری

ـ ترجمه حسین انصاریان

15. بلی، به عنوان نمونه می‎توان «مناجات خمس عشره» امام سجاد ـ علیه‎السلام ـ را كه در كتاب مفاتیح الجنان آمده است، نام برد.

16. پنجاه و چهار دعا.

17. دعای اول درباره حمد و سپاس خدا و دعای آخر درباره درخواست دور گردانیدن غم و اندههاست.

18. اولین جمله درباره حمد و ستایش خدا و آخرین جمله درباره صلوات بر محمد ـ صلی الله عَلیهِ وَ اله و سَلَّم ـ و خاندان پاك اوست.

19. طولانی‎ترین دعا،‌ دعای چهل و هفتم است كه در روز عرفه خوانده می‎شود و كوتاهترین دعا، دعای هجدهم است كه در هنگام رفع گرفتاری و پیشامدها و روا شدن حاجات به جهت تشكر از خداوند خوانده می‎شود.

20. مناسبتهایی مانند: حج و عمره،‌ جمعه،‌ ماه مبارك رمضان، لیله القدر، عید فطر، عید اَضْحی(قربان)، روز عرفه، هجرت پیامبر ـ صلی الله عَلیهِ وَ اله و سَلَّم ـ فتح مكه، جنگ بدر.

21. از سه عید جمعه، فطر، اَضْحی(قربان).

22. جنگ بدر، فتح مكه.

23.نماز، روزه، زكات، حج، جهاد، امر به معروف و نهی از منكر.

24. نام سه تن؛ حضرت آدم ـ علیه‎السلام ـ، حضرت ابراهیم ـ علیه‎السلام ـ، حضرت محمد ـ‎صلی الله عَلیهِ وَ اله و سَلَّم‎ـ .

25. كتاب، نور، مُهَیْمن، فرقان، وحی، شفا، میزان، عَلَم نجات و...

26. روز جزا و پاداش (یوم الدین)،‌روز آشكار شدن نهانها (یوم تُبلی السرائر)، روز فَزَع بزرگ (یوم الفزع الاكبر)، روز حسرت و پشیمانی (یوم الحسره و الندامه)، هنگامه عظیم قیامت (یوم الطّامّه)، روز ملاقات با خدا (یوم التَّلاق) و... .

27. پنجاه و نُه نام.

28. دعای چهل و هفتم كه در روز عرفه خوانده می‎شود.

29. بیست و یك آیه.

30. سوره بقره.

31. دعای چهل و پنجم كه درباره بدرقه ماه مبارك رمضان است.

32. چهل و شش دعا.

33. پدر بزرگوار ایشان «امام حسین ـ علیه‎السلام ـ»‌ و مادر ارجمند ایشان «شهر بانو» دختر یزدگرد است. شهر بانو دختری پاك و عفیف بود. وقتی لشكر اسلام بر پدرش، یزدگرد، پیروز شدند او را در جمع اسیران به مدینه آوردند . سرانجام شهربانو، امام حسین ـ علیه‎السلام ـ را به عنوان همسر برگزید این انتخاب بر اساس عنایت حضرت زهرا ـ‎علیها‎السلام‎ـ بود كه شهربانو پیش از اسارت در خواب دیده بود.

34. حضرت در سال 38 هجری در شهر مدینه متولد و در سال 95 هجری به لقاء الله پیوستند و در قبرستان بقیع مدفون گردیدند.

35. زین العابدین، سید العابدین، زین الصالحین، خاشع، متهجّد، زاهد، عابد، بَكّاء، سجاد و... .

36. عبدالملك و فرزندش ولید.

37. تا دو سالگی در دوران حیات و حكومت جدش حضرت علی ـ علیه‎السلام ـ‌، پس از آن در زمان حیات و امامت امام حسن و امام حسین ـ علیهما‎السلام ـ، پس از آن قسمتی از حیات و زندگانی فرزندش امام باقر ـ علیه‎السلام ـ و نوه‎اش امام صادق ـ علیه‎السلام ـ را درك كرده‎اند.

38. ولید بن عبد الملك حضرت را به وسیله «زهر» مسموم و به شهادت رساند.

39. در سال 121 هجری شهید شد و در «كناسه كوفه» به دار آویخته شد.

40. یحیی پسر زید و نوه امام سجاد ـ علیه‎السلام ـ، از جمله افرادی است كه صحیفه سجادیه در نزد او بوده است امام صادق ـ علیه‎السلام ـ درباره ایشان فرموده است:«رحِمَ الله ُ ابْنَ عَمّی وَ اَلْحَقَهُ بِآبائِهِ وَ اَجْدادِهِ»؛ خدا پسر عمویم را بیامرزد و به پدران و اجدادش ملحق كند.

منبع :

سایت اختصاصی امام سجاد علیه السلام